သီရိလကၤာႏွင့္ မဟာေဗာဓိ သမိုင္းအပိုင္းအစ

(သီရိလကၤာႏိုင္ငံက မဟာေဗာဓိပင္အေၾကာင္းကို သိခ်င္ပါတယ္လို႔ ညီမငယ္တစ္ေယာက္က ေမးလာတဲ့အတြက္ သမိုင္းေၾကာင္းတစ္ပိုင္းတစ္စကို တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။ ေဗာဓိပင္အေၾကာင္းေျပာၾကလွ်င္ ေျပာစရာေတြကေတာ့ အမ်ားၾကီးပါ။ ေနာက္အလ်ဥ္းသင့္ရင္ ဆက္လက္ေရးသားတင္ျပေပးသြားပါမယ္။ အခုေတာ့ ဒီေလာက္နဲ႔ပဲ ေက်နပ္လိုက္ပါလို႔ ဆိုပါရေစ....)

 သမၼတမဟိႏၵ သီရိ မဟာေဗာဓိပင္ကို ပူေဇာ္ေနစဥ္

 သီရိ မဟာေဗာဓိပင္သို႔ အသြား

 သမၼတမဟိႏၵ မဟာေဗာဓိပင္ကို ပူေဇာ္ေနစဥ္

 လကၤာသူမ်ား မဟာေဗာဓိပင္ကို ပူေဇာ္ေနၾကပံု

 သီရိ မဟာေဗာဓိပင္

  သီရိ မဟာေဗာဓိပင္

 သီရိ မဟာေဗာဓိပင္

သီရိလကၤာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ေျပာၾကလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာအေၾကာင္းကို ခ်န္လွပ္ထား၍ မရ၊ သီရိလကၤာဗုဒၶဘာသာအေၾကာင္း ေျပာၾကလွ်င္ မဟာေဗာဓိပင္ကို ခ်ိန္လွပ္ထားခဲ့၍ မရႏိုင္။ သီရိလကၤာဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔သည္ မဟာေဗာဓိပင္ကို အသက္တမွ် တန္ဖိုးထား ကိုးကြယ္ၾကသည္။ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသားတို႔၏ ႏွလံုးသားတြင္ ဗုဒၶဘာသာအဆံုးအမတရားေတာ္မ်ား အျမစ္တြယ္ေနၾကသကဲ့သို႔ သီရိလကၤာႏိုင္ငံေျမေပၚတြင္လည္း မဟာေဗာဓိပင္အျမစ္မ်ားက ခိုင္ခိုင္ခံ့ခံ့ နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း တြယ္ရစ္ေနၾကေလသည္။ သီရိလကၤာသားတို႔သည္ မဟာေဗာဓိပင္ကို သက္ေတာ္ထင္ရွား ျမတ္စြာဘုရားအလား ႐ိုေသကိုးကြယ္ၾကသည္။ ပူေဇာ္ၾကသည္။ ျမတ္စြာဘုရားကို ထိလွ်င္ (ေစာ္ကားလွ်င္) ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔ နာၾကသလို သီရိလကၤာသားတို႔က မဟာေဗာဓိပင္ကို ထိလွ်င္ (ေစာ္ကားလွ်င္) ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကို ထိသလို ခံစားၾကရေလသည္။ သီရိလကၤာသားတို႔ ဤမွ်အထိ ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုး တန္ဖိုးထား ကိုးကြယ္ၾကေသာ မဟာေဗာဓိပင္အေၾကာင္းကို စာေရးသူ စိတ္၀င္စားမိပါသည္။

သီရိလကၤာက ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းတိုင္းတြင္ ေဗာဓိပင္မ်ား ရွိၾကသည္။ လူအမ်ားက ညေနအခါေရာက္တိုင္း နီးစပ္ရာ ေက်ာင္းသို႔ ေရာက္လာၾကၿပီး ဘုရားရွိခိုးၾကသည္။ မဟာေဗာဓိပင္ေရွ႕ေရာက္လွ်င္ သက္ေတာ္ထင္ရွား ျမတ္စြာဘုရားအလား ရိုေသသမႈျပဳၾကသည္။ ၀ါဆိုခ်ိန္ႏွင့္ ကထိန္ရာသီေရာက္လွ်င္ မဟာေဗာဓိပင္ကို ၀ါဆိုသကၤန္းမ်ား၊ ကထိန္သကၤန္းမ်ားကိုလည္း ကပ္လွဴၾကသည္။ ထူးဆန္းသည္မွာ ပံုမွန္လွဴဒါန္းေနက်ပံုစံမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ သကၤန္းကို မဟာေဗာဓိပင္စည္ကို ပတ္ၿပီး လွဴဒါန္းၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သီရိလကၤာသားတို႔ ဤမွ်အထိ တန္ဖိုးထားကိုးကြယ္ၾကေသာ မဟာေဗာဓိပင္၏ သမိုင္းေၾကာင္းကို လက္လွမ္းမီသမွ် မွ်ေ၀လိုပါသည္။

မူလမဟာေဗာဓိပင္မ်ား

အမွန္အားျဖင့္ မူလမဟာေဗာဓိပင္သည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ဘီဟာရ္နယ္မွ ျမတ္စြာဘုရား ပြင့္ေတာ္မူရာ မဟာေဗာဓိပင္သာ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ကမၻာ့ေနရာအႏွံ႔အျပားႏွင့္ သီရိလကၤာေနရာအႏွံ႔အျပားတြင္ တည္ရွိေနေသာ မထင္မရွား ေဗာဓိပင္မ်ားႏွင့္ သက္တမ္းအားျဖင့္ မရွည္ၾကာၾကေသးေသာ ေဗာဓိပင္မ်ားကို ေထာက္ဆ၍ အထင္ရွားဆံုး ေဗာဓိပင္မ်ားကို မူလမဟာေဗာဓိပင္ၾကီးမ်ားဟု သတ္မွတ္ထားၾကေလသည္။ သက္တမ္းရွည္ၾကလွေသာ မူလမဟာေဗာဓိပင္မ်ားဟု သတ္မွတ္ထားေသာ ေဗာဓိပင္ၾကီး သံုးပင္ရွိသည္။ 

၎တို႔မွာ -

၁။ ျမတ္ဗုဒၶဘုရားျဖစ္ေတာ္မူရာ မဟာေဗာဓိပင္ၾကီး။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ဘုရားျဖစ္ၿပီးေနာက္ ၇-ရက္ၾကာေအာင္ ေဗာဓိပင္ကို မမွိတ္မသုန္ေသာမ်က္စိျဖင့္ ၾကည့္႐ႈေတာ္မူခဲ့သည္။ ျမတ္စြာဘုရားရပ္ေတာ္မူခဲ့ေသာေနရာကို ယခုအခါ အနိမိသေလာစနေစတီဟု တည္ထားကိုးကြယ္ၾကသည္။ မဟာေဗာဓိပင္ေအာက္တြင္ အရင္ကတည္းက တည္ရွိေနၿပီး ပ်က္စီးေနၿပီျဖစ္ေသာ ေက်ာင္းငယ္ေလးကို အေသာကမင္းလက္ထက္တြင္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ အေသာကမင္းလက္ထက္တြင္ ေဗာဓိပင္ပူေဇာ္ေသာဓေလ့က က်ယ္ျပန္႔လာခဲ့သည္။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ပဲြေတာ္ၾကီးမ်ား က်င္းပပူေဇာ္ခဲ့ၾကသည္။ ယေန႔အထိလည္း ကမၻာအရပ္ရပ္မွ ဘုရားဖူးမ်ား လာေရာက္ပူေဇာ္ေနၾကဆဲ ျဖစ္သည္။

၂။ ဒုတိယ မဟာေဗာဓိပင္မွာ သာ၀တၳိျပည္၊ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္တြင္ တည္ရွိသည္။ အာနႏၵာေဗာဓိပင္ဟု ေခၚသည္။ ျမတ္ဗုဒၶေခတ္ သာ၀တၳိသားတို႔က ျမတ္စြာဘုရားရွင္ မရွိသည့္အခါ ကိုယ္စားကိုးကြယ္ဖို႔ တစ္စံုတစ္ရာ ေတာင္းဆိုၾကရာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က မူလေဗာဓိပင္ၾကီးမွ ေဗာဓိပင္ပြားတစ္ဆူကို စိုက္ပ်ိဳးၿပီး ကိုးကြယ္ၾကဖို႔ မိန္႔ေတာ္မူသည္။ အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္က မူလေဗာဓိပင္မွ ေညာင္ေစ့ကို ယူၿပီး အနာထပိဏ္သူေဌးကို စိုက္ပ်ိဳးေစသည္။ အနာထပိဏ္သူေဌးက ပဲြေတာ္အခမ္းအနား ၾကီးက်ယ္စြာျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးခဲ့သည္။ တန္ခိုးေတာ္ေၾကာင့္ ငါးေတာင္ခန္႔မွ် ျမင့္ေသာ အပင္ေပါက္လာခဲ့သည္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကလည္း ထိုေဗာဓိပင္ေအာက္တြင္ တစ္ညတာ သီတင္းသံုးေနေတာ္မူခဲ့သည္။

