ဒီေန႔ ရာသီဥတုက အခါတိုင္းလို မဟုတ္။ မိုးရြာလိုက္၊ ေနပူလိုက္၊ မိုးၾကိဳးေတြ ထစ္ခ်ဳန္းလိုက္။ ထင္ရာၾကဲေနေလသည္။ အညာကအေမ ေတြ႕ခ်င္ပါသည္ဆို၍ ငတိတစ္ေယာက္ အေ၀းေျပးကားဂိတ္သို႔ အေျပးလာေနခဲ့သည္။ ငတိက ေတာသား။ ၿပီးေတာ့ သေဘၤာသား။ ေတာသားဆိုေသာ္လည္း ေတာသားဂိုက္က တစ္ခုမွ မရွိ။ နားမွာလည္း နားကြင္းႏွင့္။ ဆံပင္ကိုလည္း ကိုးရီးယားမင္းသားလို အနီေလးေတြ ဆိုးထားေသးသည္။ စကားေျပာေတာ့လည္း ေတာသားအျမင္အရဆိုရင္ ေဆာင့္ၾကြားၾကြားဟု ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ ေပါ့ပ်က္ပ်က္ႏွင့္ ဘာကိုမွ စိတ္မခ်ရဘူးဆိုတတ္ေသာ ရန္ကုန္ေန ဦးေလးၾကီးက အေ၀းေျပးကားဂိတ္သို႔ ပါလာသည္။
`ေဟ့ေကာင္….ၾကည့္စမ္း ငါတို႔ငယ္ငယ္ကဆိုရင္ ဒီ ေျမာက္ဥကၠလာဆိုတာ တကယ့္ေတာၾကီး အခု ၾကည့္စမ္း၊ တိုးတက္ေနလိုက္တာ၊ လိုင္းကားေတြလည္း အရင္က မရွိဘူး။ ကားအစုတ္တစ္စီးႏွစ္စီးပဲ အရင္က ရွိတာ။ လမ္းကလည္း အရမ္းဆိုးတာ။ ဦးအသက္မွာေတာ့ ဒီအစိုးရေလာက္ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ႏိုင္တဲ့အစိုးရ ရွိမယ္ မထင္ဘူး´
ငတိ၏ ဦးၾကီးသည္ စကားကို တရစပ္ ေျပာရင္း တကၠစီေပၚလိုက္ပါလာသည္။ ဦးစကားေျပာရင္း `ဒုန္း´ခနဲ အသံၾကားမွ ငတိက ထ ရီမိေလသည္။ `ေဟ့ေကာင္ ငါက အေကာင္းေျပာတာ ဘာရီတာလဲကြ´ ဒရိုင္ဘာကလဲ `……မွပဲ အကုန္ျပဳတ္ထြက္ကုန္ေတာ့မွာပဲ´ထဆဲသည္။ ခ်ိဳင့္ေတြခြက္ေတြ ေရွာင္ေမာင္းရင္း အေ၀းေျပးကားဂိတ္သို႔ ဦးတည္လာေနခဲ့သည္။
ဟိုတုန္းကဆိုလွ်င္ ငတိဆိုေသာသူသည္ အစိုးရကို အရမ္းမုန္းခဲ့သည္။ အသက္ပင္ေသေသ တိုက္ပဲြ၀င္သြားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားသည္။ ေလာကတိုက္ပဲြထဲ ကိုယ္တိုင္ ၀င္ႏြဲရေသာအခါ အျမင္မ်ားေျပာင္းလဲကုန္သည္။ `ငါ ဒီတိုက္ပဲြႏႊဲလို႔ ဘာျဖစ္မွာလဲ၊ ငါ့အသက္ပဲ ေသသြားမယ္၊ ငါ့သားငါ့သမီးေတြသာ ဆင္းရဲတြင္းေရာက္မယ္၊ ငါ့ေမွ်ာ္မွန္းတဲ့ လြတ္လပ္ေရး ရမွာမဟုတ္ပါဘူး´။ ဤသို႔သာ ေတြးမိၿပီး ဖားသင့္သူကို ဖား၊ ေပးသင့္သူကို ေပးၿပီး ေလာကကို ေရလိုက္ငါးလိုက္ ေမ်ာေနခဲ့သည္။ ဤအေတြးမ်ား ၀င္လာျခင္းမွာ ဦးေလးေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဦးေလးတို႔ မိသားစုသည္ အခုဆိုလွ်င္ စီးပြားေရးေကာင္းပါသည္။ စီးပြားေရးေကာင္းသျဖင့္ ဘာသာေရးေတြလည္း လုပ္ႏိုင္လာသည္။ အားလံုးက ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္အတိ ျဖစ္ေလသည္။ ေလာကေကာင္းစားေရးဆိုၿပီး မျဖစ္ႏိုင္တာလုပ္ေနမယ့္အစား ငါ့ဘ၀ေကာင္းစားေရးပဲ လုပ္ေတာ့မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္မိေလသည္။
အခုဆိုလွ်င္ ငတိကိုယ္တိုင္ ေလးစားအားက်ခဲ့ရေသာ စာေရးဆရာဦးေက်ာ္၀င္းတို႔၊ ဦးခ်မ္းေအးတို႔ ပညာရွင္လူတစ္သိုက္ကလည္း `ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လက္ခံလိုက္ၾကဖို႔´ဆိုတဲ့သေဘာႏွင့္ မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ထုတ္ၿပီး ပညာသားပါပါ စည္းရံုးေနသည္။ သူတို႔ေျပာတာ သဘာ၀က်သည္ဟု ထင္သည္။ ႏိုင္ငံေရးမွာ “Art of Possible ႏွင့္ Art of Impossible”ဟု ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။ ပထမအမ်ိဳးအစားမွာ ငတိတို႔ႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိအေနအထားအရ အျဖစ္သင့္ဆံုးဟု ဆံုးျဖတ္ျပသည္။ ဒုတိယအမ်ိဳးအစားကေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဟု ဆိုသည္။ ဒုတိယလမ္းစဥ္ကို ေရြးလွ်င္ ေသြးထြက္သံယိုျဖစ္မည္၊ မွန္းခ်က္ႏွင့္ ႏွမ္းထြက္ မကိုက္ႏိုင္ဟု ေဟာကိန္းထုတ္သည္။ ဆင္းရဲက်ပ္တည္းမႈသို႔ ဦးတည္မည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္သည္။ မျဖစ္ႏိုင္ေသာလမ္းစဥ္အစား လက္ရွိအေနအထားအရ ေရလိုက္ငါးလိုက္က အေကာင္းဆံုးျဖစ္မည္၊ ေရရွည္အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ထြန္းမည္ဟု ျမွဴဆြယ္သည္။ ငတိ ပါသြားခဲ့ေလသည္။
`ေဟ့ေကာင္´ ဦးေလးအသံၾကားမွ အေတြးထဲမွ လန္႔ႏိုးလာခဲ့သည္။ `မနက္ ၂၊ ၃ နာရီေလာက္ဆိုရင္ မင္းနတ္ျပည္တစ္ခုကို ေရာက္လိမ့္မယ္။ နတ္ျပည္ဆိုတာ အေ၀းၾကီး၊ ငါတို႔ မသိဘူး၊ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္ေရာက္ရင္ မင္းထၾကည့္လိုက္၊ အစိုးရဖန္တီးေပးထားတဲ့ နတ္ျပည္ၾကီးေတြ႕လိမ့္မယ္။ ငါျဖင့္ ဒီအစိုးရကို သိပ္အံ့ၾသတာပဲ။ လုပ္ထားလိုက္တာ။ ဟိုတုန္းက ၾကပ္ေျပးဆိုတာ တကယ့္ကို ေတာေခါင္ေခါင္ၾကီးကြ။ အခုေတာ့ လမ္းေတြ၊ မီးေတြ၊ အေဆာက္အအံုသစ္ၾကီးေတြ၊
ေရႊတိဂံုဘုရားပံုတူေစတီၾကီး….အားပါး တကယ့္ကို အံ့ၾသစရာပဲကြာ။ တကယ့္ကို အလုပ္လုပ္ႏိုင္ၾကတယ္´။ ဦးေလးက အားရပါးရ ရင္ဖြင့္ေနခဲ့ေလသည္။ ဦးေလးအိမ္မွာ လွ်ပ္စစ္မီးမမွန္၊ ေရမမွန္ဘဲ ဤစကားမ်ိဳးကို သားေရက်ေအာင္ေျပာေနေသာ ဦးေလးကို ၾကည့္ၿပီး အံ့ၾသမိေသာ္လည္း သေဘာေတာ့ က်ေနမိခဲ့ပါသည္။
`အေတြးမ်ားလည္း ေဟာင္းႏြမ္းလြန္းလို႔….လမ္းမ်ားဟာလည္း ေဟာင္းႏြမ္း……´ေဇာ္၀င္းထြဋ္သီခ်င္းကို အာဇာနည္က ဟန္ပါပါ သီဆုိေနခဲ့သည္။ အရင္က အဓိပၸာယ္ကို ေသခ်ာမသိခဲ့။ အခုမွ ေတာ္လွန္ေရးသီခ်င္းတစ္ပုဒ္ဟု ခံစားမိသည္။
မတိုးတက္တဲ့အေျခအေနေတြဟာ အေျပာင္းအလဲမရွိလို႔ဟု သီခ်င္းက ညည္းခ်င္းထုတ္သည္။ အေတြးအေခၚေတြ မေျပာင္းလဲသေရြ႕ တိုးတက္တဲ့အေျပာင္းအလဲဆိုတာ ေပၚမလာဟု ခံစားေစခ်င္ပံုရသည္။ ေတာ္လွန္ေရးသမားတစ္ေယာက္အတြက္ေတာ့ ဤသီခ်င္းက ခံစားလို႔ အရမ္းေကာင္းေနခဲ့ေပမည္။ `အေတြးမ်ားလည္း ေဟာင္းႏြမ္းလြန္းလို႔….တစ္က ျပန္စၾကစို႔´အာဇာနည္က ဟန္ပါပါႏွင့္ တစ္က ျပန္စဖို႔ တိုက္တြန္းေနသည္။
`ညီေလး ဒါ အသစ္လုပ္ထားတဲ့ ေနျပည္ေတာ္လမ္းမၾကီးေလ´ေဘးက အစ္ကိုၾကီးက လက္တို႔ေျပာသည္။ `ငါတို႔ ဒီလမ္းသစ္ၾကီးက သြားၾကမွာ´။ ငတိတစ္ေယာက္ အလြန္ေပ်ာ္သြားသည္။ မသြားဖူးတဲ့လမ္းမၾကီးအတိုင္း သြားရမွာျဖစ္ေလသည္။ ဘာခ်ိဳင့္ခြက္မွ မရွိ၊ ပကတိလမ္းေခ်ာၾကီး၊ က်ယ္ကလည္း အက်ယ္ၾကီး။ အေ၀းေျပးကားၾကီးသည္ စိတ္ထင္တိုင္း ေျပးလႊားေနေတာ့သည္။ `ဒီလမ္းကေနေမာင္းရင္ ေနျပည္ေတာ္ကို ငါးနာရီပဲ ေမာင္းရတယ္´။ `အာ ဟုတ္လား….´။ မအံ့ၾသပဲ မေနႏိုင္ပါ။ ငတိတစ္ေယာက္
အစိုးရကို ေက်းဇူးေတြ တင္ေနမိသည္။ ဤအတိုင္းဆို လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေတြ အေတာ္ေကာင္းေတာ့မွာပဲ။
အိပ္ေပ်ာ္ၿပီး လန္႔ႏိုးလာေတာ့ လမ္းမီးေတြ ထိန္ထိန္ညီးေနတဲ့ ေနျပည္ေတာ္ကို ေရာက္ေနၿပီမွန္း သိလိုက္ရသည္။ လမ္းေတြကလဲ အက်ယ္ၾကီးေတြ၊ လမ္းဆံုေတြဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ၾကည့္ေကာင္းေအာင္ လုပ္ထားေလသည္။ မ်က္စိပသာဒ အလြန္ျဖစ္ပဲ။ လမ္းမၾကီးေတြ တစ္ေလွ်ာက္မွာလဲ လမ္းမီးေတြ ထိန္ထိန္ညီးလို႔ေနသည္။ ေဆာက္ထားတဲ့ ရံုးအေဆာက္အအံုသစ္ၾကီးေတြကလည္း အေတာ္ပင္ ခမ္းနားလွသည္။ `ေအာ္ ေတာ္ေတာ္ လုပ္ႏုိင္တဲ့သူေတြပဲေနာ္´ ေဘးက အစ္ကိုၾကီးက အံ့ၾသဘနန္း ျဖစ္ေနသည္။ `ၾကည့္စမ္း ဟိုးမွာ ေရႊတိဂံုေစတီပံုတူ….၊ သပၸာယ္လိုက္တာ´၊ ငတိတစ္ေယာက္ လက္အုပ္ခ်ီမိုးမိေလသည္။ `ေနာက္ေလးငါးႏွစ္ဆိုရင္ ရန္ကုန္ထက္ကို သာသြားမွာ´၊ တစ္ဘက္ခံုက ဘြားဘြားၾကီး ေျပာသံကို ၾကားလိုက္ရသည္။
ေနျပည္ေတာ္ကို လြန္ေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ခ်ီးမႊမ္းခန္းေတြ ထုတ္ၾကသည္။ ငတိတို႔ ခ်ီးမႊမ္းတိုင္း တစ္ဘက္က လူလတ္ပိုင္းအစ္ကိုၾကီး မ်က္ႏွာေတြ တင္းေနတာကို သတိထားမိေသာ္လည္း အျခားအေၾကာင္းေၾကာင့္ဟုသာ ထင္ေနခဲ့မိသည္။ ငတိကေတာ့ Art of possible တရားေတာ္ကိုသာ စိတ္ထဲဘ၀င္က်ေနခဲ့မိေတာ့ ကိုယ့္အေတြးႏွင့္ကိုယ္ ေက်နပ္ေနခဲ့ပါသည္။ ရြာျပန္ေရာက္ရင္ အရင္လို အစိုးရမေကာင္းေၾကာင္းေတြ မေျပာေတာ့ဘူး၊ အရင္လို ကန္႔ကြက္ဖို႔ မေျပာေတာ့ဘူး၊ အစိုးရ မဟုတ္တာလုပ္ခဲ့တာေတြလည္း မေျပာေတာ့ဘူး။ ျပည္သူေတြကို ရက္စက္တာကိုလည္း မေျပာေတာ့ဘူး၊ စီးပြားေရးေတြ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ေနတာေတြလည္း မေျပာေတာ့ဘူး။ သယံဇာတေတြေရာင္းၿပီး ကိုယ့္အိတ္ကပ္ထဲ ထည့္ေနတာေတြလည္း မေျပာေတာ့ဘူး၊ ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြကို မတရားဖမ္းဆီးၿပီး ေထာင္ထဲခ်ေနတာေတြကိုလည္း မေျပာေတာ့ဘူး၊ မေျပာေတာ့ဘူး၊ ဘာမွ မေျပာေတာ့ဘူး။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လက္ရွိအေျခအေနက ေထာက္ခံမွ တိုင္းျပည္ေကာင္းစားႏိုင္မွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေထာက္ခံလိုက္ၾကဖို႔ ေျပာေတာ့မယ္။
