သတိရေသးရဲ႕လား

(၁)

လူသားတို႔ ေန႔စဥ္သံုး စကား၊ ေ၀ါဟာရမ်ားတြင္ အသံုးမ်ားေသာ၊ ေန႔စဥ္လိုလို အသံုးျပဳေနၾကေသာ စကားလံုးတစ္ခု ရွိပါသည္။ လူတို႔၏ အခ်င္းခ်င္း ဆက္ဆံေရးတြင္လည္း စိတ္ထဲပါလို႔ျဖစ္ေစ၊ စိတ္မပါဘဲျဖစ္ေစ မၾကာခဏ ေျပာေလ့ရွိသည္။ ေမးလည္း ေမးေလ့ရွိသည္။ “သတိရတယ္”၊ “သတိရေသးရဲ႕လား”ဆိုေသာ ေ၀ါဟာရပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုေ၀ါဟာရကို အသံုးမျပဳဖူးသူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် ရွိလိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။ လူတိုင္းလူတိုင္းသည္ ေနရာဌာနအသီးသီးတြင္ အဓိပၸာယ္ကိုယ္စီျဖင့္ ထိုေ၀ါဟာရေလးကို အသံုးျပဳေနၾကပါသည္။

(၂)

တစ္ေန႔က နယ္ကို ျပန္သြားခဲ့သည္။ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမမ်ားႏွင့္ စကားလက္ဆံု က်ေနခဲ့သည္။ ဟိုယခင္က ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမမ်ားႏွင့္ ယခု ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမမ်ားက မတူေတာ့။ ဟိုယခင္ကေတာ့ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမမ်ား ၾကားထဲတြင္ သူစိမ္း(ေဆြမ်ိဳးမဟုတ္သူမ်ား) မပါ။ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမမ်ား သီးသန္႔ျဖစ္သည္။ အခုအခ်ိန္အခါမွာေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ ညီေတြ၊ အစ္မေတြ၊ ႏွမေတြ ေဘးမွာ သူတို႔ ပါရမီျဖည့္ဖက္ေလးေတြ ကိုယ္စီႏွင့္ ျဖစ္ေနသည္။

စစေနာက္ေနာက္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ စကားေျပာၾကရင္း “က်ဳပ္ေတာ့ အစ္မတို႔ကို အားက်လာၿပီဗ်ာ”ဟု စမိသည္။ “ဟယ္ တို႔ဦးဇင္းေတာ့ လုပ္ၿပီ၊ လူထြက္ခ်င္စိတ္မ်ား ျဖစ္ေနတာလား”ဟု ဆိုသည္။ “မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သက္မြန္ျမင့္ေလးတို႔၊ ၀တ္မႈံေရႊရည္ေလးတို႔ ရရင္ေတာ့ လူထြက္ခ်င္ေသးတယ္”စသည္ျဖင့္ ေနာက္ေနာက္ေျပာင္ေျပာင္ ေျပာျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုအခါ ကိုယ့္စကားပင္ မဆံုးေသး။ စကားလံုးတစ္လံုးက ရင္ဘက္ကို တည့္တည့္၀င္ေဆာင့္သည္။ အစ္မက “အဲ အဲ … ဘာေတြ ေျပာေနမွန္း မသိဘူး၊ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ဦးဇင္းတစ္ပါးဆိုတာေတာင္ သတိရေသးရဲ႕လား”ဟု ဆိုသည္။ ေပ်ာ္ေစျပက္ေစအျဖစ္ပဲေျပာေျပာ ထိုေန႔က “သတိရေသးရဲ႕လား”ဟူေသာ စကားက ပဲ့တင္ထပ္ေနခဲ့သည္။

(၃)

နယ္ေရာက္ခိုက္ ဟိုဟိုဒီဒီ ေလွ်ာက္သြားျဖစ္ခဲ့သည္။ တစ္ဖက္ရြာ ေရာက္သြားေသာအခါ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ႏႈတ္ဆက္သည္။ သူႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အားလံုးကို ေမ့ထားခ်င္ပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ငယ္ဘ၀ကေန ယေန႔အခ်ိန္အထိ သူႏွင့္ပတ္သက္သည္မ်ားကို မၾကာခဏ သတိရ၊ သတိရတိုင္း နာနာက်င္က်င္ ခံစားရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ၿပီးခဲ့တာေတြ ၿပီးၿပီဟု ေျပာ႐ိုးရွိေသာ္လည္း သူႏွင့္ပတ္သက္ေသာအျဖစ္က ကိုယ့္ကိုကိုယ္ အၿမဲတမ္း ေနာင္တရေစသည္။ သူသည္ ကိုယ္ငယ္စဥ္က အိမ္မွာ အိမ္ေဖာ္အျဖစ္ လာေရာက္အလုပ္လုပ္သြားသူ ျဖစ္သည္။

