ေရခ်ိဳးၾကရေအာင္

“အရွင္ဘုရား… ဗဟုကာျမစ္ကို ေရးသြားခ်ိဳးသလား”

“ေအာ္…. ေရခ်ိဳးတာပဲ ဒီနားက ေရတြင္းထဲမွာ ခ်ိဳးလည္း ရတာပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔ ဗဟုကာျမစ္ကို သြားခ်ိဳးရမွာလဲ”

“ေအာ္… အရွင္ဘုရားကလည္း ဗဟုကာျမစ္ထဲမွာ အကုသိုလ္ေတြကို ေမ်ာလို႔ ရတယ္ေလ၊ အဲဒီမွာ ေရခ်ိဳးရင္ ကိေလသာေတြ စင္ၾကယ္တယ္တဲ့”

“သူမ်ားေတြ ေျပာတိုင္း မယံုပါနဲ႔ ဘာရဒြါဇပုဏၰားရယ္….၊ ဗဟုကာျမစ္မကလို႔ အဓိကကၠေရခ်ိဳးဆိပ္၊ ဂယာေရ ခ်ိဳးဆိပ္၊ သုႏၵရိကာျမစ္၊ သူရႆတီျမစ္၊ ပယာဂေရခ်ိဳးဆိပ္၊ ဗဟုမတီျမစ္၊ ဘယ္ေနရာမွာ ခ်ိဳးခ်ိဳး ကိေလသာေတြ ကေတာ့ မစင္ၾကယ္ႏိုင္ပါဘူး”

“ပုဏၰား ေရခ်ိဳးခ်င္ရင္ ဒီသာသနာမွာ ေရလာခ်ိဳးစမ္းပါ၊ ဒီသာသနာမွာ ေရခ်ိဳးမွ သင့္ရင္တြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ ကိေလသာေတြ စင္ၾကယ္ႏိုင္တယ္၊ သူ႕အသတ္ကို မသတ္သူျဖစ္ရင္၊ သူ႕ဥစၥာကို မခိုးသူျဖစ္ရင္၊ မနာလို၀န္တိုမႈ ေတြ မရွိရင္ ဂယာေရခ်ိဳးဆိပ္ကို ဘာလို႔ သြားေနစရာ လိုအံုးမလဲ၊ ဟိုနားက ေရတြင္းကလည္း သင့္အတြက္ ေရခ်ိဳးဆိပ္ပါပဲ”

“အရွင္ဘုရားေျပာတာ သဘာ၀က်လိုက္တာေနာ္၊ တပည့္ေတာ္ သေဘာက်လိုက္တာ။ အရွင္ဘုရား အရွင္ ဘုရားရဲ႕ သာသနာမွာ ေရခ်ိဳးခ်င္ပါတယ္၊ ခြင့္ျပဳပါဘုရား”

“ေအး…. ငါ ခြင့္ျပဳတယ္၊ ခ်ိဳးခ်ိဳး၊ ၾကိဳက္သေလာက္ခ်ိဳး၊ ကိေလသာေတြ စင္ၾကယ္တဲ့အထိ ခ်ိဳးေပေတာ့ ပုဏၰားေရ”

ျမတ္စြာဘုရားရွင္ႏွင့္ ဘာရဒြါဇပုဏၰားတို႔၏ ေရခ်ိဳးျခင္းအျမင္ေလးကို ၾကည့္ၿပီး သေဘာအက်ၾကီး က်ေနခဲ့သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ အစဥ္အလာျဖစ္ေနေသာ သို႔မဟုတ္ အယူတစ္ခုျဖစ္ေသာ ျမစ္ဆိပ္သြားၿပီး ေရခ်ိဳးလွ်င္ ကိေလသာေတြ ေမ်ာလို႔ရသည္ဟူေသာ အျမင္မွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္လက္ထက္ကတည္းက ရွိေနခဲ့သည္။ ျမစ္ထဲ သြားၿပီး ေရခ်ိဳး၍ ကိေလသာစင္ၾကယ္သည္၊ မစင္ၾကယ္သည္ဟူေသာ သေဘာထားမွာ သူတို႔ အယူအဆ၊ သူတို႔ အျမင္ျဖစ္၍ မွားသည္မွန္သည္ မေျပာလိုေသာ္လည္း ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ဒႆနအရကား အဓိပၸာယ္မရွိေသာ အယူအဆအျမင္တစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္ေလသည္။

ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ယင္းသေဘာကို အ၀တ္ဥပမာျဖင့္ မိန္႔ေတာ္မူသည္။ အ၀တ္စတစ္ထည္သည္ မူလက တည္းက ညစ္ႏြမ္းေနလွ်င္ မည္သည့္ ေဆးကို ဆိုးသည္ျဖစ္ေစ ညစ္ႏြမ္းမႈက မေပ်ာက္ႏိုင္ သို႔မဟုတ္ ဆိုးလိုက္ သည့္အေရာင္သည္ ပီပီျပင္ျပင္ မေပၚထြက္လာႏုိင္ေပ။ ထို႔အတူပင္ မိမိတို႔၏ ရင္တြင္းက စင္ၾကယ္မႈမရွိလွ်င္ ေနာက္ထပ္ မည္သည့္စိတ္ဓာတ္အေရာင္မ်ားဆိုးဆိုး မူလမစင္ၾကယ္မႈက မေပ်ာက္ႏိုင္ေပ။ ျဖဴေဖြးစင္ၾကယ္ ေနေသာအ၀တ္တစ္ခုကိုကား မည္သည့္အေရာင္မ်ားဆိုးဆိုး မိမိစိတ္ၾကိဳက္အေရာင္ကို ရႏိုင္ေလသည္။

ဗုဒၶစာေပတြင္ လူ႕စိတ္အေၾကာင္းကို “ဆန္းၾကယ္မႈ”ဟု အဓိပၸာယ္ဖြင့္သည္။ ပန္းခ်ီတို႔ႏွင့္ ခိုင္းႏႈိင္းျပသည္။ ပန္းခ်ီကားတို႔တြင္ တကယ့္သစ္ပင္ မဟုတ္ပါဘဲလ်က္ တကယ့္သစ္ပင္ႏွင့္တူေအာင္၊ တကယ့္တိမ္တိုက္မဟုတ္ ေသာ္လည္း တကယ့္တိမ္တိုက္မ်ားႏွင့္ မျခား လူ႕စိတ္မွာ ထင္ျမင္ေစသည္။ ထို႔အတူပင္ လူ႕စိတ္ကလည္း ဆန္းၾကယ္လွသည္။ အဘိဓမၼာတြင္ “သဘာ၀အားျဖင့္ စိတ္သည္ ျဖဴစင္သည္၊ ေနာက္ပိုင္း ဆိုးလိုက္ေသာ အေရာင္မ်ားအတိုင္း ညစ္ႏြမ္းျခင္းမ်ား ျဖစ္သြားရသည္”ဟု ဆိုသည္။

လူတိုင္းလူတိုင္းတြင္ ပကတိျဖဴစင္ေနေသာစိတ္ကို ေတြ႕ရခဲသည္။ မိမိ၏ စိတ္ကေလးကိုပင္ ျဖဴစင္ေနေသာ အခိုက္အတံ့ကို ရွာေတြ႕ခဲသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် အေရာင္မ်ား ဆိုးေနၾကျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေလသည္။ ပုထုဇဥ္တို႔သဘာ၀အရ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် အေရာင္တစ္ခုခု မဆုိးရလွ်င္ မေနႏိုင္ျဖစ္ေလရာ သန္႔စင ္ၾကည္လင္ၿပီး မိမိသူတစ္ပါး ႐ႈခ်င္စဖြယ္အေရာင္ျဖစ္ဖို႔ေတာ့ လိုအပ္ပါလိမ့္မည္။ အနီေရာင္ကို ၾကိဳက္လို႔ အနီ ေရာင္ဆိုးျခင္းသည္ ျပႆနာမဟုတ္ေသာ္လည္း မိမိစိတ္တြင္တည္ကပ္ေနေသာ အေရာင္က မည္သည့္ အေရာင္ျဖစ္သနည္း စူးစမ္းၾကည့္ဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မိမိက အနီေရာင္လိုခ်င္၍ အနီဆိုး လိုက္ေသာ္လည္း မူလအေရာင္ႏွင့္သဟဇာတ မျဖစ္သျဖင့္ ၾကည့္မေကာင္း႐ႈမေကာင္းေသာ အေရာင္ ျဖစ္လာ တတ္ပါသည္။

ဆရာၾကီး နႏၵာသိန္းဇံ၏ သင္တန္းမ်ား တက္ေရာက္စဥ္က Reconstructive Theory အေၾကာင္းကို ႏွစ္သက္ ခဲ့ဖူးသည္။ ျပႆနာတစ္ခု၏ အေျဖ သို႔မဟုတ္ ဘ၀လြတ္ေျမာက္ရာ သီ၀ရီတစ္ခုကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ ၾကိဳးစားၿပီ ဆိုလွ်င္ မူလအစဲြ (preperception) မ်ားႏွင့္ ေရွး႐ိုးစဲြ အယူသီးမႈမ်ားကို အရင္ ဖယ္ထုတ္ရမည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ႐ႈပ္ေနေသာစားပဲြတစ္လံုးကို ရွင္းလင္းဖို႔ရန္အတြက္ ပထမဆံုး စားပဲြေပၚရွိ အရာအားလံုးကို ဖယ္ထုတ္လိုက္၊ ၿပီးမွ တစ္ခုခ်င္းစီ ျပန္လည္ထားလိုက္လွ်င္ ရွင္းလင္းေသာစားပဲြအသြင္သစ္ကို ေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။ လူသားအေနျဖင့္ ျပႆနာ၏အေျဖတစ္ရပ္ကို စဥ္းစားၾကရာတြင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ မူလအစဲြမ်ားကို အေျခခံၿပီး အေျဖရွာတတ္ ၾကေလသည္။ ျပႆနာ၏႐ိုက္ခတ္မႈႏွင့္ မူလအစဲြတို႔ ေပါင္းစပ္သြားေသာအခါ ရွင္းေလ႐ႈပ္ေလ ျဖစ္သြားတတ္ ပါသည္။

အရာရာကို Reconstructive Theory အျမင္ျဖင့္ ၾကည့္တတ္ဖို႔ အလြန္လိုအပ္ပါသည္။ ေလာကေရးရာ ျပႆနာမ်ားကို သာမက ဘ၀လြတ္ေျမာက္ေရး တရားအားထုတ္ျခင္းကိစၥတြင္လည္း Reconstructive Theory က အေရးၾကီးပါသည္။ တရားအားမထုတ္ခင္ မိမိတြင္ စဲြေနေသာ အေကာင္း၊ အဆိုး အျမင္အားလံုးကို အရင္ ရွင္းထုတ္ပစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။ ၿပီးမွ မိမိ အားထုတ္မည့္ တရားနည္း(တစ္ခုတည္းကို) စူးစူးစိုက္စိုက္ အားထုတ္ ပစ္လိုက္ဖို႔ လိုသည္။

ဥပမာအားျဖင့္ မဟာစည္တြင္ တရားထိုင္ဖူးေသာ ေယာဂီပုဂၢိဳလ္အေနျဖင့္ အျခားရိပ္သာမ်ား (စိတ္ကို ႏွာသီး ဖ်ားတြင္ ထားရေသာ နည္း၊ ငယ္ထိပ္တြင္ ထား၍ ႐ႈမွတ္ရေသာနည္း၊ ႏွလံုးအိမ္တြင္ ထား၍ အားထုတ္ရ ေသာနည္း..စသည့္နည္းမ်ားကို အသံုးျပဳေသာရိပ္သာမ်ား)တြင္ သြားေရာက္အားထုတ္လွ်င္ မူလအားထုတ္နည္း မ်ားကို ရွင္းလင္းသုတ္သင္ပစ္ရမည္ ျဖစ္သည္။ ၿပီးမွ ေဖာင္း၊ ပိန္အာ႐ံုကို ႐ႈမွတ္ရမည္ ျဖစ္သည္။ မူလအခံကို မပယ္ရွားႏိုင္ေသးလွ်င္ ေရာေထြးၿပီး အားထုတ္၍ အဆင္ေျပႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။

သို႔ျဖစ္၍ ဘ၀လြတ္ေျမာက္ေရး တရားအားထုတ္လွ်င္ေသာ္မွ Reconstructive Theory ကို က်င့္သံုးဖို႔ လိုအပ္ ေနပါသည္။ တရားအားထုတ္ဖို႔ အာ႐ံုစယူလိုက္ၿပီဆိုကတည္းက မိမိစိတ္တြင္ လႊမ္းမိုးေနရာယူထားေသာ အရာ မ်ားကို အရင္ဦးဆံုး သတိကေလးျဖင့္ ဂ႐ုတစိုက္ ဖယ္ရွားေပးရမည္။ ၿပီးမွ ကိုယ္အားထုတ္မည့္နည္းအတိုင္း ဆက္လက္႐ႈမွတ္ရမည္ ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူပင္ မိမိတို႔၏ ေန႔စဥ္ဘ၀တြင္း ျပႆနာတစ္ခုခုကို ေျဖရွင္းေတာ့ မည္ဆိုလွ်င္ မိမိတို႔၏ မူလအစြဲ (preperception) မ်ားကို အရင္ဦးဆံုး ဖယ္ရွားၿပီးမွ စဥ္းစားသံုးသပ္ရ ေပလိမ့္မည္။ သို႔မွသာ ျပႆနာ၏ဇာစ္ျမစ္ကို ရွာေတြ႕ေပလိမ့္မည္။

ဤအေၾကာင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ ဇင္းဗုဒၶဘာသာ (Zen Buddhism) က စတိုရီတစ္ခုမွာ မွတ္သားစရာ ေကာင္း သည္။ တစ္ေန႔တြင္ တကၠသိုလ္ပါေမာကၡဆရာၾကီးတစ္ဦးက ဇင္းဆရာၾကီးထံသို႔ ေရာက္လာသည္။ ဇင္း အေၾကာင္းကိုု ေလ့လာသင္ယူရန္ ျဖစ္သည္။ ပါေမာကၡၾကီး ေရာက္လာေသာအခါ ဇင္းဆရာၾကီးက လဘက္ရည္ ျဖင့္ ဧည့္ခံသည္။ ပါေမာကၡၾကီး လဘက္ရည္ခြက္ကို လဘက္ရည္ထည့္ေပးေသာအခါ ျပည့္လွ်ံက်ေနသည္အထိ ထည့္ေပးေနသည္။ ေနာက္ပိုင္း ထိုသုိ႔ ထည့္ေပးေနသည္ကို ေစာင့္ၾကည့္ေနေသာ ပါေမာကၡၾကီးက မေနႏိုင္ ေတာ့သျဖင့္ “အရွင္…ခြက္က ျပည့္ေနၿပီ၊ အရွင္ ထည့္တာေတြ ခြက္ထဲကို မေရာက္ေတာ့ဘူး၊ လွ်ံက်ေနၿပီ”ဟု စိတ္မရွည္ႏိုင္စြာျဖင့္ ေျပာလိုက္သည္။

ထိုအခါ ဇင္းဆရာၾကီးက “ေအး…ဟုတ္တယ္၊ မင္းလည္းပဲ ဒီခြက္လိုပဲ၊ မင္းရင္ထဲမွာ ထည့္ထားတဲ့ ၾကိဳတင္ ယူဆထားမႈေတြက ျပည့္ေနၿပီ၊ ဆိုေတာ့ မင္းရင္ထဲကို မရွင္းလင္းထားမခ်င္း ဇင္းအေၾကာင္းေတြကို ဘယ္လိုလုပ္ သင္ယူလို႔ ရမလဲ”ဟု ဆိုလိုက္သည္။ အေၾကာင္းအရာက ထိုမွ်သာ ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ အေျဖတစ္ခုခုကို ရ ေအာင္ ၾကိဳးစားေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ ပထမဦးဆံုး မိမိရင္ထဲတြင္ သိသိသာသာျဖစ္ေစ၊ မသိမသာျဖစ္ေစ ကိန္း၀ပ္ ေနေသာ ၾကိဳတင္ယူဆမႈမ်ား သို႔မဟုတ္ အမႈိက္သရိုက္မ်ားကို အရင္ရွင္းလင္းထားရေပမည္။

အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ျမတ္ဗုဒၶႏွင့္ ဘာရဒြါဇပုဏၰားၾကီးတို႔ စကားအရ အိႏၵိယတစ္၀ွမ္းတြင္ ဗဟုကာျမစ္ စေသာ ျမစ္မ်ားအတြင္း ေရခ်ိဳးလွ်င္ ကိေလသာအညစ္အေၾကးမ်ား သို႔မဟုတ္ မိမိတို႔ ျပဳလုပ္ထားခဲ့မိေသာ မေကာင္းမႈအကုသိုလ္မ်ား ေပ်ာက္ကင္းလြင့္ေမ်ာႏိုင္သည္ဟူေသာ အယူအဆမွာ အေတာ္ပင္ စိမ့္၀င္ပ်ံ႕ႏွံ႔ေန သည္ဟု ဆိုရမည္ ျဖစ္သည္။ ယင္းအယူအဆမွာ မူလအစဲြ (preperception) သို႔မဟုတ္ ေရွး႐ိုးစဲြအယူသီးမႈ (Superstitious beliefs) မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ျမတ္ဗုဒၶက ယင္းအစဲြမ်ား၊ အယူအဆမ်ားကို အရင္ ဖယ္ရွားခိုင္း သည္။ ထို႔ေနာက္မွ ေႏွာင္းေခတ္ကဗ်ာဆန္ဆန္ “ငါ၏ သာသနာတြင္ ေရးခ်ိဳးပါလား”ဟု မိန္႔သည္။

မည္ကဲ့သို႔ ေရခ်ိဳးရမည္နည္း။ “သင့္ရင္ထဲမွာ သူ႕အသတ္ကို သတ္ခ်င္တဲ့ စိတ္အညစ္အေၾကးဆိုတာ ရွိတယ္၊ အဲဒီအညစ္အေၾကးေတြကို ကြာက်သြားေအာင္ ၾကိဳးစားလိုက္၊ သူတစ္ပါး ပစၥည္းဥစၥာေတြကို မတရားယူခ်င္တဲ့ အညစ္အေၾကးဆိုတာ ရွိတယ္၊ အဲဒီအညစ္အေၾကးေတြကိုလည္း ကြာက်သြားေအာင္ လုပ္လိုက္၊ သူတစ္ပါးေတြ ေကာင္းစားေနတာကို မနာလိုတဲ့စိတ္အညစ္အေၾကးေတြဆိုတာ ရွိတယ္၊ အဲဒါေတြကိုလည္း ၀ိပႆနာဆိုတဲ့ ေစာင့္ၾကည့္တိုက္ဖ်က္ျခင္းအလုပ္နဲ႔ ေျပာင္သြားစင္သြားေအာင္ လုပ္လိုက္၊ ဒါဟာ ငါ့သာသနာမွာ ေရခ်ိဳးတာပဲ ေပါ့”။ ပုဏၰားၾကီးလည္း ဘုရားရွင္ေျပာျပေသာနည္းအတိုင္း ေရခ်ိဳးလိုက္တာ ကိေလသာအညစ္အေၾကးမ်ား ကင္းစင္သြားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။

ဘုရားရွင္ေပးလိုက္ေသာနည္းအတိုင္း ပုဏၰားၾကီးေရခ်ိဳးတာကို ၾကည့္ၿပီးေသာအခါ ရင္ထဲသို႔ ေမးခြန္းေလးေတြ တသီတတန္းၾကီး လြင့္လာသည္။ မိမိကိုယ္တိုင္ေကာ ေရခ်ိဳးၿပီးၿပီလား။ စာဖတ္သူေတြေကာ ေရခ်ိဳးၿပီးၿပီလား။ စာဖတ္သူတို႔ေတာ့ မသိပါ။ မိမိရင္ထဲသို႔ ၾကည့္လိုက္ေသာအခါ မၿပီးဆံုးႏိုင္ေသးေသာ ပုစၧာမ်ားက ပြစာက်ဲ ေနသည္ကို စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ေတြ႕လိုက္ရေလသည္။ ၿပီးမွ ျဖည့္ေတြးေလးတစ္ခုက ၀င္လာသည္။ “ငါ ေရမခ်ိဳးရ ေသးဘူးဆိုရင္ေတာင္မွ ေရခ်ိဳးေနတယ္ဆိုရင္ ေက်နပ္စရာ တစ္ခုပဲ မဟုတ္ပါလား”။

ကဲ… စာဖတ္သူ…
သင္ေကာ
ေရခ်ိဳးၿပီးၿပီလား
သို႔မဟုတ္ ေရခ်ိဳးေနသလား
သို႔မဟုတ္ အမႈိက္သရိုက္မ်ားႏွင့္ ေပ်ာ္ေမြ႕ေနဆဲလား။
တစ္ခုခုေတာ့ တစ္ခုခု ျဖစ္ေနပါလိမ့္မည္။