အရွင္ကုမာရကႆပ၏ ဥပမာ (၈)
“ၿမိဳ႕စားၾကီး ဒီလိုဆိုရင္ သင့္ကို ထင္လြယ္ျမင္လြယ္တဲ့ ဥပမာတစ္ခု ေျပာျပမယ္။ ေအးေနတဲ့ သံခဲနဲ႔ ရဲရဲေတာက္ေနေအာင္ ပူေနတဲ့ သံခဲ … ဘယ္ဟာက ပိုေလးသလဲ”
“ေအးေနတဲ့ သံခဲက ေလးပါတယ္”
“ဟုတ္တယ္။ သံခဲဟာ အပူဓာတ္နဲ႔ေလဓာတ္ ေပါင္းလိုက္ရင္ ေပါ့တယ္။ အပူဓာတ္၊ ေလဓာတ္မရွိေတာ့ရင္ အေလးခ်ိန္က မ်ားသြားတယ္။ ဒီသေဘာတရားလိုပဲ သက္ရွိ ခႏၶာကိုယ္ဟာ အသက္၊ ကိုယ္ေငြ႕နဲ႔ ၀ိညာဏ္(စိတ္)ေပါင္းလိုက္ရင္ ေပါ့ေနတယ္။ အဲဒါေတြ မရွိေတာ့ရင္ ေလးသြားတယ္။ အသက္မရွိလို႔ ေလးသြားတာနဲ႔ ေနာက္ဘ၀မရွိတာ ဘယ္လိုမွ မဆက္စပ္ဘူး ၿမိဳ႕စားၾကီး။ ဒီေတာ့ သင့္အယူအဆေတြကို ေျပာင္းလိုက္ပါေတာ့”
“မေျပာင္းႏုိင္ပါဘူး အရွင္၊ ကၽြႏ္ုပ္မွာ သုေတသနလုပ္ထားတာေတြ ရွိပါေသးတယ္”
ၿမိဳ႕စားၾကီး၏ သုေတသန (၆)
“ေရွ႕တုန္းကလိုပဲ။ ေသဒဏ္အျပစ္ေပးခံရတဲ့ သူခိုးကို အသား၊ အရိုး၊ အေၾကာ၊ ႐ိုးတြင္းခ်ဥ္ဆီ တစ္ခုမွ မပ်က္စီးေအာင္ သတ္ဖို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ ေသေတာ့မယ့္ဆဲဆဲျဖစ္တဲ့အခါမွာ ေလးဘက္ေလးတန္ ၀ိုင္းၾကည့္တယ္။ အသက္ထြက္တာကိုမ်ား ျမင္ရမလားလို႔၊ အသက္ထြက္တာကို မေတြ႕ရပါဘူး။ ဒါနဲ႔ ပက္လက္လွန္ခိုင္းတယ္၊ ဘယ္ညာလွည့္ခိုင္းတယ္၊ မ်ိဳးစံု လွည့္ထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ပါတယ္။ အသက္ထြက္သြားတာကိုေတာ့ မျမင္ရပါဘူး။ ဒါနဲ႔ တုတ္နဲ႔ ရိုက္ခိုင္းတယ္၊ ထုခိုင္းတယ္။ မေတြ႕ဘူး။ ေနာက္ၿပီး သူ႕မွာက မ်က္စိလည္း ရွိေနပါလွ်က္ မျမင္ေတာ့ဘူး၊ နားလည္းရွိပါလွ်က္ မၾကားေတာ့ဘူး။ …. သူ႕ရဲ႕ အာ႐ံုငါးပါးက ပသာဒေတြ ရွိေနပါလွ်က္ ဘာမွ အလုပ္မလုပ္ေတာ့ဘူး။ ဆိုလိုတာက သူအသက္ထြက္တာကို လံုး၀မေတြ႕ရတာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ေရွ႕ေနာက္ဘ၀ေတြမွာ ေျပးလႊားက်င္လည္တတ္တဲ့ အသက္ဆိုတာ မရွိဘူး။ ဒီေတာ့ ေနာက္ဘ၀ဆိုတာလည္း မရွိေတာ့ဘူးေပါ့”
အရွင္ကုမာရကႆပ၏ ဥပမာ (၉)
“ၿမိဳ႕စားၾကီး သင့္သုေတသနကလည္း နားလည္တဲ့သူေတြအတြက္ ရယ္စရာ ျဖစ္ေနၿပီ။ သင့္အျဖစ္က ခ႐ုသင္းအသံကို လိုက္ရွာေနတဲ့သူေတြနဲ႔ တူေနၿပီ”
“ဘယ္လိုမ်ားလဲ အရွင္၊ ခ႐ုသင္းအသံကို ဘယ္လို ရွာတာလဲ”
“သင့္ကို ေျပာျပမယ္။ ပညာရွိတဲ့သူေတြဟာ ဥပမာနဲ႔ ေျပာရင္ နားလည္ၾကတယ္”
“ဟုတ္ပါၿပီ အရွင္၊ ေျပာမွာသာ ေျပာပါ”
ဤေနရာတြင္ “ပညာရွိတဲ့သူေတြဟာ ဥပမာနဲ႔ ေျပာရင္ နားလည္ၾကတယ္”ဟူေသာ စကားမွာ ၿမိဳ႕စားၾကီးကို အနည္းငယ္ ထည့္ေသာစကားဟု နားလည္မိသည္။ ယေန႔ေခတ္ စကားေျပာရာတြင္ “မင္းကို ဒီေလာက္ေျပာေနတာ နားလည္သင့္တယ္။ အသိဉာဏ္ရွိသူေတြဟာ ဒီေလာက္ေျပာရင္ သေဘာေပါက္တယ္”ဆိုေသာ ေလသံမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု ထင္သည္။ အရွင္ကုမာရကႆပသည္ ဤစကားမ်ိဳးကို ေနရာတိုင္းတြင္ ထည့္မေျပာဘဲ အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားတြင္သာ ထည့္သံုးသြားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
“တစ္ခါက အမ်ိဳးသားတစ္ဦးဟာ ေတာရြာတစ္ခုကို ေရာက္သြားတယ္။ သူနဲ႔အတူ ခ႐ုသင္းေလးလဲ ပါသြားတယ္။ ခ႐ုသင္းမႈတ္ေတာ့ ရြာသားေတြ ၀ိုင္းနားေထာင္ၾကတယ္။ တစ္ေန႔က်ေတာ့ ခ႐ုသင္းကို ေဘးမွာ ခ်ထားတယ္။ ရြာသားေတြက စဥ္းစားတယ္။ ဒီေလာက္ အသံသာယာေနတာ ဘာေလးဘာလိမ့္။ အဲဒီေတာ့ ေမးတယ္။ ဒါ ဘာေလးလဲေပါ့။ အမ်ိဳးသားကလည္း ဒါ ခ႐ုသင္းေခၚတယ္။ အသံသာသာေလး ထြက္ေနတာလည္း ဒီခ႐ုသင္းပဲလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ အဲဒီအခါမွာ ရြာသားေတြဟာ ခ႐ုသင္းကို ပက္လက္ခ်ထားၾကည့္တယ္၊ ေမွာက္ခံုထားၾကည့္တယ္၊ ဘယ္ညာေစာင္းၾကည့္တယ္၊ တုတ္နဲ႔ရိုက္ၾကည့္တယ္၊ ဓားနဲ႔ခုတ္ၾကည့္တယ္၊ ..အို ခ႐ုသင္း အသံထြက္ပါေလာ့၊ အသံထြက္ပါေလာ့-လို႔ ေျပာၾကည့္တယ္။ အသံက ထြက္မလာဘူး…
အဲဒီေတာ့ အမ်ိဳးသားက စဥ္းစားတယ္ - ဒီရြာသားေတြဟာ ေတာ္ေတာ္မိုက္မဲၾကပါလား၊ ခ႐ုသင္းအသံကိုမ်ား ဘာျဖစ္လို႔ လိုက္ရွာေနၾကပါလိမ့္-လို႔ေပါ့။ အဲဒီလို စဥ္းစားၿပီး ခ႐ုသင္းကို ေကာက္ယူ၊ မႈတ္ျပလိုက္ၿပီး ထြက္သြားခဲ့တယ္။
ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ရြာသားေတြဟာ -ေအာ္ ခ႐ုသင္းဆိုတာ မႈတ္သူရယ္၊ မႈတ္ျခင္းရယ္၊ ေလရယ္ သံုးမ်ိဳးေပါင္းမွ အသံျမည္တာပါလား-လို႔ သေဘာေပါက္လာခဲ့ၾကတယ္။ ၿမိဳ႕စားၾကီး သင္ဟာလည္း ဒီရြာသားေတြလိုပါပဲလား။ ခႏၶာကိုယ္ဆိုတာ အသက္၊ ကိုယ္ေငြ႕နဲ႔ ၀ိညာဏ္တို႔ေပါင္းတဲ့အခါ အာ႐ံုငါးပါးက အသက္၀င္လာတယ္။ လႈပ္ရွားလာတယ္။ အဲဒီသံုးခု မရွိေတာ့ဘူးဆိုရင္ ဘာအသက္၀င္မႈ၊ ဘာလႈပ္ရွားမႈမွ မရွိေတာ့ဘူး။ ဒီေတာ့ သင့္အယူအဆေတြကို ေျပာင္းလိုက္ပါေတာ့”
“မေျပာင္းႏိုင္ပါဘူး အရွင္။ ကၽြႏ္ုပ္ သုေတသနေတြ လုပ္ထားတာ ရွိပါေသးတယ္”
“ကဲ ရွိေသးရင္လည္း ေျပာပါ”
ၿမိဳ႕စားၾကီး၏ သုေတသန (၇)
“အထက္မွာ ဆိုခဲ့သလိုပဲ။ ေသဒဏ္ေပးခံရတဲ့ သူခိုးကို အေရထူေတြ ခြါတယ္၊ အသက္ဆိုတဲ့ေကာင္ကို မေတြ႕ဘူး။ အေရပါးေတြ ခြါတယ္၊ မေတြ႕၊ အသားေတြ လွီးတယ္၊ မေတြ႕၊ အ႐ုိးေတြကို တစ္စစီ ပိုင္းၾကည့္တယ္၊ ခ်ဥ္ဆီေတြ ထုတ္ၾကည့္တယ္၊ ဘာအသက္မွ မေတြ႕ဘူး။ ဒီေလာက္ရွာေနတာေတာင္ မေတြ႕မွေတာ့ မရွိလို႔ေပါ့”
ၿမိဳ႕စားၾကီး လက္ထက္ ေသဒဏ္အေပးခံရသူမ်ားမွာ မသက္သာလွပါ။ ၿမိဳ႕စားၾကီး၏ သုေတသနခန္းထဲ ေရာက္သြားရသည္ခ်ည္း ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ၾကံၾကံဖန္ဖန္လည္း လုပ္တတ္ပါေပတယ္ဟု ေတြးမိပါသည္။ ဤေနရာတြင္ အေရးၾကီးေသာအရာတစ္ခု ရွိပါသည္။ ၿမိဳ႕စားၾကီးလုပ္ေနသည့္ပံုမွာ ဟိႏၵဴ၀ါဒအဆိုမ်ားကို ကန္႔ကြက္ဖို႔ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ ဟိႏၵဴ၀ါဒအရ “လူ႕ခႏၶာကိုယ္ထဲတြင္ ဟိုဘ၀သည္ဘ၀ ေျပးသြားတတ္ေသာ အတၱ-၀ိညာဏ္-အသက္ေကာင္ကေလး ရွိေနသည္၊ ခႏၶာကိုယ္ ပ်က္စီးေသာ္လည္း ထိုအေကာင္ကေလးက မပ်က္မစီး အၿမဲတည္ေနသည္”ဟု ဆိုသည္။ ထိုအဆိုကို မွားေၾကာင္း သက္ေသျပေနသည္ဟု ထင္မိသည္။ ဗုဒၶ၀ါဒအရကား အသက္ေကာင္ေလးေၾကာင့္ ေနာက္ဘ၀စသည္ ေျပးလႊားေနျခင္း မဟုတ္ေပ။ သတၱ၀ါတို႔ ျပဳခဲ့သမွ် အေကာင္းအဆိုးကံမ်ား၏ သတၱိ(အဟုန္)အတိုင္း သံသရာတြင္ ေျပးလႊားက်င္လည္ေနၾကရျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုကဲ့သို႔ မတူညီေသာ္လည္း ဗုဒၶ၀ါဒက ေနာက္ဘ၀စသည္ကို လက္ခံထားသည္ျဖစ္ရာ သြယ္၀ိုက္ၿပီး ဆက္စပ္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနရေလသည္။
အရွင္ကုမာရကႆပ၏ ဥပမာ (၁၀)
“ၿမိဳ႕စားၾကီး သင္ ဘယ္ေလာက္ အဆင္အျခင္ မဲ့တယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္ပါေတာ့။ သင္ဟာ မီးလုပ္ေကၽြးတဲ့ရေသ့ရဲ႕ ေမြးစားသားလိုပဲ မိုက္မဲလိုက္တာ”
“ဘယ္လို မီးလုပ္ေကၽြးတဲ့ရေသ့လဲ”
“ေတာအုပ္တစ္ခုမွာ မီးလုပ္ေကၽြးတဲ့ ရေသ့တစ္ပါးရွိတယ္။ တစ္ေန႔မွာ ေတာထဲမွာ စြန္႔ပစ္ခံရတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္ကို ေကာက္ယူေမြးစားလိုက္တယ္။ တစ္ေန႔မွာ ၿမိဳ႕ကို တက္ၿပီး လုပ္စရာကိစၥေပၚလာတယ္။ ဒီေတာ့ သူ႕သားကို - ခ်စ္သား…ဖခင္ၿမိဳ႕ကို သြားစရာရွိတယ္။ ဒီေတာ့ မီးကို မၿငိမ္းေအာင္ လုပ္ထားပါ။ ေရာ့ ဒီမွာ ပဲခြပ္(ပုဆိန္ကဲ့သို႔ ထင္းခြဲစရာလက္နက္)၊ ဒီမွာ ထင္း၊ ဒီမွာ မီးပြတ္ခံု…ဒါေတြနဲ႔ မီးကို မၿငိမ္းေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ပါ-ဆိုၿပီး ထားခဲ့ပါတယ္။ ရေသ့ၾကီးသြားၿပီးေနာက္မွာ ကေလးက ေဆာ့ကစားရင္း မီးက ၿငိမ္းသြားတယ္။ ဒါနဲ႔ မီးေမႊးမယ္ဆိုေတာ့ မီးက ရွာလို႔ မေတြ႕ဘူး။ ဒီေတာ့ ကေလးက စဥ္းစားတယ္။ - ရေသ့ၾကီးက မီးမၿငိမ္းေအာင္ ဒါေတြကို ေပးခဲ့တယ္၊ ဒါေတြထဲမွာ မီးရွိမွာ ေသခ်ာတယ္-လို႔ ေတြးၿပီး မီးပြတ္ခံုကို ပဲခြပ္နဲ႔ အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာ ခဲြပါတယ္၊ ေနာက္ဆံုးမရေတာ့ မီးပြတ္ခံုကို အမႈန္႔ျဖစ္ေအာင္ ေထာင္းပါေတာ့တယ္။ ဘယ္လို ခဲြခဲြ မီးကိုေတာ့ မရခဲ့ပါဘူး။ ရေသ့ၾကီး ျပန္ေရာက္လာေတာ့ မီးကလည္း ၿငိမ္းေနၿပီ။ မီးပြတ္အစံုကလည္း အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာ ျဖစ္ေနၿပီ။ -ေတာ္ေတာ္ မိုက္မဲတဲ့ ကေလးပါလား၊ မသိတတ္ေလတကား -လို႔ ရေသ့ၾကီးက စဥ္းစားပါတယ္။
စဥ္းစားၿပီး - ခ်စ္သား မသိတတ္၊ မလိမၼာေသာ လူမိုက္ေတြဟာ မီးကို ရွာၾကတယ္။ ပညာရွိၿပီး တတ္သိနားလည္သူေတြကေတာ့ မီးကို မရွာၾကဘူး-လို႔ ဆိုပါတယ္။
ၿမိဳ႕စားၾကီး ဒီဥပမာလိုပဲ သင့္အေနနဲ႔လည္း အဆင္ျခင္ကင္းမဲ့စြာ အသက္ကို ရွာေနလိုက္တာ။ သင့္အယူအဆေတြကို စြန္႔လႊတ္လုိ္က္ပါေတာ့”
အထက္ပါ စကားရပ္မ်ားတြင္ မီးကိုလုပ္ေကၽြးေသာ ရေသ့ဆိုသည္မွာ ထိုေခတ္အခါက အိႏၵိယတြင္ မီးကို တစ္သက္တာလံုး မၿငိမ္းေအာင္ ေလ့က်င့္အားထုတ္ၾကေသာ ရေသ့မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ သူတို႔သည္ မီးကို တစ္သက္လံုး မၿငိမ္းေစဘဲ မီးနတ္ကို ပူေဇာ္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ တစ္ဖန္ အရွင္ကုမာရကႆပစကားတြင္ ၿမိဳ႕စားၾကီးကို ခပ္နာနာေျပာလိုက္ေသာ စကားမ်ားကိုလည္း ေတြ႕လာရသည္။
အရွင္ကုမာရကႆပက အထက္ပါအတိုင္း ေျပာလိုက္ေသာအခါ ၿမိဳ႕စားၾကီးက သူ႕တြင္ သုေတသနေတြ လုပ္ထားေၾကာင္း၊ ထိုသုေတသနေတြေၾကာင့္ သူ႕အယူအဆကို မေျပာင္းႏုိင္ေၾကာင္းကား မေျပာေတာ့ပါ။ သို႔ရာတြင္ ၿမိဳ႕စားၾကီးက….
“အရွင္ကုမာရကႆပ … သင္ ဘယ္လိုေျပာေျပာ ကၽြႏ္ုပ္ကေတာ့ ဒီအယူအဆကို မစြန္႔ႏိုင္ပါဘူး”
“ဘယ္လို ျဖစ္လို႔လဲ ၿမိဳ႕စားၾကီး”
“ကၽြႏ္ုပ္ တမလြန္ဘ၀မရွိဘူးလို႔ ယူဆတာ၊ ကုသိုလ္အကုသိုလ္ အက်ိဳးမရွိလို႔ ယူဆတာေတြကို ပေသနဒီေကာသလမင္းၾကီးလည္း သိတယ္။ အျခားတုိင္းတစ္ပါး မင္းေတြလည္း သိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအယူကို မစြန္႔ႏိုင္ပါဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကၽြႏ္ုပ္ယူဆသလုိ ယူဆေနသူေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ ကၽြႏ္ုပ္က ဒီအယူကို စြန္႔လိုက္ရင္ -ၿမိဳ႕စားၾကီးေတာ့ အယူေျပာင္းသြားၿပီ၊ မွားေနတဲ့အယူကို ယူမိသြားၿပီ-လို႔ အျပစ္တင္ၾကလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကၽြႏ္ုပ္အယူအဆကို မေျပာင္းႏိုင္ပါဘူး။
ေနာက္ၿပီး အရွင့္စကားေတြကို အန္တုခ်င္ေသးတယ္၊ အရွင္နဲ႔ ၿပိဳင္ဘက္ျဖစ္ခ်င္ေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကၽြႏ္ုပ္အယူအဆေတြကို မစြန္႔ႏိုင္ပါဘူး”ဟု ဆိုေလသည္။
ၿမိဳ႕စားၾကီး ေျပာလိုက္ေသာ ဤစကားမ်ားကို သေဘာက်မိပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ယေန႔ေခတ္ လူ႕ပတ္၀န္းက်င္တြင္လည္းေကာင္း၊ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ေသာ္လည္းေကာင္း ထိုကဲ့သို႔ သေဘာထားေလးမ်ား ရွိေနတတ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ တခါတရံ တစ္ဖက္လူ ေျပာလိုက္ေသာစကားမ်ားမွာ သဘာ၀က်သည္၊ မွန္သည္။ သို႔ရာတြင္ အမ်ားအလယ္တြင္ လြယ္လြယ္အ႐ႈံးေပးလိုက္သူဟု ကင္ပြန္းတပ္ခံရမွာ ေၾကာက္သျဖင့္ ေပခံေနတတ္ၾကပါသည္။ တစ္ဖက္လူကို အ႐ႈံးမေပးခ်င္သျဖင့္လည္း မ်က္စိမွတ္ျငင္းဆိုေနတတ္ၾကပါသည္။ ဤသည္မွာ လူ႕သဘာ၀တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း အလြန္အကၽြံ “ဘူး”ခံေနလွ်င္ကား ေကာင္းသည့္သေဘာထားေတာ့ မဟုတ္ပါေလ။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္....