ေနျပည္ေတာ္လမ္းမၾကီးေက်းဇူးေၾကာင့္ ဇာတိၿမိဳ႕ေလးကိုအေစာၾကီး ေရာက္ခဲ့ေလသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၅-ႏွစ္ခန္႔က ဆိုက္ကားငွါးၿပီး သြားရတာဆိုေတာ့ အခုဆိုရင္ တကၠစီမ်ားျဖစ္ေနမလား ေတြးေနမိေသာ္လည္း ဆိုက္ကားပဲ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ခဲ့ရသည္။ ေျပာင္းလဲသည္မွာ ဆိုက္ကားခသာလွ်င္ ျဖစ္ေလသည္။ `စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈသာ မရွိခဲ့ရင္ ဒီေကာင္ေတြ ေလယာဥ္ေတာင္ စီးေနရခ်င္ စီးေနရမွာ´ဟု ေတြးမိသည္။ ငတိတစ္ေယာက္ ေနျပည္ေတာ္ျမင္ၿပီး အမွန္တရားေတြ ရေနခဲ့ေလသည္။
ဆိုကၠားျဖင့္ ကားဂိတ္သို႔ ဆင္းခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၅-ႏွစ္က ကားၾကီး မရွိေလာက္ေတာ့ဘူးဟု ထင္ေနခဲ့ေသာ္လည္း ငတိငယ္ငယ္က ကားၾကီးသာ ျဖစ္ေနခဲ့ေလသည္။ ကားေခါင္းထဲတြင္ ဟိုတုန္းက ဆိုဖာေလးရွိေသာ္လည္း အခုအခါ ပုဆိုးအစုတ္ေလးသာ ခင္းေပးထားသည္။ ဓာတ္ဆီမ်ားကလည္း ေနရာအႏွံ႔ေပေနသည္။ `ကၽြန္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္ကတည္းက ဒီကား ဆဲြေနတာေနာ္´ဟု ဒရိုင္ဘာၾကီးအား ေမးေသာအခါ `ေကာင္ေလး အသက္ ဘယ္ေလာက္ရွိၿပီလဲ´ဟု ျပန္ေမးပါသည္။ `ကၽြန္ေတာ့္အသက္ ၂၉-ပါ´ဟု ေျဖလိုက္ေသာအခါ `ဟား…ဟား…ဟား´ဟု ရယ္ပါသည္။ တစ္ဆက္တည္း `ဒါဆို ေကာင္ေလးအသက္က ငယ္ေသးတာပဲ၊ ဘၾကီး ဒီကားကို စေမာင္းတာ ၁၃၇၆-ႏွစ္ကကြ´ဟု ဆိုေသာအခါ ငတိတစ္ေယာက္ အံ့ၾသခဲ့ရသည္။
မေတြ႕တာ ၾကာၿပီျဖစ္လို႔ အေမ၊ အေဖနဲ႔ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြ ေပ်ာ္ေနၾကသည္။ ငတိလည္း ေပ်ာ္သည္။ ခြဲခြါခဲ့တဲ့ကာလေတြကို ျပန္လည္စၿမံဳ႕ျပန္ရင္း စကားေတြ ေဖာင္ဖဲြ႕ေနခဲ့ၾကသည္။ လွ်ပ္စစ္မီးမရေသာ္လည္း မီးစက္မ်ားျဖင့္ ရြာက ထိန္လင္းေနသည္။ ဗီြဒီယိုရံုမွာလည္း လူငယ္၊ လူၾကီးတရုန္းရုန္း စည္ကားေနသည္။
`မင္းျပန္လာေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆးေကာ ရွိရဲ႕လား´ ရြာဦးေက်ာင္းဆရာေတာ္ကို သြားကန္ေတာ့ေသာအခါ ဆရာေတာ္က ေမးသည္။ `ငါတို႔က မင္းဟိုမွာ ဆႏၵျပတာေတြ ပါတယ္ဆိုေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆးမွ ျပန္ေရာက္ပါ့မလားဆိုၿပီး စိတ္ပူေနၾကတာ´ဟု မိန္႔သည္။ `အလကားပါကြာ….အဓိပၸာယ္မရွိတာေတြ ေလွ်ာက္မလုပ္နဲ႔၊ ကိုယ့္တိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္းကိုသာ အားထုတ္ၾကားလား´။ `တင္ပါ့ဘုရား´။ `ဒီအတိုက္အခံေတြေၾကာင့္ ဒို႔ႏိုင္ငံက မတိုးတက္တာ၊ ဒီအစိုးရအလိုသာဆိုရင္ သူ႕ဟာသူ ေအးေအးေဆးေဆး လုပ္ခြင့္ရရင္ ဒို႔ႏိုင္ငံက ေတာ္ေတာ္ကို တိုးတက္ေနၿပီကြ´။ `တင္ပါ့ဘုရား´။ ငတိတစ္ေယာက္ အျမင္မ်ားေျပာင္းလဲ လာခဲ့ေလသည္။
ဆရာေတာ္ဆီက ျပန္လာေတာ့ သူငယ္ခ်င္းေတြ လာလည္ၾကသည္။ လူငယ္ေလးေတြလည္း ပါသည္။ `ဟိုေကာင္ ေမာင္ထြန္း မင္းဘယ္ႏွတန္းရွိၿပီလဲ´။ `ဟာ အစ္ကိုကလဲ က်ဳပ္ေက်ာင္းထြက္တာ ေလးတန္းေအာင္ကတည္းကေလ´။ `ေဟ…ဘာျဖစ္လို႔ ထြက္လိုက္တာလဲကြ၊ ပညာဆိုတာ သင္ရတယ္ကြ၊ အနည္းဆံုး ၁၀-တန္းေလာက္ေတာ့ တက္သင့္တာေပါ့´။ `တက္ခ်င္တာေပါ့ဗ်ာ၊ အိမ္က မိဘေတြမွာမွ ေက်ာင္းစရိတ္မရွိတာ၊ ေနာက္ၿပီး အိမ္ကလဲ လုပ္မယ့္သူလည္း မရွိဘူးေလ´။ ငတိတစ္ေယာက္ ခပ္ေတြေတြ ျဖစ္သြားမိသည္။ `အစ္ကိုကလည္း သိရဲ႕သားနဲ႔၊ ဘဲြ႕ရေတာ့လည္း ဘာအသံုးက်လို႔လဲ၊ ေလးတန္းေအာင္လည္း ေပါက္တူးကိုင္၊ ထြန္ရတာပဲ၊ ဘဲြ႕ရၿပီး ျပန္လာလည္း ေပါက္တူးကိုင္ ထြန္ထိုးရတာပဲ၊ က်ဳပ္ေတာ့ အထင္မၾကီးေပါင္ဗ်ာ´။ ျမတ္စိုးက ၀င္ေျပာသည္။ အေျခအေနက ဟုတ္တုတ္တုတ္ဟု ငတိ ခံစားမိသည္။
ခဏၾကာေတာ့ မိန္းကေလးအုပ္စု ၀င္လာၿပီး ႏႈတ္ဆက္သည္။ `ေဟ့ သန္းဆင့္…နင္ ဆရာမၾကီးလုပ္ေတာ့မယ္ဆို´။ `ဟုတ္ပ အစ္ကိုေရ…ဆရာမၾကီးလုပ္ဖို႔ အကပ္မရွိတာနဲ႔ ေငြကုန္လူပန္း၊ ရွိစုမဲ့စုေလးေတြလည္း ကုန္ၿပီ၊ ဆရာမအလုပ္ေတာ့ လုပ္ခ်င္ပါရဲ႕၊ ေငြမလိုက္ႏိုင္တာနဲ႔ မလုပ္ေတာ့ဘူး´။ `ေဟ´တစ္လံုးသာ ငတိပါးစပ္က ထြက္က်လာသည္။ `ဟာ…ဆရာမလုပ္တာ အကပ္ေတြ၊ ေငြေတြ ေပးရသလားဟ´။ `အမေလး သိရဲ႕သားနဲ႔ေတာ္၊ ေငြငါးသိန္းေပးရင္ ရေအာင္လုပ္ေပးမယ္၊ ဟိုၿမိဳ႕က ပညာေရးမွဴးနဲ႔ ငါသိတယ္ဆိုၿပီး ပဲြစားတစ္ေယာက္ေတာင္ ေရာက္လာေသးတယ္၊ ေငြငါးသိန္းသာ ကုန္တယ္၊ ဘာမွ ျဖစ္မလာဘူး ေတာ္ေရ…´။ ငတိတစ္ေယာက္ ေနျပည္ေတာ္ၾကီးအေၾကာင္း ဘယ္ကစၿပီး ၾကြားရမွန္းမသိ ျဖစ္ေနခဲ့ေလသည္။ ေနာက္ေရာက္လာၿပီး ႏႈတ္ဆက္ေသာ ၁၄-၁၅-ႏွစ္အရြယ္ လူငယ္ေလးေတြလည္း စုတ္တီးစုတ္ျပတ္၊ ေက်ာင္းေနရမယ့္အရြယ္မွာ အလုပ္ၾကမ္းလုပ္ေနရေသာ သူတို႔ဘ၀မ်ားကို ငတိေတြ႕ျမင္ခဲ့ရေတာ့ အေတြးေရစီးေၾကာင္းေတြ ပံုမွန္ျဖစ္မေနခဲ့ဟု ခံစားေနမိခဲ့ေလသည္။