၃။ တတိယ မဟာေဗာဓိပင္မွာ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၊ အႏုရာဓပူရၿမိဳ႕တြင္ တည္ရွိသည္။ အေသာကမင္းၾကီး၏ သမီးေတာ္ သဃၤမိတၱာေထရီက မူလမဟာေဗာဓိပင္ၾကီး၏ ေတာင္ဘက္ကိုင္းကို သယ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ေဒ၀ါနံပိယတိႆမင္းက စိုက္ပ်ိဳးခဲ့သည္။ မဟာ၀ံသက်မ္းတြင္ မဟာေဗာဓိပင္ပြား သယ္ေဆာင္ရာလမ္းေၾကာင္းကို ရွင္းျပထားသည္။ ပထမ ဗုဒၶဂယာမွ ပါဋလိပုတ္ျပည္၊ ပါဋလိပုတ္ျပည္မွ တာမလိတၱိဆိပ္ကမ္း၊ ထိုမွတစ္ဆင့္ ပင္လယ္ကို ျဖတ္ၿပီး သီဟိုဠ္ကၽြန္း ဇမၺဳေကာလဆိပ္၊ ထိုမွတစ္ဆင့္ တိ၀ဂၢရြာ၊ ထိုမွတစ္ဆင့္ အႏုရာဓပုရၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ အဆင့္ဆင့္ ျဖတ္သန္းသယ္ေဆာင္ခဲ့ရသည္။

အႏုရာဓပူရၿမိဳ႕သည္ ဗုဒၶဘာသာသမိုင္းေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အလြန္ၾကီးက်ယ္ၿပီး အေရးပါေသာ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္သည္။ ေနရာအႏွံ႔အျပားတြင္ ေရွးေဟာင္းေက်ာင္းပ်က္မ်ား၊ ပုထိုးေတာ္ၾကီးမ်ားႏွင့္ အျခားဘာသာေရးဆိုင္ရာ သမိုင္းေျခရာမ်ားကို ေတြ႕ရွိႏိုင္ေလသည္။ မဟာ၀ံသက်မ္းအလိုအရ အႏုရာဓပူရၿမိဳ႕သည္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ေဗာဓိပင္သာမက ဤကပၸကမၻာတြင္ ပြင့္ေတာ္မူခဲ့ၾကေသာ ဘုရားရွင္တို႔၏ ေဗာဓိပင္မ်ားကိုလည္း အႏုရာဓၿမိဳ႕၊ ယခုလက္ရွိေဗာဓိပင္ေနရာတြင္ စိုက္ပ်ိဳးကိုးကြယ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုထားသည္။ သီရိလကၤာဗုဒၶဘာသာတို႔ကလည္း ဤအခ်က္ကို လက္ခံသည့္အတြက္ အျမတ္တႏုိး တန္ဖိုးထားၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ မဟာ၀ံသတြင္ ကကုသန္ဘုရားရွင္ပြင့္ေတာ္မူရာ ေဗာဓိပင္ကို ႐ုစာနႏၵာေထရီ၊ ေကာဏဂမနဘုရားရွင္ပြင့္ေတာ္မူရာ ေဗာဓိပင္ကို ကႏၲကာနႏၵာေထရီ (ကနကဒတၱာေထရီမ)ႏွင့္ ကႆပဘုရားရွင္ပြင့္ေတာ္မူရာ ေဗာဓိပင္ကို သုဓမၼာေထရီတို႔က အသီးသီး အိႏၵိယမွ ပင့္ေဆာင္ခဲ့ၾကကာ အႏုရာဓပူရၿမိဳ႕တြင္ စိုက္ပ်ိဳးပူေဇာ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုထားသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ေလးနက္ေသာ သမိုင္းေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ သီရိလကၤာတြင္ မဟာေဗာဓိပင္ ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ေသာ ဓေလ့က ဗုဒၶဘာသာ၏ အဓိကအခန္းက႑မွ ပါ၀င္ေနျခင္း ျဖစ္ပံုရသည္။