“ၿမိဳ႕စားၾကီး ဒီလိုဆိုရင္ သင့္ကို ထင္လြယ္ျမင္လြယ္တဲ့ ဥပမာတစ္ခု ေျပာျပမယ္။ ေအးေနတဲ့ သံခဲနဲ႔ ရဲရဲေတာက္ေနေအာင္ ပူေနတဲ့ သံခဲ … ဘယ္ဟာက ပိုေလးသလဲ”
“ေအးေနတဲ့ သံခဲက ေလးပါတယ္”
“ဟုတ္တယ္။ သံခဲဟာ အပူဓာတ္နဲ႔ေလဓာတ္ ေပါင္းလိုက္ရင္ ေပါ့တယ္။ အပူဓာတ္၊ ေလဓာတ္မရွိေတာ့ရင္ အေလးခ်ိန္က မ်ားသြားတယ္။ ဒီသေဘာတရားလိုပဲ သက္ရွိ ခႏၶာကိုယ္ဟာ အသက္၊ ကိုယ္ေငြ႕နဲ႔ ၀ိညာဏ္(စိတ္)ေပါင္းလိုက္ရင္ ေပါ့ေနတယ္။ အဲဒါေတြ မရွိေတာ့ရင္ ေလးသြားတယ္။ အသက္မရွိလို႔ ေလးသြားတာနဲ႔ ေနာက္ဘ၀မရွိတာ ဘယ္လိုမွ မဆက္စပ္ဘူး ၿမိဳ႕စားၾကီး။ ဒီေတာ့ သင့္အယူအဆေတြကို ေျပာင္းလိုက္ပါေတာ့”
“မေျပာင္းႏုိင္ပါဘူး အရွင္၊ ကၽြႏ္ုပ္မွာ သုေတသနလုပ္ထားတာေတြ ရွိပါေသးတယ္”
ၿမိဳ႕စားၾကီး၏ သုေတသန (၆)
“ေရွ႕တုန္းကလိုပဲ။ ေသဒဏ္အျပစ္ေပးခံရတဲ့ သူခိုးကို အသား၊ အရိုး၊ အေၾကာ၊ ႐ိုးတြင္းခ်ဥ္ဆီ တစ္ခုမွ မပ်က္စီးေအာင္ သတ္ဖို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ ေသေတာ့မယ့္ဆဲဆဲျဖစ္တဲ့အခါမွာ ေလးဘက္ေလးတန္ ၀ိုင္းၾကည့္တယ္။ အသက္ထြက္တာကိုမ်ား ျမင္ရမလားလို႔၊ အသက္ထြက္တာကို မေတြ႕ရပါဘူး။ ဒါနဲ႔ ပက္လက္လွန္ခိုင္းတယ္၊ ဘယ္ညာလွည့္ခိုင္းတယ္၊ မ်ိဳးစံု လွည့္ထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ပါတယ္။ အသက္ထြက္သြားတာကိုေတာ့ မျမင္ရပါဘူး။ ဒါနဲ႔ တုတ္နဲ႔ ရိုက္ခိုင္းတယ္၊ ထုခိုင္းတယ္။ မေတြ႕ဘူး။ ေနာက္ၿပီး သူ႕မွာက မ်က္စိလည္း ရွိေနပါလွ်က္ မျမင္ေတာ့ဘူး၊ နားလည္းရွိပါလွ်က္ မၾကားေတာ့ဘူး။ …. သူ႕ရဲ႕ အာ႐ံုငါးပါးက ပသာဒေတြ ရွိေနပါလွ်က္ ဘာမွ အလုပ္မလုပ္ေတာ့ဘူး။ ဆိုလိုတာက သူအသက္ထြက္တာကို လံုး၀မေတြ႕ရတာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ေရွ႕ေနာက္ဘ၀ေတြမွာ ေျပးလႊားက်င္လည္တတ္တဲ့ အသက္ဆိုတာ မရွိဘူး။ ဒီေတာ့ ေနာက္ဘ၀ဆိုတာလည္း မရွိေတာ့ဘူးေပါ့”
အရွင္ကုမာရကႆပ၏ ဥပမာ (၉)
“ၿမိဳ႕စားၾကီး သင့္သုေတသနကလည္း နားလည္တဲ့သူေတြအတြက္ ရယ္စရာ ျဖစ္ေနၿပီ။ သင့္အျဖစ္က ခ႐ုသင္းအသံကို လိုက္ရွာေနတဲ့သူေတြနဲ႔ တူေနၿပီ”
“ဘယ္လိုမ်ားလဲ အရွင္၊ ခ႐ုသင္းအသံကို ဘယ္လို ရွာတာလဲ”
“သင့္ကို ေျပာျပမယ္။ ပညာရွိတဲ့သူေတြဟာ ဥပမာနဲ႔ ေျပာရင္ နားလည္ၾကတယ္”
“ဟုတ္ပါၿပီ အရွင္၊ ေျပာမွာသာ ေျပာပါ”
ဤေနရာတြင္ “ပညာရွိတဲ့သူေတြဟာ ဥပမာနဲ႔ ေျပာရင္ နားလည္ၾကတယ္”ဟူေသာ စကားမွာ ၿမိဳ႕စားၾကီးကို အနည္းငယ္ ထည့္ေသာစကားဟု နားလည္မိသည္။ ယေန႔ေခတ္ စကားေျပာရာတြင္ “မင္းကို ဒီေလာက္ေျပာေနတာ နားလည္သင့္တယ္။ အသိဉာဏ္ရွိသူေတြဟာ ဒီေလာက္ေျပာရင္ သေဘာေပါက္တယ္”ဆိုေသာ ေလသံမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု ထင္သည္။ အရွင္ကုမာရကႆပသည္ ဤစကားမ်ိဳးကို ေနရာတိုင္းတြင္ ထည့္မေျပာဘဲ အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားတြင္သာ ထည့္သံုးသြားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
“တစ္ခါက အမ်ိဳးသားတစ္ဦးဟာ ေတာရြာတစ္ခုကို ေရာက္သြားတယ္။ သူနဲ႔အတူ ခ႐ုသင္းေလးလဲ ပါသြားတယ္။ ခ႐ုသင္းမႈတ္ေတာ့ ရြာသားေတြ ၀ိုင္းနားေထာင္ၾကတယ္။ တစ္ေန႔က်ေတာ့ ခ႐ုသင္းကို ေဘးမွာ ခ်ထားတယ္။ ရြာသားေတြက စဥ္းစားတယ္။ ဒီေလာက္ အသံသာယာေနတာ ဘာေလးဘာလိမ့္။ အဲဒီေတာ့ ေမးတယ္။ ဒါ ဘာေလးလဲေပါ့။ အမ်ိဳးသားကလည္း ဒါ ခ႐ုသင္းေခၚတယ္။ အသံသာသာေလး ထြက္ေနတာလည္း ဒီခ႐ုသင္းပဲလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ အဲဒီအခါမွာ ရြာသားေတြဟာ ခ႐ုသင္းကို ပက္လက္ခ်ထားၾကည့္တယ္၊ ေမွာက္ခံုထားၾကည့္တယ္၊ ဘယ္ညာေစာင္းၾကည့္တယ္၊ တုတ္နဲ႔ရိုက္ၾကည့္တယ္၊ ဓားနဲ႔ခုတ္ၾကည့္တယ္၊ ..အို ခ႐ုသင္း အသံထြက္ပါေလာ့၊ အသံထြက္ပါေလာ့-လို႔ ေျပာၾကည့္တယ္။ အသံက ထြက္မလာဘူး…
အဲဒီေတာ့ အမ်ိဳးသားက စဥ္းစားတယ္ - ဒီရြာသားေတြဟာ ေတာ္ေတာ္မိုက္မဲၾကပါလား၊ ခ႐ုသင္းအသံကိုမ်ား ဘာျဖစ္လို႔ လိုက္ရွာေနၾကပါလိမ့္-လို႔ေပါ့။ အဲဒီလို စဥ္းစားၿပီး ခ႐ုသင္းကို ေကာက္ယူ၊ မႈတ္ျပလိုက္ၿပီး ထြက္သြားခဲ့တယ္။
ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ရြာသားေတြဟာ -ေအာ္ ခ႐ုသင္းဆိုတာ မႈတ္သူရယ္၊ မႈတ္ျခင္းရယ္၊ ေလရယ္ သံုးမ်ိဳးေပါင္းမွ အသံျမည္တာပါလား-လို႔ သေဘာေပါက္လာခဲ့ၾကတယ္။ ၿမိဳ႕စားၾကီး သင္ဟာလည္း ဒီရြာသားေတြလိုပါပဲလား။ ခႏၶာကိုယ္ဆိုတာ အသက္၊ ကိုယ္ေငြ႕နဲ႔ ၀ိညာဏ္တို႔ေပါင္းတဲ့အခါ အာ႐ံုငါးပါးက အသက္၀င္လာတယ္။ လႈပ္ရွားလာတယ္။ အဲဒီသံုးခု မရွိေတာ့ဘူးဆိုရင္ ဘာအသက္၀င္မႈ၊ ဘာလႈပ္ရွားမႈမွ မရွိေတာ့ဘူး။ ဒီေတာ့ သင့္အယူအဆေတြကို ေျပာင္းလိုက္ပါေတာ့”
“မေျပာင္းႏိုင္ပါဘူး အရွင္။ ကၽြႏ္ုပ္ သုေတသနေတြ လုပ္ထားတာ ရွိပါေသးတယ္”
“ကဲ ရွိေသးရင္လည္း ေျပာပါ”
ၿမိဳ႕စားၾကီး၏ သုေတသန (၇)
“အထက္မွာ ဆိုခဲ့သလိုပဲ။ ေသဒဏ္ေပးခံရတဲ့ သူခိုးကို အေရထူေတြ ခြါတယ္၊ အသက္ဆိုတဲ့ေကာင္ကို မေတြ႕ဘူး။ အေရပါးေတြ ခြါတယ္၊ မေတြ႕၊ အသားေတြ လွီးတယ္၊ မေတြ႕၊ အ႐ုိးေတြကို တစ္စစီ ပိုင္းၾကည့္တယ္၊ ခ်ဥ္ဆီေတြ ထုတ္ၾကည့္တယ္၊ ဘာအသက္မွ မေတြ႕ဘူး။ ဒီေလာက္ရွာေနတာေတာင္ မေတြ႕မွေတာ့ မရွိလို႔ေပါ့”
ၿမိဳ႕စားၾကီး လက္ထက္ ေသဒဏ္အေပးခံရသူမ်ားမွာ မသက္သာလွပါ။ ၿမိဳ႕စားၾကီး၏ သုေတသနခန္းထဲ ေရာက္သြားရသည္ခ်ည္း ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ၾကံၾကံဖန္ဖန္လည္း လုပ္တတ္ပါေပတယ္ဟု ေတြးမိပါသည္။ ဤေနရာတြင္ အေရးၾကီးေသာအရာတစ္ခု ရွိပါသည္။ ၿမိဳ႕စားၾကီးလုပ္ေနသည့္ပံုမွာ ဟိႏၵဴ၀ါဒအဆိုမ်ားကို ကန္႔ကြက္ဖို႔ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ ဟိႏၵဴ၀ါဒအရ “လူ႕ခႏၶာကိုယ္ထဲတြင္ ဟိုဘ၀သည္ဘ၀ ေျပးသြားတတ္ေသာ အတၱ-၀ိညာဏ္-အသက္ေကာင္ကေလး ရွိေနသည္၊ ခႏၶာကိုယ္ ပ်က္စီးေသာ္လည္း ထိုအေကာင္ကေလးက မပ်က္မစီး အၿမဲတည္ေနသည္”ဟု ဆိုသည္။ ထိုအဆိုကို မွားေၾကာင္း သက္ေသျပေနသည္ဟု ထင္မိသည္။ ဗုဒၶ၀ါဒအရကား အသက္ေကာင္ေလးေၾကာင့္ ေနာက္ဘ၀စသည္ ေျပးလႊားေနျခင္း မဟုတ္ေပ။ သတၱ၀ါတို႔ ျပဳခဲ့သမွ် အေကာင္းအဆိုးကံမ်ား၏ သတၱိ(အဟုန္)အတိုင္း သံသရာတြင္ ေျပးလႊားက်င္လည္ေနၾကရျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုကဲ့သို႔ မတူညီေသာ္လည္း ဗုဒၶ၀ါဒက ေနာက္ဘ၀စသည္ကို လက္ခံထားသည္ျဖစ္ရာ သြယ္၀ိုက္ၿပီး ဆက္စပ္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနရေလသည္။
အရွင္ကုမာရကႆပ၏ ဥပမာ (၁၀)
“ၿမိဳ႕စားၾကီး သင္ ဘယ္ေလာက္ အဆင္အျခင္ မဲ့တယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္ပါေတာ့။ သင္ဟာ မီးလုပ္ေကၽြးတဲ့ရေသ့ရဲ႕ ေမြးစားသားလိုပဲ မိုက္မဲလိုက္တာ”
“ဘယ္လို မီးလုပ္ေကၽြးတဲ့ရေသ့လဲ”
“ေတာအုပ္တစ္ခုမွာ မီးလုပ္ေကၽြးတဲ့ ရေသ့တစ္ပါးရွိတယ္။ တစ္ေန႔မွာ ေတာထဲမွာ စြန္႔ပစ္ခံရတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္ကို ေကာက္ယူေမြးစားလိုက္တယ္။ တစ္ေန႔မွာ ၿမိဳ႕ကို တက္ၿပီး လုပ္စရာကိစၥေပၚလာတယ္။ ဒီေတာ့ သူ႕သားကို - ခ်စ္သား…ဖခင္ၿမိဳ႕ကို သြားစရာရွိတယ္။ ဒီေတာ့ မီးကို မၿငိမ္းေအာင္ လုပ္ထားပါ။ ေရာ့ ဒီမွာ ပဲခြပ္(ပုဆိန္ကဲ့သို႔ ထင္းခြဲစရာလက္နက္)၊ ဒီမွာ ထင္း၊ ဒီမွာ မီးပြတ္ခံု…ဒါေတြနဲ႔ မီးကို မၿငိမ္းေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ပါ-ဆိုၿပီး ထားခဲ့ပါတယ္။ ရေသ့ၾကီးသြားၿပီးေနာက္မွာ ကေလးက ေဆာ့ကစားရင္း မီးက ၿငိမ္းသြားတယ္။ ဒါနဲ႔ မီးေမႊးမယ္ဆိုေတာ့ မီးက ရွာလို႔ မေတြ႕ဘူး။ ဒီေတာ့ ကေလးက စဥ္းစားတယ္။ - ရေသ့ၾကီးက မီးမၿငိမ္းေအာင္ ဒါေတြကို ေပးခဲ့တယ္၊ ဒါေတြထဲမွာ မီးရွိမွာ ေသခ်ာတယ္-လို႔ ေတြးၿပီး မီးပြတ္ခံုကို ပဲခြပ္နဲ႔ အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာ ခဲြပါတယ္၊ ေနာက္ဆံုးမရေတာ့ မီးပြတ္ခံုကို အမႈန္႔ျဖစ္ေအာင္ ေထာင္းပါေတာ့တယ္။ ဘယ္လို ခဲြခဲြ မီးကိုေတာ့ မရခဲ့ပါဘူး။ ရေသ့ၾကီး ျပန္ေရာက္လာေတာ့ မီးကလည္း ၿငိမ္းေနၿပီ။ မီးပြတ္အစံုကလည္း အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာ ျဖစ္ေနၿပီ။ -ေတာ္ေတာ္ မိုက္မဲတဲ့ ကေလးပါလား၊ မသိတတ္ေလတကား -လို႔ ရေသ့ၾကီးက စဥ္းစားပါတယ္။
စဥ္းစားၿပီး - ခ်စ္သား မသိတတ္၊ မလိမၼာေသာ လူမိုက္ေတြဟာ မီးကို ရွာၾကတယ္။ ပညာရွိၿပီး တတ္သိနားလည္သူေတြကေတာ့ မီးကို မရွာၾကဘူး-လို႔ ဆိုပါတယ္။
ၿမိဳ႕စားၾကီး ဒီဥပမာလိုပဲ သင့္အေနနဲ႔လည္း အဆင္ျခင္ကင္းမဲ့စြာ အသက္ကို ရွာေနလိုက္တာ။ သင့္အယူအဆေတြကို စြန္႔လႊတ္လုိ္က္ပါေတာ့”
အထက္ပါ စကားရပ္မ်ားတြင္ မီးကိုလုပ္ေကၽြးေသာ ရေသ့ဆိုသည္မွာ ထိုေခတ္အခါက အိႏၵိယတြင္ မီးကို တစ္သက္တာလံုး မၿငိမ္းေအာင္ ေလ့က်င့္အားထုတ္ၾကေသာ ရေသ့မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ သူတို႔သည္ မီးကို တစ္သက္လံုး မၿငိမ္းေစဘဲ မီးနတ္ကို ပူေဇာ္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ တစ္ဖန္ အရွင္ကုမာရကႆပစကားတြင္ ၿမိဳ႕စားၾကီးကို ခပ္နာနာေျပာလိုက္ေသာ စကားမ်ားကိုလည္း ေတြ႕လာရသည္။
အရွင္ကုမာရကႆပက အထက္ပါအတိုင္း ေျပာလိုက္ေသာအခါ ၿမိဳ႕စားၾကီးက သူ႕တြင္ သုေတသနေတြ လုပ္ထားေၾကာင္း၊ ထိုသုေတသနေတြေၾကာင့္ သူ႕အယူအဆကို မေျပာင္းႏုိင္ေၾကာင္းကား မေျပာေတာ့ပါ။ သို႔ရာတြင္ ၿမိဳ႕စားၾကီးက….
“အရွင္ကုမာရကႆပ … သင္ ဘယ္လိုေျပာေျပာ ကၽြႏ္ုပ္ကေတာ့ ဒီအယူအဆကို မစြန္႔ႏိုင္ပါဘူး”
“ဘယ္လို ျဖစ္လို႔လဲ ၿမိဳ႕စားၾကီး”
“ကၽြႏ္ုပ္ တမလြန္ဘ၀မရွိဘူးလို႔ ယူဆတာ၊ ကုသိုလ္အကုသိုလ္ အက်ိဳးမရွိလို႔ ယူဆတာေတြကို ပေသနဒီေကာသလမင္းၾကီးလည္း သိတယ္။ အျခားတုိင္းတစ္ပါး မင္းေတြလည္း သိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအယူကို မစြန္႔ႏိုင္ပါဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကၽြႏ္ုပ္ယူဆသလုိ ယူဆေနသူေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ ကၽြႏ္ုပ္က ဒီအယူကို စြန္႔လိုက္ရင္ -ၿမိဳ႕စားၾကီးေတာ့ အယူေျပာင္းသြားၿပီ၊ မွားေနတဲ့အယူကို ယူမိသြားၿပီ-လို႔ အျပစ္တင္ၾကလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကၽြႏ္ုပ္အယူအဆကို မေျပာင္းႏိုင္ပါဘူး။
ေနာက္ၿပီး အရွင့္စကားေတြကို အန္တုခ်င္ေသးတယ္၊ အရွင္နဲ႔ ၿပိဳင္ဘက္ျဖစ္ခ်င္ေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကၽြႏ္ုပ္အယူအဆေတြကို မစြန္႔ႏိုင္ပါဘူး”ဟု ဆိုေလသည္။
ၿမိဳ႕စားၾကီး ေျပာလိုက္ေသာ ဤစကားမ်ားကို သေဘာက်မိပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ယေန႔ေခတ္ လူ႕ပတ္၀န္းက်င္တြင္လည္းေကာင္း၊ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ေသာ္လည္းေကာင္း ထိုကဲ့သို႔ သေဘာထားေလးမ်ား ရွိေနတတ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ တခါတရံ တစ္ဖက္လူ ေျပာလိုက္ေသာစကားမ်ားမွာ သဘာ၀က်သည္၊ မွန္သည္။ သို႔ရာတြင္ အမ်ားအလယ္တြင္ လြယ္လြယ္အ႐ႈံးေပးလိုက္သူဟု ကင္ပြန္းတပ္ခံရမွာ ေၾကာက္သျဖင့္ ေပခံေနတတ္ၾကပါသည္။ တစ္ဖက္လူကို အ႐ႈံးမေပးခ်င္သျဖင့္လည္း မ်က္စိမွတ္ျငင္းဆိုေနတတ္ၾကပါသည္။ ဤသည္မွာ လူ႕သဘာ၀တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း အလြန္အကၽြံ “ဘူး”ခံေနလွ်င္ကား ေကာင္းသည့္သေဘာထားေတာ့ မဟုတ္ပါေလ။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္....
No comments:
Post a Comment