လကၤာႏွစ္သစ္ကူး၊ သမိုင္းအပိုင္းအစႏွင့္ ျမန္မာ့သၾကၤန္အေရြ႕

သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၊ အလုသ၀ုရုဓု (Aluth Avurudhu)လို႔ ေခၚတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူးကာလဟာ ႏွစ္စဥ္ ဧၿပီလ ၁၃-ရက္၊ ၁၄-ရက္မွာ က်ေရာက္ပါတယ္။ ဆင္ဟာလ(သီရိလကၤာ)ဒ႑ာရီအလိုအရ ေနမင္း ၾကီးဟာ မီးဧနရရွိယ(Meena Rashiya)ကေန ေမရွရရွိယ(Mesha Rashiya)ကို ေရႊ႕ေျပာင္းသြားတဲ့ အခါ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ စပါးရိတ္သိမ္းၿပီးခ်ိန္ ေႏြရာသီရဲ႕ အဆံုးမွာ က်ေရာက္တယ္လို႔လဲ အမွတ္အသားျပဳၾကပါတယ္။ ဒီႏွစ္သစ္ကူးကာလေရာက္ရင္ မိုးေတြလဲ သဲၾကီးမဲ ၾကီး စတင္ရြာပါေတာ့တယ္။ ပန္းေတြကလဲ သူ႕ထက္ငါ ဦးေအာင္ အလုအယက္ပြင့္ၾကပါေတာ့တယ္။ သရက္ပင္၊ ဒူးရင္းပင္၊ စြန္ပလြန္ပင္ စတဲ့ အပင္မ်ားကလဲ အသီးေတြ စုၿပံဳသီးၾကပါေတာ့တယ္။
သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးကာလဟာ ေနာ္နဂေသ(Nonagathe)လို႔ေခၚတဲ့ ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္း မႈေတြနဲ႔ စတင္ပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္ရပါဘူး။ တစ္ခုခုလုပ္တယ္ဆိုရင္ က်က္သေရမဂၤလာမရွိဘူးလို႔ ယူဆထားၾကပါတယ္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းေတြကို သြားၾကၿပီး ဘာသာေရး ဓေလ့ထံုးစံမ်ားႏွင့္အညီ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ ဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ တရားဓမၼနဲ႔ ေကာင္းခ်ီးေပးမႈကို ခံယူၾကပါတယ္။ ေက်းရြာေတြမွာရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ တစ္ေနရာမွာ စုေ၀းၾကၿပီး ရိုးရာႏွစ္သစ္ကူးအစဥ္အလာမ်ားကို စတင္လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ ရဘန(rabana)လို႔ေခၚတဲ့ ဒရမ္မ်ားတီးၿပီး ေၾကျငာေမာင္းခတ္ၾကေလ့ရွိပါတယ္။

ျပည္သူေတြဟာ ႏွစ္ေဟာင္းရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႔မွာ အခမ္းအနားနဲ႔ စုေပါင္းၿပီး ေရခ်ိဳးၾကျခင္း အားျဖင့္ ရိုးရာႏွစ္သစ္ကူးကာလကို ဆင္ႏႊဲၾကပါတယ္။ ေရမခ်ိဳးခင္မွာ နာႏု(Nanu)လို႔ေခၚတဲ့ ေဆးသစ္ ရြက္၊ သစ္ေခါက္ေတြနဲ႔ ေရာထားတဲ့ အေမႊးအၾကိဳင္ေတြကို သုတ္လိမ္းၾကပါတယ္။ ဒီအေမႊးအၾကိဳင္ ေတြက သူတို႔ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ စိတ္ဓာတ္ေတြကို စင္ၾကယ္ေစတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ ဆီသုတ္လိမ္း ျခင္းအခမ္းအနားျပဳလုပ္ၿပီး ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို အဆံုးသတ္ၾကပါတယ္။ မဂၤလာရွိေသာ ဆီသုတ္ လိမ္းပဲြေတာ္မွာ လူၾကီးသူမမ်ားက လူငယ္မ်ားကို သစ္ေခါက္၊ သစ္ရြက္မ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ အေမႊးအၾကိဳင္ဆီမ်ားျဖင့္ သုတ္လိမ္းေပးၾကပါတယ္။ ၿပီးလွ်င္ အလုပ္သြားရမယ့္ မဂၤလာအခ်ိန္ကို သတ္မွတ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုကေတာ့ မိဘႏွစ္ပါးႏွင့္ အသက္အရြယ္ၾကီး ရင့္သူတို႔အား ကြမ္းယာေပးကမ္းၾကျခင္းပါပဲ။ ဒီကြမ္းယာဟာ ေမတၱာတရားနဲ႔ ေက်းဇူးတရားေတြရဲ႕ အမွတ္သေကၤတလို႔ ဆုိၾကပါတယ္။ မိဘေတြနဲ႔ ဘိုးဘိုး၊ ဘြားဘြားမ်ားကလဲ ကြမ္းယာကို လက္ခံၿပီး ဆုမြန္ေကာင္းမ်ား ျပန္လည္ေပးၾကပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးမွာ ကြမ္းယာေပးကမ္းတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈမွာ အဓိပၸာယ္ေတြအမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။ ကြမ္း ယာမွာ ခႏၶာကိုယ္ကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳတဲ့အရာေတြ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။ ကြမ္းရြက္၊ ကြမ္းသီး၊ ဖာလာ၊ ေလးညွင္း စတဲ့အရာေတြဟာ ေဆးဖက္၀င္တဲ့ အရာေတြခ်ည္းပါပဲ။ သြားဖံုးေတြ သန္မာေစဖို႔အတြက္ အေကာင္းဆံုးကုသနည္းကေတာ့ ကြမ္း၀ါးျခင္းလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ခံတြင္းကို သန္႔ရွင္းေစၿပီး ခံတြင္း အနံ႔အသက္ေတြကိုလဲ ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကြမ္းရြက္ဆိုတာ ေဆးေဖာ္စပ္မႈ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မပါမျဖစ္တဲ့ အရြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ကြမ္းရြက္ဟာ အစာကို ေၾကညက္ေစသလို ခႏၶာ ကိုယ္ကို ေဘးဥပါဒ္ျဖစ္ေစတဲ့ ကလာပ္စည္းေတြကိုလဲ ေခ်မႈန္းပစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဗုဒၶက်မ္းဂန္ ေတြမွာလဲ ကြမ္းယာရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးေတြကို ရွင္းျပထားခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ သို႔ရာတြင္ ထံုးႏွင့္ေဆးတို႔၏ အက်ိဳးတရားကိုကား ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိေပ။
အစားအေသာက္ကေတာ့ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးကာလရဲ႕ အဓိကအစိတ္အပိုင္းပါပဲ။ သီရိလကၤာအစားအစာဟာ အာဟာရဓာတ္ေတြ အေတာ္ၾကြယ္၀တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ေကာက္ဦးနဲ႔ႏို႔ကို ျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္ထားတဲ့ ကိရိဘတ္(Kiri Bhaat)ဆိုရင္ အလြန္အာဟာရျပည့္၀ၿပီး ေရွးဘိုးဘြားမ်ား လက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာအစားအေသာက္တစ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုၿပီးထူးျခားတာကေတာ့ ကိရိဘတ္လို႔ေခၚတဲ့ ႏို႔ထမင္းကို အိမ္ေထာင္ဦးစီးကပဲ ခ်က္ျပဳတ္ရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ တစ္မိသားစုလံုးဟာ အလြန္အရသာရွိတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူးအစားအစာကို အတူတကြ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ၾကီး စားေသာက္ၾကေလ့ရွိပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ အိမ္ေတြကို ျဖဴေဖြးေနေအာင္ ထံုးသုတ္ထားေလ့ရွိပါတယ္။ အိမ္ေတြမွာလဲ မီးေရာင္စံုထြန္းၿပီး အလွဆင္ၾကပါတယ္။ ဒါကို ႏွစ္သစ္ကူးကာလမေရာက္ခင္ မျပဳလုပ္ရပါဘူး။ ႏွစ္ သစ္ကူးမတုိင္ခင္ အိမ္အလွဆင္တာဟာ မဂၤလာမရွိဘူးလို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးရဲ႕ အဓိကအျပင္အဆင္ကေတာ့ အိမ္ကို မီးအလွဆင္ျခင္းပါပဲ။ အိမ္သူအိမ္သားေတြဟာ အ၀တ္အစား သစ္ေတြ ၀တ္ဆင္ၿပီး အျပန္အလွန္ လက္ေဆာင္ေတြ ေပးၾကပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ ခရစ္ကတ္ သို႔မဟုတ္ ေဘ့စ္ေဘာလ္နဲ႔အလားသ႑ာန္တူတဲ့ ဂုဒၵဳလို႔ေခၚတဲ့ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ကစားနည္းတစ္ခုကို ကေလးလူၾကီး အားလံုး ကစားေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ေနာက္ ထင္ရွားတဲ့ ကစားနည္းကေတာ့ အုန္းသီးပစ္တမ္းကစားနည္းပါပဲ။ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဒက္ခ်္လူမ်ိဳးေတြ မိတ္ဆက္ေပးခဲ့တယ္လို႔ဆိုတဲ့ အေပ်ာ္ဖဲကစားၾကပါတယ္။ သီရိလကၤာလူမ်ိဳးေတြဟာ ႏွစ္သစ္ကူး ကာလမွာ မိမိတို႔ရဲ႕ ေဆြမ်ိဳးမ်ား၊ သူငယ္ခ်င္းမ်ားရွိရာ ရြာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ၿပီး က်က္သေရရွိေသာ လက္ေဆာင္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပးေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ၿပီးတာနဲ႔ အခ်ိဳ႕သူေတြဟာ လုပ္ငန္း အသစ္ေတြကို စြန္႔စားလုပ္ကိုင္ၾကၿပီး အခ်ိဳ႕ကေတာ့ မိမိတို႔ရဲ႕ ခ်စ္လွစြာေသာ သမီးပ်ိဳေတြကို အိမ္ေထာင္ရက္သားခ်ေပးဖို႔ ျပင္ဆင္ၾကပါတယ္။
သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ကို ဘယ္ႏွစ္ဘယ္ကာလရယ္လို႔ မဆိုႏိုင္တဲ့ ႏွစ္ကာလေပါင္းမ်ား စြာကတည္းက စတင္က်င္းပခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သို႔ရာတြင္ ေရွးအခါက ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို မတ္လမွာက်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္မ်ားက်မွ တမီးလ္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ (Pudu Varsham) ႏွင့္ အခ်ိန္တူေအာင္ ဧၿပီလသို႔ နယကၠာမင္း(Nayakkar King)အမိန္႔နဲ႔ ေျပာင္းေရႊ႕က်င္းပလိုက္ၾက တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕လူဦးေရအမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ ဆင္ဟာလနဲ႔တမီးလ္တို႔ကို ပူးေပါင္းေပးျခင္း အားျဖင့္ ႏိုင္ငံ့၀ိညာဏ္ သို႔မဟုတ္ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ကို ႏိႈးဆြေပးႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆလိုက္ပံုရ ပါတယ္။
ေရွးယခင္က သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို ဆင္ဟာလဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားနဲ႔ ဟိႏၵဴတမီးလ္ လူမ်ိဳးေတြကသာ ဆင္ႏြဲက်င္းပခဲ့ၾကတာပါ။ အခုဆိုရင္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားပါ ၀င္ေရာက္ဆင္ႏြဲ လာၾကလို႔ အမ်ိဳးသားပြဲေတာ္လို႔ ဆိုရမလို ျဖစ္လာပါတယ္။ အီစတာပဲြေတာ္နဲ႔ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူး ပဲြေတာ္တို႔ဟာ ဒီကာလမွာပဲ က်ေရာက္ေလ့ရွိပါတယ္။ အံ့ၾသစရာေကာင္းတာကေတာ့ သီရိလကၤာ ႏွစ္သစ္ကူးကာလဟာ အိႏၵိယ၊ အီရန္၊ ျမန္မာ၊ ထိုင္း၊ ထိုင္၀မ္၊ ဂ်ပန္၊ တရုတ္နဲ႔ အျခားေသာ အာရွႏိုင္ငံ မ်ားနဲ႔ မတိမ္းမယိမ္းက်င္းပေလ့ရွိၾကတာပါပဲ။
ႏွစ္သစ္ကူးအစဥ္အလာလုပ္ေဆာင္မႈေတြက ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အီစတာပြဲေတာ္ သို႔မဟုတ္ ပဆိုဗာပြဲေတာ္(Pass-over)နဲ႔ ဆင္တူေနပါတယ္။ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္းေလးရာေက်ာ္ အီဂ်စ္ ေတြရဲ႕ ကၽြန္အျဖစ္နဲ႔ ေနခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး မိုးဆက္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ ကတိေတာ္နယ္ေျမ (Promised Land)လို႔ဆိုတဲ့ ပါလက္စတုိင္းနယ္ေျမကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး လြတ္လပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဂ်ဴးေတြဟာ ဒီကာလကို ပဆုိဗာ(pass-over)ပြဲေတာ္အျဖစ္ ဆင္ယင္က်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။ ပြဲေတာ္က်င္းပပံုေတြက သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးမွာ လုပ္ေဆာင္တာေတြနဲ႔ အေတာ္ကို တူလြန္းပါတယ္။ သူတို႔လဲ ႏွစ္သစ္ကူးမွာ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္ဘဲ ဥပုသ္ေစာင့္ၾကပါတယ္။ အိမ္ေတြကို မီးထြန္းတယ္၊ သိုးစတ့ဲ သတၱ၀ါမ်ိဳးစံုကို သတ္ျဖတ္ၿပီး ယဇ္ပူေဇာ္တယ္။ စားပဲြေသာက္ပြဲက်င္းပတယ္။ လကၤာရဲ႕ႏွစ္သစ္ကူးနဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္ျဖစ္ေနတဲ့အရာထဲက ထူးျခားမႈတစ္ခုကေတာ့ ပဆိုဗာပဲြေတာ္ေရာက္ရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ခရစ္ေတာ္ကို ဆီသုတ္လိမ္းေပးၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သားေကာင္ေတြကို သတ္ျဖတ္ၿပီး ယဇ္ပူေဇာ္ၾကတာကိုေတာ့ သီရိလကၤာ ဗုