ေမး။ ။ တပည့္ေတာ္ တစ္ခု ေမးေလွ်ာက္ပါရေစ..... ဗုဒၶဘာသာတြင္ ပါဏာတိပါတံ မက်ဴးလြန္ရဘူးလို႔ နားလည္ထားပါတယ္... ဘယ္လိုနည္းလမ္းႏွင့္မဆို က်ဴးလြန္ခြင့္မရွိပါ...... ယေန႔ ကမာၻစစ္တပ္မ်ား၊ ျမန္မာျပည္မွ စစ္တပ္မ်ားမွ စစ္သားမ်ားမည္သို႔ ျပရပါမည္နည္း။ တိုင္းျပည္ကို မည္သို႔ ကာကြယ္ရပါေတာ့မည္နည္း။ ဘာအေရးကိစၥကိုမွ ဦးတည္ျခင္းမဟုတ္ပါ။ ဒီပံုစံအတိုင္းဆိုလ်င္ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံမ်ား စစ္တပ္ထားျခင္းသည္ ခုခံကာကြယ္သည္ပင္ ျဖစ္ေစကာမူ ဘုရားေဟာႏွင့္ မညီဟု နားလည္မိပါသည္ဘုရား။ ေက်းဇူးျပဳ၍ မည္သို႔ ျဖစ္ရမည္၊ ဘုရားေဟာအမွန္ျဖင့္ မိန္႔ၾကားေတာ္မူပါရန္ ေလးစားစြာျဖင့္ တင္ေလွ်ာက္အပ္ပါသည္ ဘုရား.....
(အမွန္တကယ္သိလိုသူ)
မွတ္ခ်က္…..
ေမးခြန္းေမးသူက ဤအေမး၊ အေျဖကို အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာေပၚတြင္ တင္ဖို႔ ေမးထားတာ မဟုတ္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ေမးသူကိုယ္တုိင္ရဲ႕ နာမည္လည္း အသံုးမျပဳထားသည္ကတစ္ေၾကာင္း၊ ဦးဇင္းအေနနဲ႔ အျခားဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္လည္း သိသင့္သိထိုက္တဲ့အရာတစ္ခု ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ယူဆတာကတစ္ေၾကာင္းေၾကာင့္ တင္ေပးလိုက္ပါတယ္….
ေျဖ။ ။ ဒီေမးခြန္းကို ေလ့လာၾကည့္ရင္ အဓိက ျပႆနာက စစ္တပ္တည္ရွိျခင္းနဲ႔ ပါဏာတိပါတကံ ဆန္႔က်င္မႈျဖစ္ေနသေယာင္ ထင္ျမင္စရာရွိေနတဲ့ အခ်က္ပါ။ ဗုဒၶဘာသာဆိုရင္ စစ္တပ္ဆိုတာ မရွိရဘူးလို႔ ေျပာခ်င္သလား။ သို႔မဟုတ္ စစ္တပ္ရွိေနျခင္းဟာ ဗုဒၶတရားေတာ္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတယ္လို႔ ဆိုခ်င္သလား။ ဗုဒၶဘာသာက သူ႕အသက္မသတ္ရဘူးလို႔ ေျပာၿပီး စစ္တပ္ရွိမႈကိုေတာ့ မျငင္းပယ္ထားဘူး၊ ဒါဟာ ေရွ႕ေနာက္မညီျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဆိုခ်င္သလား။ ဒီလို အေတြးမ်ိဳးက ေယဘုယ် ၾကည့္ရင္ ျဖစ္သင့္တယ္။ ေမးသင့္ေမးထိုက္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဒါကို နားလည္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ သိထားသင့္တဲ့အေၾကာင္းအရာေတြက အမ်ားၾကီး ရွိေနပါတယ္။ အဲဒီအထဲက အခ်ိဳ႕ကို ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါမယ္။
ပထမဆံုး ေမးခြန္းထဲက ေမးသူရဲ႕ စကားရပ္ေလးေတြကို အရင္ဆံုး ေျပာၾကည့္ရေအာင္….
“ဗုဒၶဘာသာတြင္ ပါဏာတိပါတကံ မက်ဴးလြန္ရဘူးလို႔ နားလည္ထားပါတယ္”တဲ့။ သာမန္ၾကည့္ရင္ ရွင္းရွင္းေလးပါ။ ဒါေပမယ့္ သူရဲ႕ (အဲဒီစကားရပ္)ရဲ႕ concept ကို သိဖို႔ လိုပါတယ္။ Concept အရ ဆိုလိုခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီး ကဲြသြားႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလို မကဲြျပားဘဲ၊ ဗုဒၶဘာသာအလိုအရ အတိအက်ျဖစ္ေအာင္ ေျပာရရင္ “ဗုဒၶဘာသာတြင္ ပါဏာတိပါတကံကို က်ဴးလြန္လွ်င္ ရရွိလာႏုိင္ေသာအျပစ္တို႔ကို အေၾကာင္း+အက်ိဳးျပလွ်က္ မက်ဴးလြန္သင့္ေၾကာင္း ညႊန္ျပထားတယ္လို႔ နားလည္ထားပါတယ္”လို႔ ဆိုမွသာ ဗုဒၶဘာသာကို အတိအက် ထင္ဟပ္မိပါလိမ့္မယ္။ ေအာက္မွာ ထပ္ရွင္းျပပါမယ္။
“သူ႕အသတ္ကို မသတ္နဲ႔”
ဒီစကားေလးကို စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္။ ခရစ္ယာန္က်မ္းစာမွာ ပညတ္ေတာ္ (၁၀)ပါး ရွိတယ္။ အျခားဘာသာေတြမွာလည္း မ်ားေသာအားျဖင့္ အသက္မသတ္ရဆိုတာေတြ ပါတယ္။ လူ႕(တိရစၧာန္မ်ား မပါ) အသတ္ကို မသတ္ရဘူးလို႔ တားျမစ္ထားၾကပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ မသတ္ရတာလဲ။ သူတစ္ပါးအသတ္ကို ဘာေၾကာင့္ မသတ္နဲ႔လို႔ ေျပာတာလဲ။ ေလ့လာၾကည့္လိုက္ရင္ ေယဘုယ်အေၾကာင္း (၂)ခ်က္ကို ေတြ႕ရတယ္။ နံပါတ္ (၁)က ထာ၀ရဘုရားရဲ႕ ႏႈတ္ျမြတ္စကားျဖစ္လို႔။ နံပါတ္ (၂)က ကိုယ္ခ်င္းစာတရားထားရွိျခင္းအားျဖင့္ မသတ္သင့္ေၾကာင္း ေတြ႕ရတယ္။ သတ္ရင္ ဘာျဖစ္သလဲ။ ထာ၀ရဘုရားရဲ႕ ပညတ္ေတာ္ကို ခ်ိဳးေဖာက္လို႔ အျပစ္ၾကီးတယ္။ ေယဘုယ်ေတာ့ ဒီအဓိပၸာယ္ပဲ ထြက္ပါတယ္။ ထာ၀ရစကားကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းဟာ ခရစ္ယာန္ဘာသာကို ဆန္႔က်င္ရာ ေရာက္တယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာတရားကို ဆန္႔က်င္ရာက်တယ္။
ဗုဒၶဘာသာအလိုအရ စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္။ သူ႕အသတ္ကို မသတ္ရ..လို႔ ေဂါတမဗုဒၶက ပညတ္ထားသလား။ အေျဖကေတာ့ “မဟုတ္ဘူး”။ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားက သူ႕အသတ္မသတ္ရလို႔ မပညတ္ထားဘူး။ ဒီလိုေျပာလိုက္လို႔ နည္းနည္းထူးဆန္းသြားမယ္ထင္တယ္။ ဦးဇင္းဆိုလိုတာကို ေအာက္မွာ ရွင္းသြားပါလိမ့္မယ္။ ျမတ္စြာဘုရားက သူ႕အသတ္(အသက္ရွိသတၱ၀ါအားလံုး)ကို သတ္ရင္ ဘာေတြ ျဖစ္တတ္တယ္၊ ဘာေတြ ခံစားရတတ္တယ္။ မသတ္ရင္ ဘယ္လို အက်ိဳးထူးေတြ ရႏိုင္တယ္။ ဒီလိုပဲ ေျပာတယ္။
“သူတစ္ပါး(သက္ရွိသတၱ၀ါအားလံုး)ရဲ႕ အသက္ကို သတ္ျဖတ္ရင္ အသက္တိုျခင္း၊ အနာေရာဂါမ်ားျခင္း၊ ကိုယ္လက္အဂၤါခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း၊ အားအင္ခ်ိနဲ႔ျခင္း၊ အေၾကာက္တရား အားၾကီးျခင္း၊ မိတ္ေဆြ နည္းျခင္း၊ သူတစ္ပါးသတ္တာ ခံရျခင္း…..စတဲ့အက်ိဳးတရားေတြကို ခံစားရမယ္၊ ဒါေၾကာင့္ သူတစ္ပါးအသက္ကို သတ္ျဖတ္ျခင္းဟာ မေကာင္းတဲ့အကုသိုလ္ပဲ၊ အကုသိုလ္ဆိုတာ ပဟာတဗၺ-ပယ္သင့္တဲ့အရာ၊ အကတၱဗၺ- မျပဳသင့္တဲ့အရာျဖစ္တယ္”
လို႔ ေဟာပါတယ္။ “ပဟာတဗၺ၊ အကတၱဗၺ”ဆိုတဲ့ ပါဠိေလးက “should eradicate, should not do” ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ပါပဲ။ အထက္ပါ အက်ိဳးတရားေတြကို မေၾကာက္ရင္ မိမိဆႏၵအရ လုပ္ခ်င္လည္း လုပ္ေပါ့ဆိုတဲ့ သေဘာပါ။ ဒါက အေရးၾကီးတယ္ေနာ္။
ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားက သူ႕အသတ္မသတ္ရလို႔ မပညတ္ထားဘူး။ ဗုဒၶျမတ္စြာအလိုအရ သူေျပာလိုက္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ မွန္ေနတဲ့အမွန္တရားဆိုတာ မရွိဘူး။ ဖန္ဆင္းရွင္၀ါဒေတြမွာေတာ့ ထာ၀ရက မွန္တယ္လို႔ ပညတ္ထားလိုက္လို႔ မွန္ေနတဲ့အရာေတြ ရွိတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ အဲ့ဒီလိုမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး။ ေဂါတမျမတ္စြာက မွန္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ မွန္တယ္ဆိုတာမ်ိဳး မရွိဘူး။ သဘာ၀အရကိုက မွန္ေနလို႔ မွန္ေနတာ။ ဆိုလိုတာက အေၾကာင္း+အက်ိဳးကို ခ်ျပတယ္။ အေၾကာင္း+အက်ိဳးကို သရုပ္ခြဲျပတယ္။ လုပ္သင့္မလုပ္သင့္က ကာယကံရွင္ရဲ႕ တာ၀န္ပါ။ ဒီကဲြျပားခ်က္ကို အေသအခ်ာ စဥ္းစားေစလိုပါတယ္။
ပညတ္ေပးတယ္၊ သတ္မွတ္ေပးတယ္ဆိုတာမ်ိဳးဟာ “မလုပ္နဲ႔၊ လုပ္ရင္ ပညတ္သူကို ဆန္႔က်င္တာပဲ”လို႔ အဓိပၸာယ္ထြက္ပါတယ္။ ဥပမာတစ္ခု ေျပာၾကည့္ရေအာင္။ အထက္လူၾကီးတစ္ေယာက္က “ေဟ့ေကာင္ ဒါကို လုပ္လိုက္စမ္း သို႔မဟုတ္ ဒါကို လံုး၀မလုပ္ပါနဲ႔”လို႔ ေျပာတာဟာ လုပ္ကို လုပ္ရမယ္နဲ႔ လံုး၀မလုပ္ရဆိုတဲ့ အမိန္႔အာဏာသံ ရွိပါတယ္။ ပံုေသသတ္မွတ္ခ်က္ အဓိပၸာယ္ရွိတယ္။ “မလုပ္ရင္ေတာ့ မင္း အျပစ္က်ဴးလြန္ရာ ေရာက္ပါတယ္ သို႔မဟုတ္ လုပ္ရင္ေတာ့ မင္း ငါ့ကို ဆန္႔က်င္တာပဲ”လို႔ သက္မွတ္ေပးရာက်ပါတယ္။
ဒီလို မဟုတ္ဘဲ “ဒါေလးလုပ္ရင္ေတာ့ ဒီလို အက်ိဳးတရားေတြ ရွိတယ္။ ဒါကို လုပ္ရင္ေတာ့ မင္းလည္း မေကာင္းဘူး၊ မင္းမိသားစုအတြက္လည္း မေကာင္းဘူး။ မင္းပတ္၀န္းက်င္လည္း မေကာင္းဘူး၊ အဲဒီ မေကာင္းတာေတြ မျဖစ္ေစခ်င္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အဲဒါကို မလုပ္ပါနဲ႔လား။ မလုပ္ေစခ်င္ဘူး”။ ဒါက်ေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခြင့္နဲ႔ တစ္ဦးခ်င္းပုဂၢလိက လြတ္လပ္မႈကို ဦးစားေပးရာ က်တယ္။ “မင္း ဒါကို မလုပ္သင့္ဘူး”လို႔ ငါေျပာတယ္။ လုပ္ရင္ေတာ့ မင္းကို ငါကေတာ့ ဘာအေရးယူမႈမွ လုပ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ မင္းလုပ္တဲ့အလုပ္ရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကိုေတာ့ မင္းပဲ ခံစားရမယ္။ ဒါက ဗုဒၶ၀ါဒရဲ႕ အေၾကာင္း+အက်ိဳးနိယာမနဲ႔ လူသားအေပၚ ေပးတဲ့အၾကံဉာဏ္ပဲ။ ဗုဒၶ၀ါဒက လူသားကို အမိန္႔မေပးပါဘူး။
ဗုဒၶ၀ါဒက “လုပ္ျခင္းနဲ႔ မလုပ္ျခင္း” ႏွစ္ခုစလံုးအတြက္ ၀င္ေရာက္ျခယ္လွယ္မႈမရွိဘူးဆိုတာကို အရင္ဆံုး နားလည္ထားရမယ္။ လုပ္သင့္ျခင္းနဲ႔ မလုပ္သင့္ျခင္းဆိုတဲ့ ဒႆန၊ အျမင္၊ အေတြးအေခၚေတြကိုပဲ လမ္းေၾကာင္းေပးပါတယ္။ လုပ္သင့္ရင္ လုပ္သင့္တဲ့အေၾကာင္း၊ မလုပ္သင့္ရင္လည္း မလုပ္သင့္ေၾကာင္းကို အက်ိဳးနဲ႔အေၾကာင္းကို ခ်ျပ႐ံုသာခ်ျပၿပီး လုပ္ဖို႔၊ မလုပ္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ရမယ့္တာ၀န္ကိုေတာ့ ကာယကံရွင္ကိုပဲ အာဏာကုန္ လႊဲအပ္ထားပါတယ္။ ဒီအခ်က္က ဖန္ဆင္းရွင္၀ါဒေတြနဲ႔ ကြာဟေနတဲ့ အဓိကအခ်က္ပဲ။
“ၾကိဳက္ရာေရြး”
ဒီေတာ့ ေမးခြန္းေမးသူရဲ႕ “ဘယ္လိုနည္းလမ္းႏွင့္မဆို က်ဴးလြန္ခြင့္မရွိပါ”ဆိုတဲ့စကားကလည္း အရာမထင္ေတာ့ဘူးေပါ့။ က်ဴးလြန္ခြင့္ရွိပါတယ္။ က်ဴးလြန္ခ်င္ က်ဴးလြန္ေပါ့။ ကိုယ့္ထိုက္နဲ႔ ကိုယ့္ကံပဲ။ အထက္မွာေျပာခဲ့သလိုပဲ “အေကာင္း+အဆိုး လုပ္ပိုင္ခြင့္”အားလံုး လူသားမွာ အျပည့္ရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ “က်ဴးလြန္ခြင့္၊ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ခြင့္”ဆိုတဲ့ ဘက္ႏွစ္ခုလည္း အျပည့္ရွိေနတာပဲေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အေကာင္းအဆိုး လုပ္ရပ္ေတြရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးဆိုးက်ိဳးကိုေတာ့ သင္ တာ၀န္ယူရမယ္။ ဘယ္ထာ၀ရ၊ ဘယ္ဖန္ဆင္းရွင္ကမွ ဥဳံဖြဆိုၿပီး လုပ္ေပးလိုက္လို႔ မရဘူး။ ဒါက ဗုဒၶ၀ါဒရဲ႕ အဓိက ေသာ့ခ်က္ပဲ။
“ဘုရားေဟာနဲ႔ ညီမညီ”
ေနာက္ၿပီး ေမးခြန္းရွင္က “တိုင္းျပည္ကို မည္သို႔ ကာကြယ္ရပါေတာ့မည္နည္း။ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံမ်ား စစ္တပ္ထားျခင္းသည္ ခုခံကာကြယ္သည္ပင္ ျဖစ္ေစကာမူ ဘုရားေဟာႏွင့္ မညီဟု နားလည္မိပါသည္ဘုရား”
အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာေပးခဲ့တဲ့ ေဟာၾကားခ်က္ သို႔မဟုတ္ ဗုဒၶ၀ါဒေသာ့ခ်က္ကို နားလည္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ “ဘုရားေဟာႏွင့္ မညီဟု နားလည္မိပါသည္ဘုရား”လို႔ ေမးေနစရာေျပာေနစရာလည္း မရွိေတာ့ပါ။ အခုေျပာတဲ့အထိ နားလည္မိၿပီလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဗုဒၶ၀ါဒက ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘုရားေဟာႏွင့္ ညီျခင္းမညီျခင္းကို အဓိက မထားပါ။ လူတိုင္းလူတိုင္း ဗုဒၶ၀ါဒက ညႊန္ျပတဲ့ ေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈလုပ္ရပ္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးအေၾကာင္းရွင္းျပခ်က္ေတြကို ရွင္းလင္းေသခ်ာစြာ နားလည္ၿပီး မိမိတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အသိဉာဏ္ျဖင့္ အေကာင္းဆံုး ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေအာင္ ပံ့ပိုးေပးေရးကိုသာ ဂ႐ုစိုက္ပါတယ္။
“ေလာကအေရး၊ ဓမၼအေရး”
တစ္ခါ ေနာက္ထပ္သိသင့္တာ၊ သတိျပဳစရာတစ္ခု ရွိေသးတယ္။ ဗုဒၶ၀ါဒဆိုတာ ေလာကုတၱရာေရးကိုသာ အဓိက ေဟာၾကားညႊန္ျပတဲ့ ဘာသာမဟုတ္ဘူး၊ ေလာကေရးကိုလည္း အဓိကအစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အေနနဲ႔ လက္ခံထားတယ္ဆိုတာပါပဲ။ ေလာကေရးက ေလာကေရးသက္သက္၊ ဘ၀လြတ္ေျမာက္ေရးက ဘ၀လြတ္ေျမာက္ေရး သီးသန္႔ခဲြျခားထားပါတယ္။ ဗုဒၶျမတ္စြာ သက္ေတာ္ထင္ရွား ရွိစဥ္ကလဲ “အရွင္မင္းၾကီး… တိုင္းျပည္ကာကြယ္တဲ့စစ္တပ္မထားနဲ႔၊ စစ္တပ္ဆိုတာ ငါနဲ႔ ဆန္႔က်င္တယ္”လို႔ မေျပာခဲ့ပါဘူး။ စစ္တပ္ရွိမႈကို လက္ခံခဲ့တဲ့ သာဓကေတြ ေဟာၾကားခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီးပါပဲ။ စစ္တိုက္တဲ့ ေကာသလဘုရင္စတဲ့ ဘုရင္ေတြ၊ စစ္သူၾကီးေတြနဲ႔ ေတြ႕ရင္လည္း စစ္တပ္မရွိသင့္ေၾကာင္း မေဟာၾကားပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔ မေဟာတာလဲ။ ေလာကအေရးဆိုတာကို သို႔မဟုတ္ ေလာကနိယာမကို သိျမင္သေဘာေပါက္ထားလို႔ပါပဲ။
ေနာက္ၿပီး ေစတနာကိုလည္း ထည့္တြက္ရပါမယ္။ စစ္သားတစ္ေယာက္ကို “မင္း ဘာျဖစ္လို႔ စစ္သား လုပ္ခ်င္လဲ”လို႔ ေမးရင္ (ေယဘုယ်အားျဖင့္) “ငါ လူသတ္ခ်င္လို႔ စစ္သားလုပ္တာ”လို႔ေတာ့ ဘယ္စစ္သားမွ ေျဖမယ္မထင္ပါဘူး။ ပါဏာတိပါတကံကို က်ဴးလြန္ခ်င္တဲ့ ေစတနာနဲ႔ စစ္သားလုပ္သူရယ္လို႔ မရွိပါဘူး။ ေယဘုယ်လို႔ ထပ္ျဖည့္ပါအံုးမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ စစ္သားလုပ္သလဲဆိုေတာ့ မိမိေနထိုင္ရာ တိုင္းျပည္ကို ကာကြယ္ခ်င္လို႔ပါ။ အမ်ိဳးဘာသာသာသနာကို ကာကြယ္ခ်င္တဲ့ ေစတနာ၊ ေစာင့္ေရွာက္ခ်င္တဲ့ ေစတနာက အရင္းခံပါတယ္။ လူအမ်ိဳးမ်ိဳး စိတ္အေထြေထြဆိုသလို အမ်ိဳးမ်ိဳးေတာ့ ေစတနာေတြက ကဲြျပားေနမွာပဲ။ အဓိက ေျပာခ်င္တာက စစ္သားလုပ္ျခင္းဟာ ပါဏာတိပါတကံကို က်ဴးလြန္ဖို႔ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ မဟုတ္တာကိုပါပဲ။
ဗုဒၶျမတ္စြာ သက္ေတာ္ထင္ရွား ရွိစဥ္က ဗိမၺိသာရလို ေသာတာပန္ဘုရင္ေတြ၊ အဇာတသတ္တို႔လို ဘုရားရွင္အေပၚမွာ ေလးစားယံုၾကည္သူဘုရင္ေတြ အမ်ားၾကီးပါပဲ။ ေသာတာပန္ဘုရင္ေတြဟာ ဘုရားအေပၚမွာ အၾကြင္းမဲ့ ယံုၾကည္တာေၾကာင့္ ဘုရားခိုင္းတာ အကုန္လုပ္မယ့္သူေတြပါ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကို စစ္တပ္ဆိုတာ မရွိသင့္ေၾကာင္း၊ စစ္တပ္ကို ဖ်က္သိမ္းသင့္ေၾကာင္း မေဟာေျပာခဲ့ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အေျဖက ရွင္းပါတယ္။ ေလာကသဘာ၀ဓမၼအရ လူဆိုးလူေကာင္းဆိုတာ ေရာေနတဲ့အတြက္ အာဏာကို အသံုးျပဳရတဲ့အခါ စစ္တပ္ဆိုတာ ရွိေနရမွာ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ ေလာကေရးရာကို ခဲြျခားနားလည္ေတာ္မူလို႔ပါပဲ။
ဒီေနရာမွာ အမ်ားေကာင္းက်ိဳးအတြက္ဆိုတဲ့ ေစတနာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စတုတၳနိပါတ္၊ စူဠကာလိဂၤဇာတ္မွာ လာတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေလးကို အတိုခ်ံဳးေျပာခ်င္ပါတယ္။ ကာလိဂၤတိုင္း၊ ဒႏၲပူရၿမိဳ႕က ဘုရင္ကာလိဂၤမင္းဟာ ဒႆကတိုင္း၊ ပါဋလိၿမိဳ႕ကို လာေရာက္တိုက္ခိုက္ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ဘုရားအေလာင္း နႏၵိေသနအမတ္ဟာ အႆကဘုရင္နဲ႔ စစ္တပ္ကို ဦးေဆာင္ၿပီး ကာလိဂၤမင္းရဲ႕ စစ္တပ္ေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး အမ်ားစုေကာင္းက်ိဳးအတြက္ စစ္တိုက္ရတဲ့၊ သို႔မဟုတ္ အသက္ေသမႈမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ တိုက္ပဲြေတြ ဆင္ႏဲႊခဲ့တာကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ဖက္လူေတြကို ေနရင္းထိုင္ရင္း ေသေၾကၾကပါေစ၊ နာက်င္ၾကပါေစ၊ ပ်က္စီးၾကပါေစဆိုတဲ့ ေစတနာထက္ ေလာကလူသားမ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းပါေစ၊ ခ်မ္းသာပါေစဆိုတဲ့ ေစတနာက လြန္ကဲေနေၾကာင္း သတိျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုေျပာလိုက္လို႔ စစ္ပဲြမွာ လူသတ္တာ အျပစ္မရွိဘူးလို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အျပစ္ေတာ့ရွိမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ တစ္ဘက္ရန္သူကို သတ္ဆဲအခါမွာ ေသေစခ်င္စိတ္ေတာ့ ရွိေနမွာပဲ။ ဒါေပမယ့္ မူလေစတနာျဖစ္တဲ့ အမ်ားျပည္သူ ေအးခ်မ္းပါေစ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းပါေစ၊ တိုင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ပါေစဆိုတဲ့ ေစတနာက လြန္ကဲခဲ့ေတာ့ သာမန္ေဒါသအေလွ်ာက္သတ္တဲ့ အမႈေလာက္ေတာ့ အျပစ္မၾကီးႏိုင္ဘူးလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ (ဒါကလည္း လူအားလံုး(စစ္သားအားလံုး)ရဲ႕ အဇၥ်တၱကို အကုန္ေျပာလို႔ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ေယဘုယ်ဆိုတဲ့စကားလံုးကိုပဲ ထပ္ေျပာရအံုးမယ္။) အထက္ပါအေၾကာင္းအရာေတြက ဘုရားအေလာင္းေတာ္ဘ၀က ျဖစ္ရပ္ေတြပါ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ သက္ေတာ္ထင္ရွား ရွိစဥ္က အျဖစ္အပ်က္ေလးတစ္ခုကိုလည္း ဆက္ေျပာပါမယ္။ ဗိမၺိသာရမင္း လက္ထက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေန႔မွာ မင္းၾကီးက “တိုင္းျပည္အစြန္အဖ်ားမွာ လူအမ်ား ဒုကၡေရာက္ေအာင္ ေသာင္းက်န္းေနသူေတြ ရွိေနတယ္၊ အခ်င္းတို႔ သြားၾကပါ၊ အဲဒီေဒသကို စည္ပင္၀ေျပာေအာင္ လုပ္ၾကပါ”လို႔ အမိန္႔ရွိလိုက္ပါတယ္။ (ဒီေနရာမွာ စည္ပင္၀ေျပာေအာင္ လုပ္ၾက၊ တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ၾက-ဆိုတဲ့ စကားကို သတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္။ သူပုန္ျပႆနာကို ရွင္းခိုင္းတာျဖစ္ေပမယ့္ သူပုန္ကို သတ္ခ်င္တဲ့ေစတနာ မပါဘူး။ သူပုန္ျပႆနာရွင္းခိုင္းတယ္ဆိုေတာ့ အသက္ေတြ ေသၾကမွာဆိုတာ သိတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ေတြ ေသပါေစဆိုတဲ့ စိတ္ေစတနာကို ျပဓာန္းမထားဘူး။ အဲဒီေဒသမွာ တိုးတက္မႈ၊ ေအးခ်မ္းတည္ၿငိမ္မႈ ရေစလိုတဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ေစတနာ၊ အမ်ားေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစခ်င္တဲ့ေစတနာက လြန္ကဲေနပါတယ္)။
အဲဒီအခါမွာ စစ္သားေတြက စဥ္းစားပါတယ္။ “စစ္တိုက္သြားရမွာဆိုေတာ့ ငါတို႔ မေကာင္းမႈအကုသိုလ္ေတြ အမ်ားၾကီး ျဖစ္ေတာ့မယ္။ ဒီအကုသိုလ္ေတြ မျဖစ္ေအာင္ ငါတို႔ ဘယ္လိုလုပ္ၾကရင္ ေကာင္းမလဲ”လို႔ စဥ္းစားၾကပါတယ္။ စဥ္းစားၾကရင္းနဲ႔ ေနာက္ဆံုးမွာ အေျဖတစ္ခု ရသြားၾကတယ္။ “အခ်င္းတို႔ သာကီ၀င္မင္းသား ဘုရားသားေတာ္ေတြျဖစ္တဲ့ ရဟန္းေတြဟာ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာေတြကို ပြားစီးေနၾကတယ္။ ငါတို႔လည္း ရဟန္း၀တ္လိုက္ရင္ အကုသိုလ္ေတြ ေရွာင္ၿပီးသား ျဖစ္သလို ေကာင္းမႈကုသိုလ္ေတြလည္း ျပဳႏိုင္ပါလိမ့္မယ္”လို႔ဆိုၿပီး ရဟန္း၀တ္သြားခဲ့ၾကပါတယ္။
တစ္ေန႔ေတာ့ စစ္သူၾကီးခ်ဳပ္ေတြက “ဟ…စစ္သားေတြ ဘယ္ေရာက္ကုန္ၿပီလဲ”လို႔ ေမးပါတယ္။ ရဟန္း၀တ္သြားၾကေၾကာင္း သိသြားၾကေတာ့ ဘုရင္ဗိမၺိသာရကို သြားေျပာၾကတယ္။ အဲဒီအခါ ဘုရင္က တရားသူၾကီးအမတ္ေတြကို “မင္းခစားေတြကို ရဟန္း၀တ္ေပးရင္ ဘယ္လို အျပစ္ဒဏ္ေပးသင့္လဲ”လို႔ ေမးလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီအခါ တရားသူၾကီးအခ်ိဳ႕က “ရဟန္းခံေပးတဲ့ ကိုယ္ေတာ္ကို ေခါင္းျဖတ္သတ္သင့္တယ္”လို႔ ေျဖၾကတယ္။ အခ်ိဳ႕က “ကမၼ၀ါစာဖတ္တဲ့ကိုယ္ေတာ္ေတြကို လွ်ာျဖတ္သင့္တယ္”လို႔ ေျဖၾကတယ္။ အခ်ိဳ႕က “ရဟန္းခံတာမွာ ပါတဲ့ကိုယ္ေတာ္ေတြရဲ႕ နံ႐ိုးေတြကို ႐ိုက္ခ်ိဳးသင့္တယ္”လို႔ ေျဖၾကတယ္။
ဒါနဲ႔ မင္းၾကီးဟာ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၿပီး ျမတ္စြာဘုရားထံ ေရာက္သြားပါတယ္။ သဒၶါတရားမရွိသူ၊ ျမတ္စြာဘုရားကို မကိုးကြယ္မဆည္းကပ္သူေတြဟာ အရွင္ေကာင္းအရွင္ျမတ္ေတြကို ျပစ္မွားႏိုင္စရာရွိတဲ့အတြက္ မင္းခစားမ်ားကို ရဟန္းျပဳမေပးဖို႔ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကလည္း “အရွင္မင္းၾကီး စစ္တပ္ဆိုတာ သူမ်ားအသတ္ကို သတ္ျဖတ္ေနရတာ၊ အကုသိုလ္ျဖစ္တယ္၊ သူပုန္ေတြ ေသာင္းက်န္းပါေစ၊ ထားလိုက္၊ စစ္တပ္ကိုလည္း ထားမေနနဲ႔၊ ဖ်က္သိမ္းလိုက္”လို႔ မိန္႔ေတာ္မမူခဲ့ပါဘူး။
ျမတ္စြာဘုရား မိန္႔ေတာ္မူလိုက္တာက “ရဟန္းတို႔ မင္းခစားမ်ားကို ရွင္ရဟန္းမျပဳေပးရ၊ ျပဳလွ်င္ ဒုကၠဋ္အာပတ္သင့္ေစ”လို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလာက္ဆိုရင္ ဗုဒၶ၀ါဒဟာ ေလာကအေရးကို မ်က္ကြယ္မျပဳဘူး၊ ရွဥ့္လည္းေလွ်ာက္သာ ပ်ားလဲစဲြသာဆိုတဲ့ ေလာက၊ ဓမၼ ႏွစ္ဘက္လံုးကို မွ်တစြာ လက္ခံစဥ္းစားေၾကာင္း ထင္ရွားေလာက္ၿပီ ထင္ပါတယ္။
ဦးဇင္းရဲ႕ အေျဖကို ဒီမွာပဲ နိဂံုးခ်ဳပ္ပါတယ္။ မရွင္းတာရွိရင္ ထပ္ေမးလို႔ ရပါတယ္။ မည္သည့္ဘာသာကိုမွ ထိခိုက္နစ္နာေစလိုတဲ့ စိတ္မရွိပါ။ လက္ရွိအေနအထားကို ပိုမိုထင္ဟပ္ေစလိုတဲ့အတြက္ အျခားဘာသာမ်ားနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ျပလိုက္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။
(အမွန္တကယ္သိလိုသူ)
မွတ္ခ်က္…..
ေမးခြန္းေမးသူက ဤအေမး၊ အေျဖကို အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာေပၚတြင္ တင္ဖို႔ ေမးထားတာ မဟုတ္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ေမးသူကိုယ္တုိင္ရဲ႕ နာမည္လည္း အသံုးမျပဳထားသည္ကတစ္ေၾကာင္း၊ ဦးဇင္းအေနနဲ႔ အျခားဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္လည္း သိသင့္သိထိုက္တဲ့အရာတစ္ခု ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ယူဆတာကတစ္ေၾကာင္းေၾကာင့္ တင္ေပးလိုက္ပါတယ္….
ေျဖ။ ။ ဒီေမးခြန္းကို ေလ့လာၾကည့္ရင္ အဓိက ျပႆနာက စစ္တပ္တည္ရွိျခင္းနဲ႔ ပါဏာတိပါတကံ ဆန္႔က်င္မႈျဖစ္ေနသေယာင္ ထင္ျမင္စရာရွိေနတဲ့ အခ်က္ပါ။ ဗုဒၶဘာသာဆိုရင္ စစ္တပ္ဆိုတာ မရွိရဘူးလို႔ ေျပာခ်င္သလား။ သို႔မဟုတ္ စစ္တပ္ရွိေနျခင္းဟာ ဗုဒၶတရားေတာ္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတယ္လို႔ ဆိုခ်င္သလား။ ဗုဒၶဘာသာက သူ႕အသက္မသတ္ရဘူးလို႔ ေျပာၿပီး စစ္တပ္ရွိမႈကိုေတာ့ မျငင္းပယ္ထားဘူး၊ ဒါဟာ ေရွ႕ေနာက္မညီျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဆိုခ်င္သလား။ ဒီလို အေတြးမ်ိဳးက ေယဘုယ် ၾကည့္ရင္ ျဖစ္သင့္တယ္။ ေမးသင့္ေမးထိုက္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဒါကို နားလည္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ သိထားသင့္တဲ့အေၾကာင္းအရာေတြက အမ်ားၾကီး ရွိေနပါတယ္။ အဲဒီအထဲက အခ်ိဳ႕ကို ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါမယ္။
ပထမဆံုး ေမးခြန္းထဲက ေမးသူရဲ႕ စကားရပ္ေလးေတြကို အရင္ဆံုး ေျပာၾကည့္ရေအာင္….
“ဗုဒၶဘာသာတြင္ ပါဏာတိပါတကံ မက်ဴးလြန္ရဘူးလို႔ နားလည္ထားပါတယ္”တဲ့။ သာမန္ၾကည့္ရင္ ရွင္းရွင္းေလးပါ။ ဒါေပမယ့္ သူရဲ႕ (အဲဒီစကားရပ္)ရဲ႕ concept ကို သိဖို႔ လိုပါတယ္။ Concept အရ ဆိုလိုခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီး ကဲြသြားႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလို မကဲြျပားဘဲ၊ ဗုဒၶဘာသာအလိုအရ အတိအက်ျဖစ္ေအာင္ ေျပာရရင္ “ဗုဒၶဘာသာတြင္ ပါဏာတိပါတကံကို က်ဴးလြန္လွ်င္ ရရွိလာႏုိင္ေသာအျပစ္တို႔ကို အေၾကာင္း+အက်ိဳးျပလွ်က္ မက်ဴးလြန္သင့္ေၾကာင္း ညႊန္ျပထားတယ္လို႔ နားလည္ထားပါတယ္”လို႔ ဆိုမွသာ ဗုဒၶဘာသာကို အတိအက် ထင္ဟပ္မိပါလိမ့္မယ္။ ေအာက္မွာ ထပ္ရွင္းျပပါမယ္။
“သူ႕အသတ္ကို မသတ္နဲ႔”
ဒီစကားေလးကို စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္။ ခရစ္ယာန္က်မ္းစာမွာ ပညတ္ေတာ္ (၁၀)ပါး ရွိတယ္။ အျခားဘာသာေတြမွာလည္း မ်ားေသာအားျဖင့္ အသက္မသတ္ရဆိုတာေတြ ပါတယ္။ လူ႕(တိရစၧာန္မ်ား မပါ) အသတ္ကို မသတ္ရဘူးလို႔ တားျမစ္ထားၾကပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ မသတ္ရတာလဲ။ သူတစ္ပါးအသတ္ကို ဘာေၾကာင့္ မသတ္နဲ႔လို႔ ေျပာတာလဲ။ ေလ့လာၾကည့္လိုက္ရင္ ေယဘုယ်အေၾကာင္း (၂)ခ်က္ကို ေတြ႕ရတယ္။ နံပါတ္ (၁)က ထာ၀ရဘုရားရဲ႕ ႏႈတ္ျမြတ္စကားျဖစ္လို႔။ နံပါတ္ (၂)က ကိုယ္ခ်င္းစာတရားထားရွိျခင္းအားျဖင့္ မသတ္သင့္ေၾကာင္း ေတြ႕ရတယ္။ သတ္ရင္ ဘာျဖစ္သလဲ။ ထာ၀ရဘုရားရဲ႕ ပညတ္ေတာ္ကို ခ်ိဳးေဖာက္လို႔ အျပစ္ၾကီးတယ္။ ေယဘုယ်ေတာ့ ဒီအဓိပၸာယ္ပဲ ထြက္ပါတယ္။ ထာ၀ရစကားကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းဟာ ခရစ္ယာန္ဘာသာကို ဆန္႔က်င္ရာ ေရာက္တယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာတရားကို ဆန္႔က်င္ရာက်တယ္။
ဗုဒၶဘာသာအလိုအရ စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္။ သူ႕အသတ္ကို မသတ္ရ..လို႔ ေဂါတမဗုဒၶက ပညတ္ထားသလား။ အေျဖကေတာ့ “မဟုတ္ဘူး”။ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားက သူ႕အသတ္မသတ္ရလို႔ မပညတ္ထားဘူး။ ဒီလိုေျပာလိုက္လို႔ နည္းနည္းထူးဆန္းသြားမယ္ထင္တယ္။ ဦးဇင္းဆိုလိုတာကို ေအာက္မွာ ရွင္းသြားပါလိမ့္မယ္။ ျမတ္စြာဘုရားက သူ႕အသတ္(အသက္ရွိသတၱ၀ါအားလံုး)ကို သတ္ရင္ ဘာေတြ ျဖစ္တတ္တယ္၊ ဘာေတြ ခံစားရတတ္တယ္။ မသတ္ရင္ ဘယ္လို အက်ိဳးထူးေတြ ရႏိုင္တယ္။ ဒီလိုပဲ ေျပာတယ္။
“သူတစ္ပါး(သက္ရွိသတၱ၀ါအားလံုး)ရဲ႕ အသက္ကို သတ္ျဖတ္ရင္ အသက္တိုျခင္း၊ အနာေရာဂါမ်ားျခင္း၊ ကိုယ္လက္အဂၤါခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း၊ အားအင္ခ်ိနဲ႔ျခင္း၊ အေၾကာက္တရား အားၾကီးျခင္း၊ မိတ္ေဆြ နည္းျခင္း၊ သူတစ္ပါးသတ္တာ ခံရျခင္း…..စတဲ့အက်ိဳးတရားေတြကို ခံစားရမယ္၊ ဒါေၾကာင့္ သူတစ္ပါးအသက္ကို သတ္ျဖတ္ျခင္းဟာ မေကာင္းတဲ့အကုသိုလ္ပဲ၊ အကုသိုလ္ဆိုတာ ပဟာတဗၺ-ပယ္သင့္တဲ့အရာ၊ အကတၱဗၺ- မျပဳသင့္တဲ့အရာျဖစ္တယ္”
လို႔ ေဟာပါတယ္။ “ပဟာတဗၺ၊ အကတၱဗၺ”ဆိုတဲ့ ပါဠိေလးက “should eradicate, should not do” ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ပါပဲ။ အထက္ပါ အက်ိဳးတရားေတြကို မေၾကာက္ရင္ မိမိဆႏၵအရ လုပ္ခ်င္လည္း လုပ္ေပါ့ဆိုတဲ့ သေဘာပါ။ ဒါက အေရးၾကီးတယ္ေနာ္။
ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားက သူ႕အသတ္မသတ္ရလို႔ မပညတ္ထားဘူး။ ဗုဒၶျမတ္စြာအလိုအရ သူေျပာလိုက္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ မွန္ေနတဲ့အမွန္တရားဆိုတာ မရွိဘူး။ ဖန္ဆင္းရွင္၀ါဒေတြမွာေတာ့ ထာ၀ရက မွန္တယ္လို႔ ပညတ္ထားလိုက္လို႔ မွန္ေနတဲ့အရာေတြ ရွိတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ အဲ့ဒီလိုမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး။ ေဂါတမျမတ္စြာက မွန္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ မွန္တယ္ဆိုတာမ်ိဳး မရွိဘူး။ သဘာ၀အရကိုက မွန္ေနလို႔ မွန္ေနတာ။ ဆိုလိုတာက အေၾကာင္း+အက်ိဳးကို ခ်ျပတယ္။ အေၾကာင္း+အက်ိဳးကို သရုပ္ခြဲျပတယ္။ လုပ္သင့္မလုပ္သင့္က ကာယကံရွင္ရဲ႕ တာ၀န္ပါ။ ဒီကဲြျပားခ်က္ကို အေသအခ်ာ စဥ္းစားေစလိုပါတယ္။
ပညတ္ေပးတယ္၊ သတ္မွတ္ေပးတယ္ဆိုတာမ်ိဳးဟာ “မလုပ္နဲ႔၊ လုပ္ရင္ ပညတ္သူကို ဆန္႔က်င္တာပဲ”လို႔ အဓိပၸာယ္ထြက္ပါတယ္။ ဥပမာတစ္ခု ေျပာၾကည့္ရေအာင္။ အထက္လူၾကီးတစ္ေယာက္က “ေဟ့ေကာင္ ဒါကို လုပ္လိုက္စမ္း သို႔မဟုတ္ ဒါကို လံုး၀မလုပ္ပါနဲ႔”လို႔ ေျပာတာဟာ လုပ္ကို လုပ္ရမယ္နဲ႔ လံုး၀မလုပ္ရဆိုတဲ့ အမိန္႔အာဏာသံ ရွိပါတယ္။ ပံုေသသတ္မွတ္ခ်က္ အဓိပၸာယ္ရွိတယ္။ “မလုပ္ရင္ေတာ့ မင္း အျပစ္က်ဴးလြန္ရာ ေရာက္ပါတယ္ သို႔မဟုတ္ လုပ္ရင္ေတာ့ မင္း ငါ့ကို ဆန္႔က်င္တာပဲ”လို႔ သက္မွတ္ေပးရာက်ပါတယ္။
ဒီလို မဟုတ္ဘဲ “ဒါေလးလုပ္ရင္ေတာ့ ဒီလို အက်ိဳးတရားေတြ ရွိတယ္။ ဒါကို လုပ္ရင္ေတာ့ မင္းလည္း မေကာင္းဘူး၊ မင္းမိသားစုအတြက္လည္း မေကာင္းဘူး။ မင္းပတ္၀န္းက်င္လည္း မေကာင္းဘူး၊ အဲဒီ မေကာင္းတာေတြ မျဖစ္ေစခ်င္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အဲဒါကို မလုပ္ပါနဲ႔လား။ မလုပ္ေစခ်င္ဘူး”။ ဒါက်ေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခြင့္နဲ႔ တစ္ဦးခ်င္းပုဂၢလိက လြတ္လပ္မႈကို ဦးစားေပးရာ က်တယ္။ “မင္း ဒါကို မလုပ္သင့္ဘူး”လို႔ ငါေျပာတယ္။ လုပ္ရင္ေတာ့ မင္းကို ငါကေတာ့ ဘာအေရးယူမႈမွ လုပ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ မင္းလုပ္တဲ့အလုပ္ရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကိုေတာ့ မင္းပဲ ခံစားရမယ္။ ဒါက ဗုဒၶ၀ါဒရဲ႕ အေၾကာင္း+အက်ိဳးနိယာမနဲ႔ လူသားအေပၚ ေပးတဲ့အၾကံဉာဏ္ပဲ။ ဗုဒၶ၀ါဒက လူသားကို အမိန္႔မေပးပါဘူး။
ဗုဒၶ၀ါဒက “လုပ္ျခင္းနဲ႔ မလုပ္ျခင္း” ႏွစ္ခုစလံုးအတြက္ ၀င္ေရာက္ျခယ္လွယ္မႈမရွိဘူးဆိုတာကို အရင္ဆံုး နားလည္ထားရမယ္။ လုပ္သင့္ျခင္းနဲ႔ မလုပ္သင့္ျခင္းဆိုတဲ့ ဒႆန၊ အျမင္၊ အေတြးအေခၚေတြကိုပဲ လမ္းေၾကာင္းေပးပါတယ္။ လုပ္သင့္ရင္ လုပ္သင့္တဲ့အေၾကာင္း၊ မလုပ္သင့္ရင္လည္း မလုပ္သင့္ေၾကာင္းကို အက်ိဳးနဲ႔အေၾကာင္းကို ခ်ျပ႐ံုသာခ်ျပၿပီး လုပ္ဖို႔၊ မလုပ္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ရမယ့္တာ၀န္ကိုေတာ့ ကာယကံရွင္ကိုပဲ အာဏာကုန္ လႊဲအပ္ထားပါတယ္။ ဒီအခ်က္က ဖန္ဆင္းရွင္၀ါဒေတြနဲ႔ ကြာဟေနတဲ့ အဓိကအခ်က္ပဲ။
“ၾကိဳက္ရာေရြး”
ဒီေတာ့ ေမးခြန္းေမးသူရဲ႕ “ဘယ္လိုနည္းလမ္းႏွင့္မဆို က်ဴးလြန္ခြင့္မရွိပါ”ဆိုတဲ့စကားကလည္း အရာမထင္ေတာ့ဘူးေပါ့။ က်ဴးလြန္ခြင့္ရွိပါတယ္။ က်ဴးလြန္ခ်င္ က်ဴးလြန္ေပါ့။ ကိုယ့္ထိုက္နဲ႔ ကိုယ့္ကံပဲ။ အထက္မွာေျပာခဲ့သလိုပဲ “အေကာင္း+အဆိုး လုပ္ပိုင္ခြင့္”အားလံုး လူသားမွာ အျပည့္ရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ “က်ဴးလြန္ခြင့္၊ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ခြင့္”ဆိုတဲ့ ဘက္ႏွစ္ခုလည္း အျပည့္ရွိေနတာပဲေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အေကာင္းအဆိုး လုပ္ရပ္ေတြရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးဆိုးက်ိဳးကိုေတာ့ သင္ တာ၀န္ယူရမယ္။ ဘယ္ထာ၀ရ၊ ဘယ္ဖန္ဆင္းရွင္ကမွ ဥဳံဖြဆိုၿပီး လုပ္ေပးလိုက္လို႔ မရဘူး။ ဒါက ဗုဒၶ၀ါဒရဲ႕ အဓိက ေသာ့ခ်က္ပဲ။
“ဘုရားေဟာနဲ႔ ညီမညီ”
ေနာက္ၿပီး ေမးခြန္းရွင္က “တိုင္းျပည္ကို မည္သို႔ ကာကြယ္ရပါေတာ့မည္နည္း။ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံမ်ား စစ္တပ္ထားျခင္းသည္ ခုခံကာကြယ္သည္ပင္ ျဖစ္ေစကာမူ ဘုရားေဟာႏွင့္ မညီဟု နားလည္မိပါသည္ဘုရား”
အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာေပးခဲ့တဲ့ ေဟာၾကားခ်က္ သို႔မဟုတ္ ဗုဒၶ၀ါဒေသာ့ခ်က္ကို နားလည္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ “ဘုရားေဟာႏွင့္ မညီဟု နားလည္မိပါသည္ဘုရား”လို႔ ေမးေနစရာေျပာေနစရာလည္း မရွိေတာ့ပါ။ အခုေျပာတဲ့အထိ နားလည္မိၿပီလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဗုဒၶ၀ါဒက ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘုရားေဟာႏွင့္ ညီျခင္းမညီျခင္းကို အဓိက မထားပါ။ လူတိုင္းလူတိုင္း ဗုဒၶ၀ါဒက ညႊန္ျပတဲ့ ေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈလုပ္ရပ္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးအေၾကာင္းရွင္းျပခ်က္ေတြကို ရွင္းလင္းေသခ်ာစြာ နားလည္ၿပီး မိမိတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အသိဉာဏ္ျဖင့္ အေကာင္းဆံုး ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေအာင္ ပံ့ပိုးေပးေရးကိုသာ ဂ႐ုစိုက္ပါတယ္။
“ေလာကအေရး၊ ဓမၼအေရး”
တစ္ခါ ေနာက္ထပ္သိသင့္တာ၊ သတိျပဳစရာတစ္ခု ရွိေသးတယ္။ ဗုဒၶ၀ါဒဆိုတာ ေလာကုတၱရာေရးကိုသာ အဓိက ေဟာၾကားညႊန္ျပတဲ့ ဘာသာမဟုတ္ဘူး၊ ေလာကေရးကိုလည္း အဓိကအစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အေနနဲ႔ လက္ခံထားတယ္ဆိုတာပါပဲ။ ေလာကေရးက ေလာကေရးသက္သက္၊ ဘ၀လြတ္ေျမာက္ေရးက ဘ၀လြတ္ေျမာက္ေရး သီးသန္႔ခဲြျခားထားပါတယ္။ ဗုဒၶျမတ္စြာ သက္ေတာ္ထင္ရွား ရွိစဥ္ကလဲ “အရွင္မင္းၾကီး… တိုင္းျပည္ကာကြယ္တဲ့စစ္တပ္မထားနဲ႔၊ စစ္တပ္ဆိုတာ ငါနဲ႔ ဆန္႔က်င္တယ္”လို႔ မေျပာခဲ့ပါဘူး။ စစ္တပ္ရွိမႈကို လက္ခံခဲ့တဲ့ သာဓကေတြ ေဟာၾကားခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီးပါပဲ။ စစ္တိုက္တဲ့ ေကာသလဘုရင္စတဲ့ ဘုရင္ေတြ၊ စစ္သူၾကီးေတြနဲ႔ ေတြ႕ရင္လည္း စစ္တပ္မရွိသင့္ေၾကာင္း မေဟာၾကားပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔ မေဟာတာလဲ။ ေလာကအေရးဆိုတာကို သို႔မဟုတ္ ေလာကနိယာမကို သိျမင္သေဘာေပါက္ထားလို႔ပါပဲ။
ေနာက္ၿပီး ေစတနာကိုလည္း ထည့္တြက္ရပါမယ္။ စစ္သားတစ္ေယာက္ကို “မင္း ဘာျဖစ္လို႔ စစ္သား လုပ္ခ်င္လဲ”လို႔ ေမးရင္ (ေယဘုယ်အားျဖင့္) “ငါ လူသတ္ခ်င္လို႔ စစ္သားလုပ္တာ”လို႔ေတာ့ ဘယ္စစ္သားမွ ေျဖမယ္မထင္ပါဘူး။ ပါဏာတိပါတကံကို က်ဴးလြန္ခ်င္တဲ့ ေစတနာနဲ႔ စစ္သားလုပ္သူရယ္လို႔ မရွိပါဘူး။ ေယဘုယ်လို႔ ထပ္ျဖည့္ပါအံုးမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ စစ္သားလုပ္သလဲဆိုေတာ့ မိမိေနထိုင္ရာ တိုင္းျပည္ကို ကာကြယ္ခ်င္လို႔ပါ။ အမ်ိဳးဘာသာသာသနာကို ကာကြယ္ခ်င္တဲ့ ေစတနာ၊ ေစာင့္ေရွာက္ခ်င္တဲ့ ေစတနာက အရင္းခံပါတယ္။ လူအမ်ိဳးမ်ိဳး စိတ္အေထြေထြဆိုသလို အမ်ိဳးမ်ိဳးေတာ့ ေစတနာေတြက ကဲြျပားေနမွာပဲ။ အဓိက ေျပာခ်င္တာက စစ္သားလုပ္ျခင္းဟာ ပါဏာတိပါတကံကို က်ဴးလြန္ဖို႔ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ မဟုတ္တာကိုပါပဲ။
ဗုဒၶျမတ္စြာ သက္ေတာ္ထင္ရွား ရွိစဥ္က ဗိမၺိသာရလို ေသာတာပန္ဘုရင္ေတြ၊ အဇာတသတ္တို႔လို ဘုရားရွင္အေပၚမွာ ေလးစားယံုၾကည္သူဘုရင္ေတြ အမ်ားၾကီးပါပဲ။ ေသာတာပန္ဘုရင္ေတြဟာ ဘုရားအေပၚမွာ အၾကြင္းမဲ့ ယံုၾကည္တာေၾကာင့္ ဘုရားခိုင္းတာ အကုန္လုပ္မယ့္သူေတြပါ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကို စစ္တပ္ဆိုတာ မရွိသင့္ေၾကာင္း၊ စစ္တပ္ကို ဖ်က္သိမ္းသင့္ေၾကာင္း မေဟာေျပာခဲ့ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အေျဖက ရွင္းပါတယ္။ ေလာကသဘာ၀ဓမၼအရ လူဆိုးလူေကာင္းဆိုတာ ေရာေနတဲ့အတြက္ အာဏာကို အသံုးျပဳရတဲ့အခါ စစ္တပ္ဆိုတာ ရွိေနရမွာ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ ေလာကေရးရာကို ခဲြျခားနားလည္ေတာ္မူလို႔ပါပဲ။
ဒီေနရာမွာ အမ်ားေကာင္းက်ိဳးအတြက္ဆိုတဲ့ ေစတနာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စတုတၳနိပါတ္၊ စူဠကာလိဂၤဇာတ္မွာ လာတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေလးကို အတိုခ်ံဳးေျပာခ်င္ပါတယ္။ ကာလိဂၤတိုင္း၊ ဒႏၲပူရၿမိဳ႕က ဘုရင္ကာလိဂၤမင္းဟာ ဒႆကတိုင္း၊ ပါဋလိၿမိဳ႕ကို လာေရာက္တိုက္ခိုက္ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ဘုရားအေလာင္း နႏၵိေသနအမတ္ဟာ အႆကဘုရင္နဲ႔ စစ္တပ္ကို ဦးေဆာင္ၿပီး ကာလိဂၤမင္းရဲ႕ စစ္တပ္ေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး အမ်ားစုေကာင္းက်ိဳးအတြက္ စစ္တိုက္ရတဲ့၊ သို႔မဟုတ္ အသက္ေသမႈမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ တိုက္ပဲြေတြ ဆင္ႏဲႊခဲ့တာကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ဖက္လူေတြကို ေနရင္းထိုင္ရင္း ေသေၾကၾကပါေစ၊ နာက်င္ၾကပါေစ၊ ပ်က္စီးၾကပါေစဆိုတဲ့ ေစတနာထက္ ေလာကလူသားမ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းပါေစ၊ ခ်မ္းသာပါေစဆိုတဲ့ ေစတနာက လြန္ကဲေနေၾကာင္း သတိျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုေျပာလိုက္လို႔ စစ္ပဲြမွာ လူသတ္တာ အျပစ္မရွိဘူးလို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အျပစ္ေတာ့ရွိမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ တစ္ဘက္ရန္သူကို