တစ္ေန႔ ေက်ာင္းပိတ္ရက္တြင္ ယာေတာထဲ သြားၾကသည္။ သူရယ္၊ အစ္မငယ္ရယ္၊ ကိုယ္ရယ္ .. သံုးေယာက္သြားၾကသည္။ တစ္ေနရာအေရာက္တြင္ ကန္စြန္းခင္းတစ္ခုကို ေတြ႕ၾကသည္။ “မခိုင္ ကန္စြန္းဥစားခ်င္တယ္၊ တူးေပး”ဟု ပူစာမိသည္။ ကန္စြန္းဥတူးေပးၿပီးေသာအခါ ကန္စြန္းဥကို ကိုယ့္ကို မေပးဘဲ အစ္မကို ေပးလိုက္သည္။ ဘာမေျပာညာမေျပာႏွင့္ အနီးက ဓားျဖင့္ သူ႕ေက်ာကို ခုတ္ပစ္လိုက္ခဲ့သည္။ မခိုင္ခမ်ာ “အီး”ခနဲ ေအာ္သံႏွင့္အတူ အသံအက်ယ္ႀကီးျဖင့္ ငိုေၾကြးေနခဲ့သည္။

ထိုျမင္ကြင္းကို ယေန႔တိုင္ မ်က္စိထဲမွ ေဖ်ာက္မရႏိုင္ခဲ့ပါ။ အခု မခုိင္ႏွင့္ ျပန္ေတြ႕ေတာ့ သူကပင္ ထိုအျဖစ္အပ်က္ကို သတိရေသးရဲ႕လားဟု ေမးသည္။ “သတိရတာမွ ေျပာမေနနဲ႔၊ အဲဒီအျဖစ္အပ်က္က ဦးဇင္းဘ၀အတြက္ တေစၦတစ္ေကာင္လိုပါပဲ မခိုင္ရယ္”ဟု ေျပာလိုက္ေတာ့ သူ ခြင့္လႊတ္ပါေၾကာင္း၊ ကေလးသဘာ၀ျဖစ္ခဲ့တာကို နားလည္ေပးပါေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ကိုယ့္အတြက္ကား ထိုအႏိုင္က်င့္ရက္စက္မႈကို ေမ့ေပ်ာက္ေအာင္ အေတာ္ႀကိဳးစားရပါအံုးမည္။

(၄)

တစ္ေန႔ ပ်ဥ္းမနားၿမိဳ႕တြင္ ႐ံုးကိစၥတစ္ခုျဖင့္ ဆိုင္ကယ္ကယ္ရီစီးၿပီး သြားေနခဲ့သည္။ မီးပြိဳင့္တစ္ခုအေရာက္ ဆိုင္ကယ္ရပ္ထားေသာအခါ ယွဥ္ရပ္လာေသာဆိုင္ကယ္ေပၚက လူတစ္ဦးက “ဟာ .. ဦးဇင္း၊ …”ဟု လွမ္းေအာ္သည္။ ဆိုင္ကယ္ဦးထုပ္ေဆာင္းထားေသာေၾကာင့္ ဘယ္သူမွန္း မသိခဲ့ပါ။ မီးပိြဳင့္အလြန္ တစ္ေနရာတြင္ ေတြ႕ဖို႔ လက္အမူအရာျဖင့္ ျပလိုက္သည္။ မီးပြိဳင့္ေက်ာ္သြားသည္ႏွင့္ လမ္းေဘးရပ္၊ ဆိုင္ကယ္ဦးထုပ္ခၽြတ္ၿပီး စကားေျပာသည္။ “ဦးဇင္း တပည့္ေတာ္ကို မမွတ္မိဘူးလား၊ ဥတၱရ လူထြက္ေလ၊ ေတာင္ငူမွာ အတူတူေနခဲ့တာ”ဟု အစေဖာ္ေပးသည္။

“ဦးဇင္းကေတာ့ အတိတ္ေတြ ေမ့ခ်င္ေမ့ေနမွာေပါ့၊ တပည့္ေတာ္က ငယ္ငယ္တုန္းကအေၾကာင္းေတြကို အၿမဲသတိရတယ္၊ မယံုရင္ သူ႕ေမးၾကည့္ေပါ့ (ေဘးက သူ႕မိန္းမကို ေမးေငါ့ျပရင္း)၊ ကိုရင္ဘ၀ စာသင္သားဘ၀အေၾကာင္းေတြ အၿမဲတမ္း ေျပာျဖစ္တယ္”။ အတူေနဖူးသူ သူငယ္ခ်င္းက စကားေတြ တဖြဖြ ေျပာေနခဲ့သည္။ “ေအာ္ … ဥတၱရ … အခု မင္း႐ုပ္ကို ငါ မမွတ္မိေပမယ့္ မင္းခဲတံနဲ႔ ထိုးလို႔ ငါ့ဒူးေခါင္းမွာ အမာရြတ္အမဲေလး ရလာခဲ့တာပဲ။ ငါ မင္းကို ဘယ္လိုလုပ္ ေမ့ပါ့မလဲ”။ ထိုစကားမ်ားကိုေတာ့ သူ႔ကို မေျပာျဖစ္ခဲ့ပါ။

ဘ၀မွာ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့ဖို႔အတြက္ ကိုယ္က မတရားအႏိုင္က်င့္ ႏွိပ္စက္မိတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကိုယ့္အေပၚ သူမ်ားက အႏိုင္က်င့္ ရက္စက္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္အျဖစ္မွ မေကာင္းပါ။ သို႔ရာတြင္ ႏွလံုးသားဆိုသည္က ခက္သည္။ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ထိခ်က္မ်ားက ေမ့ေပ်ာက္ဖို႔ ခက္သည္။ အမွတ္တရ သေကၤတမ်ား ရွိေနလွ်င္ ပိုဆိုးသည္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ခြင့္လႊတ္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုးဆိုသည္ကို လက္ခံထားရင္ ေနာင္တရစရာ၊ နာက်ည္းစရာ အတိတ္မ်ားကို ေမ့ေဖ်ာက္ပစ္ရေပလိမ့္မည္။

(၅)

အဘိဓမၼာသေဘာအရ မွတ္သားျခင္း၊ အမွတ္ရျခင္းကို သညာဟု သံုးႏႈန္းသည္။ သညာသည္ မွားသည္ျဖစ္ေစ၊ မွန္သည္ျဖစ္ေစ မွတ္သားျခင္းျဖစ္သည္။ မွန္ရာကို မွတ္သားမိျခင္း (ဉာဏသမၸယုတၱသညာ)သည္ ဘ၀အတြက္ ေကာင္းမြန္သကဲ့သို႔ အမွားကို မွတ္သားမိျခင္း (ဉာဏ၀ိပၸယုတၱသညာ)သည္ကား ဘ၀အတြက္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကိုသာ ျဖစ္ေစတတ္ေလသည္။ လူတိုင္းလူတိုင္းသည္ အတိတ္က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ ေကာင္းေသာအျခင္းအရာမ်ား၊ ဆိုးေသာအျခင္းအရာမ်ားကို သတိတရ မွတ္သားမိတတ္ၾကသည္။ ဘ၀တြင္ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့ဖို႔အတြက္မူ အမွတ္မထင္ မွတ္သားမိေနေသာ၊ စဲြလန္းမိေနေသာအရာမ်ားအနက္ ေကာင္းေသာအရာမ်ားကို ဆက္လက္ဆုပ္ကိုင္ရင္း ဆိုး၀ါးေသာ နာက်င္စရာမ်ားကိုကား သခၤန္းစာယူ ေမ့ေဖ်ာက္ပစ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါသည္။ အဓိပၸာယ္မ်ားစြာ ျဖာထြက္ေနေသာ အတိတ္အျဖစ္အပ်က္မ်ားစြာကို သံုးသပ္ေနရင္း “သတိရေသးရဲ႕လား”ဟူေသာ ေ၀ါဟာရေလး ထြက္ေပၚလာရာ ႏႈတ္ခမ္းအစံုမ်ားက တစီတတန္းႀကီး ေပၚလာေနခဲ့သည္။