`ေအးကြာ…မင္းတို႔ေတြ ေရွ႕ဘ၀က ဒါနနည္းခဲ့လို႔ ဆင္းဆင္းရဲရဲ စုတ္စုတ္ျပတ္ျပတ္နဲ႔ လူျဖစ္လာရတယ္၊ ဆင္းရဲေတာ့ ပညာမတတ္ဘူး၊ ပညာမတတ္ေတာ့ မင္းတို႔မွာ အာဏာမဲ့တယ္၊ မရွိလို႔ မလွဴ၊ မလွဴလို႔ မရွိတဲ့ကြ၊ ရွိတာေလးေတြ လွဴကြ ၾကားလား၊ အဲဒါမွ ေနာက္ဘ၀တိုးတက္ၾကီးပြားမွာ၊ ဒါနမ်ားမ်ားလုပ္ၾက´ဟု ဒီဘက္ေခတ္ ဘုန္းၾကီးေတာ္ေတာ္မ်ားေဟာေလ့ရွိေသာ တရားအတိုင္း ေျပာလိုက္ရရင္ ေကာင္းမလား´ဟု ငတိေတြးမိလိုက္ေသးသည္။ `ဒီလို အက်ပ္အတည္းကာလမွာ ဒီတရားမ်ိဳးက သူတို႔အတြက္ အသံုးမ၀င္ပါဘူးကြာ´ဟု ျပန္ေတြးမိေတာ့ ငတိတစ္ေယာက္ ပါးစပ္ပိတ္ေနခဲ့ေလသည္။
ညက စကားေတြ ေျပာခဲ့ေတာ့ မနက္ ႏြားျခဴသံေတြ ၾကားမွ လန္႔ႏိုးလာခဲ့သည္။ ပဲျပဳတ္ လည္ေရာင္းသူမ်ား၊ အေၾကာ္ေရာင္းသူမ်ား အသံမ်ားလည္း ၾကားေနရသည္။ အရင္က အခုလို ေစ်းသည္မ်ား မရွိ။ မနက္ ကိုးနာရီေလာက္ေရာက္ေတာ့ `ေဟ့ မၾကြက္ပုတို႔ မွ်စ္ေတြ ယူၾကအံုးမလား၊ ႏုတယ္ေလ၊ ယူပါအံုးေတာ္၊ တစ္ပိႆာေလာက္ေတာ့´ဆိုၿပီးေျပာရင္းနဲ႔ ေခါင္းရြက္ေစ်းသည္တစ္ေယာက္ အိမ္ထဲ၀င္လာခဲ့သည္။ မိုးကလည္း တဖဲြဖဲြက်ေနခဲ့သည္။ မိုးဖဲြဖဲြကို ဂ႐ုမစိုက္ႏိုင္အား။ သမုဒၵရာ ၀မ္းတစ္ထြာမို႔လား။ အိမ္ရွင္က ၀ယ္မ၀ယ္မသိ၊ တစ္ပိႆာ ခ်ိန္တြယ္ၿပီး အိမ္ေရွ႕မွာ ခ်ထားၿပီး `တစ္ပိႆာ ထားခဲ့ၿပီေဟ့၊ ပိုက္ဆံေနာက္မွေပး´ဟု ဆိုကာ ထြက္ဖို႔ ျပင္ေနသည္ကို ငတိတစ္ေယာက္ လွမ္းေတြ႕ေနရသည္။
ငတိတစ္ေယာက္ မသကၤာတာနဲ႔ `မၾကြက္ပု အဲဒါ မခင္ေစာၾကီး မဟုတ္လား´။ `ေအး ဟုတ္တယ္ေလ´။ `ဗ်ာ…ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲဗ်ာ၊ အရင္က သူတို႔ မခ်မ္းသာေပမယ့္ လယ္နဲ႔ယာန႔ဲ တင့္ေတာင့္တင့္တယ္ မဟုတ္လားဗ်´ဟု ေျပာရင္း `ဗ်ိဳ႕ မခင္ေစာ လာပါအံုးဗ်၊ ခင္ဗ်ားက က်ဳပ္ကိုေတာင္ ႏႈတ္မဆက္ဘဲ သြားတယ္ေပါ့ေလ´။ `သိပါဘူးေတာ္၊ ဒီမွာလဲ ကိုယ့္အာရံုနဲ႔ကိုယ္ မေတြ႕မိလို႔ပါ၊ ဘယ္တုန္းက ေရာက္တာလဲ´။ `ခင္ဗ်ားေမးခြန္းေတြ အသာထားပါအံုး၊ ဘယ္လို ျဖစ္တာလဲဗ်ာ။ လယ္ေတြ ယာေတြက သီးႏွံမရလို႔လား၊ အခုလို ျဖစ္သြားတာ´။ ဆံပင္မွာ စိုရဲဲႊေနေသာ မိုးေရစက္ေလးမ်ား ခါထုတ္ရင္း မခင္ေစာ ႏႈတ္ခမ္းတစ္ခ်က္ ကိုက္လိုက္တာ သတိထားမိသည္။
`ကုန္ၿပီေလ၊ အကုန္ပါသြားတာပဲ´။ `ဗ်ာ၊ ဘာေတြ ပါသြားတာလဲ၊ ရွင္းရွင္းေျပာစမ္းပါဗ်ာ´။ `ေမာင္ရင္ မေတြ႕ခ့ဲဘူးလား၊ လမ္းမွာ ၾကပ္ေျပးဆိုတာၾကီးကိုေလ´။ `ဟာဗ်ာ..ခင္ဗ်ားကလဲ အဖမ္းခံေနရပါအံုးမယ္၊ ေနျပည္ေတာ္လို႔ ေျပာပါဗ်´။ `အဖမ္းခံရလဲ တတ္ႏိုင္ဘူးေတာ္ေရ၊ အဲဒါေတြ ေဆာက္လို႔ က်ဳပ္လယ္ေတြ၊ ယာေတြ အကုန္ပါသြားၿပီေတာ္ေရ၊ အိမ္ေတာင္ ကံေကာင္းလို႔ တစ္ျခမ္းပဲ ဖဲ့ေပးလိုက္ရတာ´။ `ဗ်ာ….ႏို႔ဆိုရင္ ေလွ်ာ္ေၾကး ရမွာေပါ့ဗ်´။ `ရပါလိမ့္မယ္ အားၾကီးၾကီး၊ ဘာ တစ္ျပားတစ္ခ်ပ္မွ မရဘူး၊ မရလို႔ သားသမီးငါးေယာက္ ေဆြးမ်ိဳးအိမ္ေတြဆီေပးၿပီး ထမင္းေလး စားရပါေစေတာ့ဆိုၿပီး အခုလို မွ်စ္လည္ေရာင္းေနတာပဲ ၾကည့္ေပေတာ့ ေမာင္ငတိေရ´။ နဖူးမွာ စိုရဲႊၿပီးက်ေနေသာ ဆံပင္မ်ားကို ဖယ္ထုတ္ရင္း မ်က္ရည္၀ဲကာ ေျပာျပေနခဲ့ေလသည္။
ေမာင္ငတိခမ်ာ `ဗ်ာ´ဟူေသာ စကားတစ္ခြန္းမွတစ္ပါး အျခားေျပာစရာ စကားမ်ား မရွိျဖစ္ခဲ့ေလသည္။ `ဒို႔လယ္ယာေျမေတြကို အခု တိုက္ၾကီးေတြေဆာက္ၿပီး ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ျပန္ေရာင္းေနတယ္၊ ငါရင္နာလိုက္တာ ငတိရယ္´။ ေျပာရင္းေျပာရင္း မခင္ေစာတစ္ေယာက္ မ်က္ရည္မ်ား ၿဖိဳင္ၿဖိဳင္က်ေနေတာ့သည္။ ငတိလည္း ဘာသားႏွင့္ ထုထားတာမို႔လည္း။ ထိုညက အိပ္မေပ်ာ္ခဲ့ပါ။
မခင္ေစာမွတစ္ဆင့္ ေတာသူေတာင္သားတို႔၏ မ်က္ရည္မ်ားကိုလည္း မ်က္ရည္ၾကားထဲမွ ျမင္ေယာင္ၾကည့္ႏိုင္ခဲ့ေလသည္။
ဂႏၵီၾကီး ေျပာခဲ့ေသာ စကားတစ္ခြန္းကို သတိရမိခဲ့သည္။ `ဘယ္ႏိုင္ငံေရးစနစ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆင္းရဲသားတို႔၏ မ်က္ရည္ႏွင့္ ေရာေထြးေနလွ်င္ မွန္ကန္ေသာစနစ္ မျဖစ္ႏုိင္´ဟူ၏။ `ေတာသူေတာင္သားတို႔၏ မ်က္ရည္ႏွင့္ ေရာေထြးေနေသာ ေနျပည္ေတာ္ဆိုတာၾကီးသည္လည္း မွန္ကန္ေသာ အခင္းအက်င္းမျဖစ္ႏိုင္´ဟု ငတိတစ္ေယာက္ စဥ္းစားေနမိေတာ့သည္။ ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ ရန္ကုန္အျပန္မွာ ထိုလမ္းမမ်ားေပၚတြင္ တံေတြးေထြးခဲ့ခ်င္ပါသည္။
လက္စသတ္ေတာ့ ၾကပ္ေျပးသည္ ျပည္သူမ်ားအား မ်က္ရည္မ်ားႏွင့္ နမ္းၿခိဳက္ေနခဲ့သည္တကား။
`ေဟ့ေကာင္….ၾကည့္စမ္း ငါတို႔ငယ္ငယ္ကဆိုရင္ ဒီ ေျမာက္ဥကၠလာဆိုတာ တကယ့္ေတာၾကီး အခု ၾကည့္စမ္း၊ တိုးတက္ေနလိုက္တာ၊ လိုင္းကားေတြလည္း အရင္က မရွိဘူး။ ကားအစုတ္တစ္စီးႏွစ္စီးပဲ အရင္က ရွိတာ။ လမ္းကလည္း အရမ္းဆိုးတာ။ ဦးအသက္မွာေတာ့ ဒီအစိုးရေလာက္ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ႏိုင္တဲ့အစိုးရ ရွိမယ္ မထင္ဘူး´
ငတိ၏ ဦးၾကီးသည္ စကားကို တရစပ္ ေျပာရင္း တကၠစီေပၚလိုက္ပါလာသည္။ ဦးစကားေျပာရင္း `ဒုန္း´ခနဲ အသံၾကားမွ ငတိက ထ ရီမိေလသည္။ `ေဟ့ေကာင္ ငါက အေကာင္းေျပာတာ ဘာရီတာလဲကြ´ ဒရိုင္ဘာကလဲ `……မွပဲ အကုန္ျပဳတ္ထြက္ကုန္ေတာ့မွာပဲ´ထဆဲသည္။ ခ်ိဳင့္ေတြခြက္ေတြ ေရွာင္ေမာင္းရင္း အေ၀းေျပးကားဂိတ္သို႔ ဦးတည္လာေနခဲ့သည္။
ဟိုတုန္းကဆိုလွ်င္ ငတိဆိုေသာသူသည္ အစိုးရကို အရမ္းမုန္းခဲ့သည္။ အသက္ပင္ေသေသ တိုက္ပဲြ၀င္သြားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားသည္။ ေလာကတိုက္ပဲြထဲ ကိုယ္တိုင္ ၀င္ႏြဲရေသာအခါ အျမင္မ်ားေျပာင္းလဲကုန္သည္။ `ငါ ဒီတိုက္ပဲြႏႊဲလို႔ ဘာျဖစ္မွာလဲ၊ ငါ့အသက္ပဲ ေသသြားမယ္၊ ငါ့သားငါ့သမီးေတြသာ ဆင္းရဲတြင္းေရာက္မယ္၊ ငါ့ေမွ်ာ္မွန္းတဲ့ လြတ္လပ္ေရး ရမွာမဟုတ္ပါဘူး´။ ဤသို႔သာ ေတြးမိၿပီး ဖားသင့္သူကို ဖား၊ ေပးသင့္သူကို ေပးၿပီး ေလာကကို ေရလိုက္ငါးလိုက္ ေမ်ာေနခဲ့သည္။ ဤအေတြးမ်ား ၀င္လာျခင္းမွာ ဦးေလးေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဦးေလးတို႔ မိသားစုသည္ အခုဆိုလွ်င္ စီးပြားေရးေကာင္းပါသည္။ စီးပြားေရးေကာင္းသျဖင့္ ဘာသာေရးေတြလည္း လုပ္ႏိုင္လာသည္။ အားလံုးက ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္အတိ ျဖစ္ေလသည္။ ေလာကေကာင္းစားေရးဆိုၿပီး မျဖစ္ႏိုင္တာလုပ္ေနမယ့္အစား ငါ့ဘ၀ေကာင္းစားေရးပဲ လုပ္ေတာ့မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္မိေလသည္။
အခုဆိုလွ်င္ ငတိကိုယ္တိုင္ ေလးစားအားက်ခဲ့ရေသာ စာေရးဆရာဦးေက်ာ္၀င္းတို႔၊ ဦးခ်မ္းေအးတို႔ ပညာရွင္လူတစ္သိုက္ကလည္း `ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လက္ခံလိုက္ၾကဖို႔´ဆိုတဲ့သေဘာႏွင့္ မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ထုတ္ၿပီး ပညာသားပါပါ စည္းရံုးေနသည္။ သူတို႔ေျပာတာ သဘာ၀က်သည္ဟု ထင္သည္။ ႏိုင္ငံေရးမွာ “Art of Possible ႏွင့္ Art of Impossible”ဟု ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။ ပထမအမ်ိဳးအစားမွာ ငတိတို႔ႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိအေနအထားအရ အျဖစ္သင့္ဆံုးဟု ဆံုးျဖတ္ျပသည္။ ဒုတိယအမ်ိဳးအစားကေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဟု ဆိုသည္။ ဒုတိယလမ္းစဥ္ကို ေရြးလွ်င္ ေသြးထြက္သံယိုျဖစ္မည္၊ မွန္းခ်က္ႏွင့္ ႏွမ္းထြက္ မကိုက္ႏိုင္ဟု ေဟာကိန္းထုတ္သည္။ ဆင္းရဲက်ပ္တည္းမႈသို႔ ဦးတည္မည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္သည္။ မျဖစ္ႏိုင္ေသာလမ္းစဥ္အစား လက္ရွိအေနအထားအရ ေရလိုက္ငါးလိုက္က အေကာင္းဆံုးျဖစ္မည္၊ ေရရွည္အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ထြန္းမည္ဟု ျမွဴဆြယ္သည္။ ငတိ ပါသြားခဲ့ေလသည္။
`ေဟ့ေကာင္´ ဦးေလးအသံၾကားမွ အေတြးထဲမွ လန္႔ႏိုးလာခဲ့သည္။ `မနက္ ၂၊ ၃ နာရီေလာက္ဆိုရင္ မင္းနတ္ျပည္တစ္ခုကို ေရာက္လိမ့္မယ္။ နတ္ျပည္ဆိုတာ အေ၀းၾကီး၊ ငါတို႔ မသိဘူး၊ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္ေရာက္ရင္ မင္းထၾကည့္လိုက္၊ အစိုးရဖန္တီးေပးထားတဲ့ နတ္ျပည္ၾကီးေတြ႕လိမ့္မယ္။ ငါျဖင့္ ဒီအစိုးရကို သိပ္အံ့ၾသတာပဲ။ လုပ္ထားလိုက္တာ။ ဟိုတုန္းက ၾကပ္ေျပးဆိုတာ တကယ့္ကို ေတာေခါင္ေခါင္ၾကီးကြ။ အခုေတာ့ လမ္းေတြ၊ မီးေတြ၊ အေဆာက္အအံုသစ္ၾကီးေတြ၊
ေရႊတိဂံုဘုရားပံုတူေစတီၾကီး….အားပါး တကယ့္ကို အံ့ၾသစရာပဲကြာ။ တကယ့္ကို အလုပ္လုပ္ႏိုင္ၾကတယ္´။ ဦးေလးက အားရပါးရ ရင္ဖြင့္ေနခဲ့ေလသည္။ ဦးေလးအိမ္မွာ လွ်ပ္စစ္မီးမမွန္၊ ေရမမွန္ဘဲ ဤစကားမ်ိဳးကို သားေရက်ေအာင္ေျပာေနေသာ ဦးေလးကို ၾကည့္ၿပီး အံ့ၾသမိေသာ္လည္း သေဘာေတာ့ က်ေနမိခဲ့ပါသည္။
`အေတြးမ်ားလည္း ေဟာင္းႏြမ္းလြန္းလို႔….လမ္းမ်ားဟာလည္း ေဟာင္းႏြမ္း……´ေဇာ္၀င္းထြဋ္သီခ်င္းကို အာဇာနည္က ဟန္ပါပါ သီဆုိေနခဲ့သည္။ အရင္က အဓိပၸာယ္ကို ေသခ်ာမသိခဲ့။ အခုမွ ေတာ္လွန္ေရးသီခ်င္းတစ္ပုဒ္ဟု ခံစားမိသည္။
မတိုးတက္တဲ့အေျခအေနေတြဟာ အေျပာင္းအလဲမရွိလို႔ဟု သီခ်င္းက ညည္းခ်င္းထုတ္သည္။ အေတြးအေခၚေတြ မေျပာင္းလဲသေရြ႕ တိုးတက္တဲ့အေျပာင္းအလဲဆိုတာ ေပၚမလာဟု ခံစားေစခ်င္ပံုရသည္။ ေတာ္လွန္ေရးသမားတစ္ေယာက္အတြက္ေတာ့ ဤသီခ်င္းက ခံစားလို႔ အရမ္းေကာင္းေနခဲ့ေပမည္။ `အေတြးမ်ားလည္း ေဟာင္းႏြမ္းလြန္းလို႔….တစ္က ျပန္စၾကစို႔´အာဇာနည္က ဟန္ပါပါႏွင့္ တစ္က ျပန္စဖို႔ တိုက္တြန္းေနသည္။
`ညီေလး ဒါ အသစ္လုပ္ထားတဲ့ ေနျပည္ေတာ္လမ္းမၾကီးေလ´ေဘးက အစ္ကိုၾကီးက လက္တို႔ေျပာသည္။ `ငါတို႔ ဒီလမ္းသစ္ၾကီးက သြားၾကမွာ´။ ငတိတစ္ေယာက္ အလြန္ေပ်ာ္သြားသည္။ မသြားဖူးတဲ့လမ္းမၾကီးအတိုင္း သြားရမွာျဖစ္ေလသည္။ ဘာခ်ိဳင့္ခြက္မွ မရွိ၊ ပကတိလမ္းေခ်ာၾကီး၊ က်ယ္ကလည္း အက်ယ္ၾကီး။ အေ၀းေျပးကားၾကီးသည္ စိတ္ထင္တိုင္း ေျပးလႊားေနေတာ့သည္။ `ဒီလမ္းကေနေမာင္းရင္ ေနျပည္ေတာ္ကို ငါးနာရီပဲ ေမာင္းရတယ္´။ `အာ ဟုတ္လား….´။ မအံ့ၾသပဲ မေနႏိုင္ပါ။ ငတိတစ္ေယာက္
အစိုးရကို ေက်းဇူးေတြ တင္ေနမိသည္။ ဤအတိုင္းဆို လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေတြ အေတာ္ေကာင္းေတာ့မွာပဲ။
အိပ္ေပ်ာ္ၿပီး လန္႔ႏိုးလာေတာ့ လမ္းမီးေတြ ထိန္ထိန္ညီးေနတဲ့ ေနျပည္ေတာ္ကို ေရာက္ေနၿပီမွန္း သိလိုက္ရသည္။ လမ္းေတြကလဲ အက်ယ္ၾကီးေတြ၊ လမ္းဆံုေတြဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ၾကည့္ေကာင္းေအာင္ လုပ္ထားေလသည္။ မ်က္စိပသာဒ အလြန္ျဖစ္ပဲ။ လမ္းမၾကီးေတြ တစ္ေလွ်ာက္မွာလဲ လမ္းမီးေတြ ထိန္ထိန္ညီးလို႔ေနသည္။ ေဆာက္ထားတဲ့ ရံုးအေဆာက္အအံုသစ္ၾကီးေတြကလည္း အေတာ္ပင္ ခမ္းနားလွသည္။ `ေအာ္ ေတာ္ေတာ္ လုပ္ႏုိင္တဲ့သူေတြပဲေနာ္´ ေဘးက အစ္ကိုၾကီးက အံ့ၾသဘနန္း ျဖစ္ေနသည္။ `ၾကည့္စမ္း ဟိုးမွာ ေရႊတိဂံုေစတီပံုတူ….၊ သပၸာယ္လိုက္တာ´၊ ငတိတစ္ေယာက္ လက္အုပ္ခ်ီမိုးမိေလသည္။ `ေနာက္ေလးငါးႏွစ္ဆိုရင္ ရန္ကုန္ထက္ကို သာသြားမွာ´၊ တစ္ဘက္ခံုက ဘြားဘြားၾကီး ေျပာသံကို ၾကားလိုက္ရသည္။
ေနျပည္ေတာ္ကို လြန္ေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ခ်ီးမႊမ္းခန္းေတြ ထုတ္ၾကသည္။ ငတိတို႔ ခ်ီးမႊမ္းတိုင္း တစ္ဘက္က လူလတ္ပိုင္းအစ္ကိုၾကီး မ်က္ႏွာေတြ တင္းေနတာကို သတိထားမိေသာ္လည္း အျခားအေၾကာင္းေၾကာင့္ဟုသာ ထင္ေနခဲ့မိသည္။ ငတိကေတာ့ Art of possible တရားေတာ္ကိုသာ စိတ္ထဲဘ၀င္က်ေနခဲ့မိေတာ့ ကိုယ့္အေတြးႏွင့္ကိုယ္ ေက်နပ္ေနခဲ့ပါသည္။ ရြာျပန္ေရာက္ရင္ အရင္လို အစိုးရမေကာင္းေၾကာင္းေတြ မေျပာေတာ့ဘူး၊ အရင္လို ကန္႔ကြက္ဖို႔ မေျပာေတာ့ဘူး၊ အစိုးရ မဟုတ္တာလုပ္ခဲ့တာေတြလည္း မေျပာေတာ့ဘူး။ ျပည္သူေတြကို ရက္စက္တာကိုလည္း မေျပာေတာ့ဘူး၊ စီးပြားေရးေတြ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ေနတာေတြလည္း မေျပာေတာ့ဘူး။ သယံဇာတေတြေရာင္းၿပီး ကိုယ့္အိတ္ကပ္ထဲ ထည့္ေနတာေတြလည္း မေျပာေတာ့ဘူး၊ ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြကို မတရားဖမ္းဆီးၿပီး ေထာင္ထဲခ်ေနတာေတြကိုလည္း မေျပာေတာ့ဘူး၊ မေျပာေတာ့ဘူး၊ ဘာမွ မေျပာေတာ့ဘူး။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လက္ရွိအေျခအေနက ေထာက္ခံမွ တိုင္းျပည္ေကာင္းစားႏိုင္မွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေထာက္ခံလိုက္ၾကဖို႔ ေျပာေတာ့မယ္။
ေနျပည္ေတာ္လမ္းမၾကီးေက်းဇူးေၾကာင့္ ဇာတိၿမိဳ႕ေလးကိုအေစာၾကီး ေရာက္ခဲ့ေလသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၅-ႏွစ္ခန္႔က ဆိုက္ကားငွါးၿပီး သြားရတာဆိုေတာ့ အခုဆိုရင္ တကၠစီမ်ားျဖစ္ေနမလား ေတြးေနမိေသာ္လည္း ဆိုက္ကားပဲ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ခဲ့ရသည္။ ေျပာင္းလဲသည္မွာ ဆိုက္ကားခသာလွ်င္ ျဖစ္ေလသည္။ `စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈသာ မရွိခဲ့ရင္ ဒီေကာင္ေတြ ေလယာဥ္ေတာင္ စီးေနရခ်င္ စီးေနရမွာ´ဟု ေတြးမိသည္။ ငတိတစ္ေယာက္ ေနျပည္ေတာ္ျမင္ၿပီး အမွန္တရားေတြ ရေနခဲ့ေလသည္။
ဆိုကၠားျဖင့္ ကားဂိတ္သို႔ ဆင္းခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၅-ႏွစ္က ကားၾကီး မရွိေလာက္ေတာ့ဘူးဟု ထင္ေနခဲ့ေသာ္လည္း ငတိငယ္ငယ္က ကားၾကီးသာ ျဖစ္ေနခဲ့ေလသည္။ ကားေခါင္းထဲတြင္ ဟိုတုန္းက ဆိုဖာေလးရွိေသာ္လည္း အခုအခါ ပုဆိုးအစုတ္ေလးသာ ခင္းေပးထားသည္။ ဓာတ္ဆီမ်ားကလည္း ေနရာအႏွံ႔ေပေနသည္။ `ကၽြန္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္ကတည္းက ဒီကား ဆဲြေနတာေနာ္´ဟု ဒရိုင္ဘာၾကီးအား ေမးေသာအခါ `ေကာင္ေလး အသက္ ဘယ္ေလာက္ရွိၿပီလဲ´ဟု ျပန္ေမးပါသည္။ `ကၽြန္ေတာ့္အသက္ ၂၉-ပါ´ဟု ေျဖလိုက္ေသာအခါ `ဟား…ဟား…ဟား´ဟု ရယ္ပါသည္။ တစ္ဆက္တည္း `ဒါဆို ေကာင္ေလးအသက္က ငယ္ေသးတာပဲ၊ ဘၾကီး ဒီကားကို စေမာင္းတာ ၁၃၇၆-ႏွစ္ကကြ´ဟု ဆိုေသာအခါ ငတိတစ္ေယာက္ အံ့ၾသခဲ့ရသည္။
မေတြ႕တာ ၾကာၿပီျဖစ္လို႔ အေမ၊ အေဖနဲ႔ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြ ေပ်ာ္ေနၾကသည္။ ငတိလည္း ေပ်ာ္သည္။ ခြဲခြါခဲ့တဲ့ကာလေတြကို ျပန္လည္စၿမံဳ႕ျပန္ရင္း စကားေတြ ေဖာင္ဖဲြ႕ေနခဲ့ၾကသည္။ လွ်ပ္စစ္မီးမရေသာ္လည္း မီးစက္မ်ားျဖင့္ ရြာက ထိန္လင္းေနသည္။ ဗီြဒီယိုရံုမွာလည္း လူငယ္၊ လူၾကီးတရုန္းရုန္း စည္ကားေနသည္။
`မင္းျပန္လာေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆးေကာ ရွိရဲ႕လား´ ရြာဦးေက်ာင္းဆရာေတာ္ကို သြားကန္ေတာ့ေသာအခါ ဆရာေတာ္က ေမးသည္။ `ငါတို႔က မင္းဟိုမွာ ဆႏၵျပတာေတြ ပါတယ္ဆိုေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆးမွ ျပန္ေရာက္ပါ့မလားဆိုၿပီး စိတ္ပူေနၾကတာ´ဟု မိန္႔သည္။ `အလကားပါကြာ….အဓိပၸာယ္မရွိတာေတြ ေလွ်ာက္မလုပ္နဲ႔၊ ကိုယ့္တိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္းကိုသာ အားထုတ္ၾကားလား´။ `တင္ပါ့ဘုရား´။ `ဒီအတိုက္အခံေတြေၾကာင့္ ဒို႔ႏိုင္ငံက မတိုးတက္တာ၊ ဒီအစိုးရအလိုသာဆိုရင္ သူ႕ဟာသူ ေအးေအးေဆးေဆး လုပ္ခြင့္ရရင္ ဒို႔ႏိုင္ငံက ေတာ္ေတာ္ကို တိုးတက္ေနၿပီကြ´။ `တင္ပါ့ဘုရား´။ ငတိတစ္ေယာက္ အျမင္မ်ားေျပာင္းလဲ လာခဲ့ေလသည္။
ဆရာေတာ္ဆီက ျပန္လာေတာ့ သူငယ္ခ်င္းေတြ လာလည္ၾကသည္။ လူငယ္ေလးေတြလည္း ပါသည္။ `ဟိုေကာင္ ေမာင္ထြန္း မင္းဘယ္ႏွတန္းရွိၿပီလဲ´။ `ဟာ အစ္ကိုကလဲ က်ဳပ္ေက်ာင္းထြက္တာ ေလးတန္းေအာင္ကတည္းကေလ´။ `ေဟ…ဘာျဖစ္လို႔ ထြက္လိုက္တာလဲကြ၊ ပညာဆိုတာ သင္ရတယ္ကြ၊ အနည္းဆံုး ၁၀-တန္းေလာက္ေတာ့ တက္သင့္တာေပါ့´။ `တက္ခ်င္တာေပါ့ဗ်ာ၊ အိမ္က မိဘေတြမွာမွ ေက်ာင္းစရိတ္မရွိတာ၊ ေနာက္ၿပီး အိမ္ကလဲ လုပ္မယ့္သူလည္း မရွိဘူးေလ´။ ငတိတစ္ေယာက္ ခပ္ေတြေတြ ျဖစ္သြားမိသည္။ `အစ္ကိုကလည္း သိရဲ႕သားနဲ႔၊ ဘဲြ႕ရေတာ့လည္း ဘာအသံုးက်လို႔လဲ၊ ေလးတန္းေအာင္လည္း ေပါက္တူးကိုင္၊ ထြန္ရတာပဲ၊ ဘဲြ႕ရၿပီး ျပန္လာလည္း ေပါက္တူးကိုင္ ထြန္ထိုးရတာပဲ၊ က်ဳပ္ေတာ့ အထင္မၾကီးေပါင္ဗ်ာ´။ ျမတ္စိုးက ၀င္ေျပာသည္။ အေျခအေနက ဟုတ္တုတ္တုတ္ဟု ငတိ ခံစားမိသည္။
ခဏၾကာေတာ့ မိန္းကေလးအုပ္စု ၀င္လာၿပီး ႏႈတ္ဆက္သည္။ `ေဟ့ သန္းဆင့္…နင္ ဆရာမၾကီးလုပ္ေတာ့မယ္ဆို´။ `ဟုတ္ပ အစ္ကိုေရ…ဆရာမၾကီးလုပ္ဖို႔ အကပ္မရွိတာနဲ႔ ေငြကုန္လူပန္း၊ ရွိစုမဲ့စုေလးေတြလည္း ကုန္ၿပီ၊ ဆရာမအလုပ္ေတာ့ လုပ္ခ်င္ပါရဲ႕၊ ေငြမလိုက္ႏိုင္တာနဲ႔ မလုပ္ေတာ့ဘူး´။ `ေဟ´တစ္လံုးသာ ငတိပါးစပ္က ထြက္က်လာသည္။ `ဟာ…ဆရာမလုပ္တာ အကပ္ေတြ၊ ေငြေတြ ေပးရသလားဟ´။ `အမေလး သိရဲ႕သားနဲ႔ေတာ္၊ ေငြငါးသိန္းေပးရင္ ရေအာင္လုပ္ေပးမယ္၊ ဟိုၿမိဳ႕က ပညာေရးမွဴးနဲ႔ ငါသိတယ္ဆိုၿပီး ပဲြစားတစ္ေယာက္ေတာင္ ေရာက္လာေသးတယ္၊ ေငြငါးသိန္းသာ ကုန္တယ္၊ ဘာမွ ျဖစ္မလာဘူး ေတာ္ေရ…´။ ငတိတစ္ေယာက္ ေနျပည္ေတာ္ၾကီးအေၾကာင္း ဘယ္ကစၿပီး ၾကြားရမွန္းမသိ ျဖစ္ေနခဲ့ေလသည္။ ေနာက္ေရာက္လာၿပီး ႏႈတ္ဆက္ေသာ ၁၄-၁၅-ႏွစ္အရြယ္ လူငယ္ေလးေတြလည္း စုတ္တီးစုတ္ျပတ္၊ ေက်ာင္းေနရမယ့္အရြယ္မွာ အလုပ္ၾကမ္းလုပ္ေနရေသာ သူတို႔ဘ၀မ်ားကို ငတိေတြ႕ျမင္ခဲ့ရေတာ့ အေတြးေရစီးေၾကာင္းေတြ ပံုမွန္ျဖစ္မေနခဲ့ဟု ခံစားေနမိခဲ့ေလသည္။
`ေအးကြာ…မင္းတို႔ေတြ ေရွ႕ဘ၀က ဒါနနည္းခဲ့လို႔ ဆင္းဆင္းရဲရဲ စုတ္စုတ္ျပတ္ျပတ္နဲ႔ လူျဖစ္လာရတယ္၊ ဆင္းရဲေတာ့ ပညာမတတ္ဘူး၊ ပညာမတတ္ေတာ့ မင္းတို႔မွာ အာဏာမဲ့တယ္၊ မရွိလို႔ မလွဴ၊ မလွဴလို႔ မရွိတဲ့ကြ၊ ရွိတာေလးေတြ လွဴကြ ၾကားလား၊ အဲဒါမွ ေနာက္ဘ၀တိုးတက္ၾကီးပြားမွာ၊ ဒါနမ်ားမ်ားလုပ္ၾက´ဟု ဒီဘက္ေခတ္ ဘုန္းၾကီးေတာ္ေတာ္မ်ားေဟာေလ့ရွိေသာ တရားအတိုင္း ေျပာလိုက္ရရင္ ေကာင္းမလား´ဟု ငတိေတြးမိလိုက္ေသးသည္။ `ဒီလို အက်ပ္အတည္းကာလမွာ ဒီတရားမ်ိဳးက သူတို႔အတြက္ အသံုးမ၀င္ပါဘူးကြာ´ဟု ျပန္ေတြးမိေတာ့ ငတိတစ္ေယာက္ ပါးစပ္ပိတ္ေနခဲ့ေလသည္။
ညက စကားေတြ ေျပာခဲ့ေတာ့ မနက္ ႏြားျခဴသံေတြ ၾကားမွ လန္႔ႏိုးလာခဲ့သည္။ ပဲျပဳတ္ လည္ေရာင္းသူမ်ား၊ အေၾကာ္ေရာင္းသူမ်ား အသံမ်ားလည္း ၾကားေနရသည္။ အရင္က အခုလို ေစ်းသည္မ်ား မရွိ။ မနက္ ကိုးနာရီေလာက္ေရာက္ေတာ့ `ေဟ့ မၾကြက္ပုတို႔ မွ်စ္ေတြ ယူၾကအံုးမလား၊ ႏုတယ္ေလ၊ ယူပါအံုးေတာ္၊ တစ္ပိႆာေလာက္ေတာ့´ဆိုၿပီးေျပာရင္းနဲ႔ ေခါင္းရြက္ေစ်းသည္တစ္ေယာက္ အိမ္ထဲ၀င္လာခဲ့သည္။ မိုးကလည္း တဖဲြဖဲြက်ေနခဲ့သည္။ မိုးဖဲြဖဲြကို ဂ႐ုမစိုက္ႏိုင္အား။ သမုဒၵရာ ၀မ္းတစ္ထြာမို႔လား။ အိမ္ရွင္က ၀ယ္မ၀ယ္မသိ၊ တစ္ပိႆာ ခ်ိန္တြယ္ၿပီး အိမ္ေရွ႕မွာ ခ်ထားၿပီး `တစ္ပိႆာ ထားခဲ့ၿပီေဟ့၊ ပိုက္ဆံေနာက္မွေပး´ဟု ဆိုကာ ထြက္ဖို႔ ျပင္ေနသည္ကို ငတိတစ္ေယာက္ လွမ္းေတြ႕ေနရသည္။
ငတိတစ္ေယာက္ မသကၤာတာနဲ႔ `မၾကြက္ပု အဲဒါ မခင္ေစာၾကီး မဟုတ္လား´။ `ေအး ဟုတ္တယ္ေလ´။ `ဗ်ာ…ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲဗ်ာ၊ အရင္က သူတို႔ မခ်မ္းသာေပမယ့္ လယ္နဲ႔ယာန႔ဲ တင့္ေတာင့္တင့္တယ္ မဟုတ္လားဗ်´ဟု ေျပာရင္း `ဗ်ိဳ႕ မခင္ေစာ လာပါအံုးဗ်၊ ခင္ဗ်ားက က်ဳပ္ကိုေတာင္ ႏႈတ္မဆက္ဘဲ သြားတယ္ေပါ့ေလ´။ `သိပါဘူးေတာ္၊ ဒီမွာလဲ ကိုယ့္အာရံုနဲ႔ကိုယ္ မေတြ႕မိလို႔ပါ၊ ဘယ္တုန္းက ေရာက္တာလဲ´။ `ခင္ဗ်ားေမးခြန္းေတြ အသာထားပါအံုး၊ ဘယ္လို ျဖစ္တာလဲဗ်ာ။ လယ္ေတြ ယာေတြက သီးႏွံမရလို႔လား၊ အခုလို ျဖစ္သြားတာ´။ ဆံပင္မွာ စိုရဲဲႊေနေသာ မိုးေရစက္ေလးမ်ား ခါထုတ္ရင္း မခင္ေစာ ႏႈတ္ခမ္းတစ္ခ်က္ ကိုက္လိုက္တာ သတိထားမိသည္။
`ကုန္ၿပီေလ၊ အကုန္ပါသြားတာပဲ´။ `ဗ်ာ၊ ဘာေတြ ပါသြားတာလဲ၊ ရွင္းရွင္းေျပာစမ္းပါဗ်ာ´။ `ေမာင္ရင္ မေတြ႕ခ့ဲဘူးလား၊ လမ္းမွာ ၾကပ္ေျပးဆိုတာၾကီးကိုေလ´။ `ဟာဗ်ာ..ခင္ဗ်ားကလဲ အဖမ္းခံေနရပါအံုးမယ္၊ ေနျပည္ေတာ္လို႔ ေျပာပါဗ်´။ `အဖမ္းခံရလဲ တတ္ႏိုင္ဘူးေတာ္ေရ၊ အဲဒါေတြ ေဆာက္လို႔ က်ဳပ္လယ္ေတြ၊ ယာေတြ အကုန္ပါသြားၿပီေတာ္ေရ၊ အိမ္ေတာင္ ကံေကာင္းလို႔ တစ္ျခမ္းပဲ ဖဲ့ေပးလိုက္ရတာ´။ `ဗ်ာ….ႏို႔ဆိုရင္ ေလွ်ာ္ေၾကး ရမွာေပါ့ဗ်´။ `ရပါလိမ့္မယ္ အားၾကီးၾကီး၊ ဘာ တစ္ျပားတစ္ခ်ပ္မွ မရဘူး၊ မရလို႔ သားသမီးငါးေယာက္ ေဆြးမ်ိဳးအိမ္ေတြဆီေပးၿပီး ထမင္းေလး စားရပါေစေတာ့ဆိုၿပီး အခုလို မွ်စ္လည္ေရာင္းေနတာပဲ ၾကည့္ေပေတာ့ ေမာင္ငတိေရ´။ နဖူးမွာ စိုရဲႊၿပီးက်ေနေသာ ဆံပင္မ်ားကို ဖယ္ထုတ္ရင္း မ်က္ရည္၀ဲကာ ေျပာျပေနခဲ့ေလသည္။
ေမာင္ငတိခမ်ာ `ဗ်ာ´ဟူေသာ စကားတစ္ခြန္းမွတစ္ပါး အျခားေျပာစရာ စကားမ်ား မရွိျဖစ္ခဲ့ေလသည္။ `ဒို႔လယ္ယာေျမေတြကို အခု တိုက္ၾကီးေတြေဆာက္ၿပီး ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ျပန္ေရာင္းေနတယ္၊ ငါရင္နာလိုက္တာ ငတိရယ္´။ ေျပာရင္းေျပာရင္း မခင္ေစာတစ္ေယာက္ မ်က္ရည္မ်ား ၿဖိဳင္ၿဖိဳင္က်ေနေတာ့သည္။ ငတိလည္း ဘာသားႏွင့္ ထုထားတာမို႔လည္း။ ထိုညက အိပ္မေပ်ာ္ခဲ့ပါ။
မခင္ေစာမွတစ္ဆင့္ ေတာသူေတာင္သားတို႔၏ မ်က္ရည္မ်ားကိုလည္း မ်က္ရည္ၾကားထဲမွ ျမင္ေယာင္ၾကည့္ႏိုင္ခဲ့ေလသည္။
ဂႏၵီၾကီး ေျပာခဲ့ေသာ စကားတစ္ခြန္းကို သတိရမိခဲ့သည္။ `ဘယ္ႏိုင္ငံေရးစနစ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆင္းရဲသားတို႔၏ မ်က္ရည္ႏွင့္ ေရာေထြးေနလွ်င္ မွန္ကန္ေသာစနစ္ မျဖစ္ႏုိင္´ဟူ၏။ `ေတာသူေတာင္သားတို႔၏ မ်က္ရည္ႏွင့္ ေရာေထြးေနေသာ ေနျပည္ေတာ္ဆိုတာၾကီးသည္လည္း မွန္ကန္ေသာ အခင္းအက်င္းမျဖစ္ႏိုင္´ဟု ငတိတစ္ေယာက္ စဥ္းစားေနမိေတာ့သည္။ ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ ရန္ကုန္အျပန္မွာ ထိုလမ္းမမ်ားေပၚတြင္ တံေတြးေထြးခဲ့ခ်င္ပါသည္။
လက္စသတ္ေတာ့ ၾကပ္ေျပးသည္ ျပည္သူမ်ားအား မ်က္ရည္မ်ားႏွင့္ နမ္းၿခိဳက္ေနခဲ့သည္တကား။