သတ္ဆဲအခါမွာ ေသေစခ်င္စိတ္ေတာ့ ရွိေနမွာပဲ။ ဒါေပမယ့္ မူလေစတနာျဖစ္တဲ့ အမ်ားျပည္သူ ေအးခ်မ္းပါေစ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းပါေစ၊ တိုင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ပါေစဆိုတဲ့ ေစတနာက လြန္ကဲခဲ့ေတာ့ သာမန္ေဒါသအေလွ်ာက္သတ္တဲ့ အမႈေလာက္ေတာ့ အျပစ္မၾကီးႏိုင္ဘူးလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ (ဒါကလည္း လူအားလံုး(စစ္သားအားလံုး)ရဲ႕ အဇၥ်တၱကို အကုန္ေျပာလို႔ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ေယဘုယ်ဆိုတဲ့စကားလံုးကိုပဲ ထပ္ေျပာရအံုးမယ္။) အထက္ပါအေၾကာင္းအရာေတြက ဘုရားအေလာင္းေတာ္ဘ၀က ျဖစ္ရပ္ေတြပါ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ သက္ေတာ္ထင္ရွား ရွိစဥ္က အျဖစ္အပ်က္ေလးတစ္ခုကိုလည္း ဆက္ေျပာပါမယ္။ ဗိမၺိသာရမင္း လက္ထက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေန႔မွာ မင္းၾကီးက “တိုင္းျပည္အစြန္အဖ်ားမွာ လူအမ်ား ဒုကၡေရာက္ေအာင္ ေသာင္းက်န္းေနသူေတြ ရွိေနတယ္၊ အခ်င္းတို႔ သြားၾကပါ၊ အဲဒီေဒသကို စည္ပင္၀ေျပာေအာင္ လုပ္ၾကပါ”လို႔ အမိန္႔ရွိလိုက္ပါတယ္။ (ဒီေနရာမွာ စည္ပင္၀ေျပာေအာင္ လုပ္ၾက၊ တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ၾက-ဆိုတဲ့ စကားကို သတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္။ သူပုန္ျပႆနာကို ရွင္းခိုင္းတာျဖစ္ေပမယ့္ သူပုန္ကို သတ္ခ်င္တဲ့ေစတနာ မပါဘူး။ သူပုန္ျပႆနာရွင္းခိုင္းတယ္ဆိုေတာ့ အသက္ေတြ ေသၾကမွာဆိုတာ သိတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ေတြ ေသပါေစဆိုတဲ့ စိတ္ေစတနာကို ျပဓာန္းမထားဘူး။ အဲဒီေဒသမွာ တိုးတက္မႈ၊ ေအးခ်မ္းတည္ၿငိမ္မႈ ရေစလိုတဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ေစတနာ၊ အမ်ားေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစခ်င္တဲ့ေစတနာက လြန္ကဲေနပါတယ္)။
အဲဒီအခါမွာ စစ္သားေတြက စဥ္းစားပါတယ္။ “စစ္တိုက္သြားရမွာဆိုေတာ့ ငါတို႔ မေကာင္းမႈအကုသိုလ္ေတြ အမ်ားၾကီး ျဖစ္ေတာ့မယ္။ ဒီအကုသိုလ္ေတြ မျဖစ္ေအာင္ ငါတို႔ ဘယ္လိုလုပ္ၾကရင္ ေကာင္းမလဲ”လို႔ စဥ္းစားၾကပါတယ္။ စဥ္းစားၾကရင္းနဲ႔ ေနာက္ဆံုးမွာ အေျဖတစ္ခု ရသြားၾကတယ္။ “အခ်င္းတို႔ သာကီ၀င္မင္းသား ဘုရားသားေတာ္ေတြျဖစ္တဲ့ ရဟန္းေတြဟာ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာေတြကို ပြားစီးေနၾကတယ္။ ငါတို႔လည္း ရဟန္း၀တ္လိုက္ရင္ အကုသိုလ္ေတြ ေရွာင္ၿပီးသား ျဖစ္သလို ေကာင္းမႈကုသိုလ္ေတြလည္း ျပဳႏိုင္ပါလိမ့္မယ္”လို႔ဆိုၿပီး ရဟန္း၀တ္သြားခဲ့ၾကပါတယ္။
တစ္ေန႔ေတာ့ စစ္သူၾကီးခ်ဳပ္ေတြက “ဟ…စစ္သားေတြ ဘယ္ေရာက္ကုန္ၿပီလဲ”လို႔ ေမးပါတယ္။ ရဟန္း၀တ္သြားၾကေၾကာင္း သိသြားၾကေတာ့ ဘုရင္ဗိမၺိသာရကို သြားေျပာၾကတယ္။ အဲဒီအခါ ဘုရင္က တရားသူၾကီးအမတ္ေတြကို “မင္းခစားေတြကို ရဟန္း၀တ္ေပးရင္ ဘယ္လို အျပစ္ဒဏ္ေပးသင့္လဲ”လို႔ ေမးလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီအခါ တရားသူၾကီးအခ်ိဳ႕က “ရဟန္းခံေပးတဲ့ ကိုယ္ေတာ္ကို ေခါင္းျဖတ္သတ္သင့္တယ္”လို႔ ေျဖၾကတယ္။ အခ်ိဳ႕က “ကမၼ၀ါစာဖတ္တဲ့ကိုယ္ေတာ္ေတြကို လွ်ာျဖတ္သင့္တယ္”လို႔ ေျဖၾကတယ္။ အခ်ိဳ႕က “ရဟန္းခံတာမွာ ပါတဲ့ကိုယ္ေတာ္ေတြရဲ႕ နံ႐ိုးေတြကို ႐ိုက္ခ်ိဳးသင့္တယ္”လို႔ ေျဖၾကတယ္။
ဒါနဲ႔ မင္းၾကီးဟာ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၿပီး ျမတ္စြာဘုရားထံ ေရာက္သြားပါတယ္။ သဒၶါတရားမရွိသူ၊ ျမတ္စြာဘုရားကို မကိုးကြယ္မဆည္းကပ္သူေတြဟာ အရွင္ေကာင္းအရွင္ျမတ္ေတြကို ျပစ္မွားႏိုင္စရာရွိတဲ့အတြက္ မင္းခစားမ်ားကို ရဟန္းျပဳမေပးဖို႔ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကလည္း “အရွင္မင္းၾကီး စစ္တပ္ဆိုတာ သူမ်ားအသတ္ကို သတ္ျဖတ္ေနရတာ၊ အကုသိုလ္ျဖစ္တယ္၊ သူပုန္ေတြ ေသာင္းက်န္းပါေစ၊ ထားလိုက္၊ စစ္တပ္ကိုလည္း ထားမေနနဲ႔၊ ဖ်က္သိမ္းလိုက္”လို႔ မိန္႔ေတာ္မမူခဲ့ပါဘူး။
ျမတ္စြာဘုရား မိန္႔ေတာ္မူလိုက္တာက “ရဟန္းတို႔ မင္းခစားမ်ားကို ရွင္ရဟန္းမျပဳေပးရ၊ ျပဳလွ်င္ ဒုကၠဋ္အာပတ္သင့္ေစ”လို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလာက္ဆိုရင္ ဗုဒၶ၀ါဒဟာ ေလာကအေရးကို မ်က္ကြယ္မျပဳဘူး၊ ရွဥ့္လည္းေလွ်ာက္သာ ပ်ားလဲစဲြသာဆိုတဲ့ ေလာက၊ ဓမၼ ႏွစ္ဘက္လံုးကို မွ်တစြာ လက္ခံစဥ္းစားေၾကာင္း ထင္ရွားေလာက္ၿပီ ထင္ပါတယ္။
ဦးဇင္းရဲ႕ အေျဖကို ဒီမွာပဲ နိဂံုးခ်ဳပ္ပါတယ္။ မရွင္းတာရွိရင္ ထပ္ေမးလို႔ ရပါတယ္။ မည္သည့္ဘာသာကိုမွ ထိခိုက္နစ္နာေစလိုတဲ့ စိတ္မရွိပါ။ လက္ရွိအေနအထားကို ပိုမိုထင္ဟပ္ေစလိုတဲ့အတြက္ အျခားဘာသာမ်ားနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ျပလိုက္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment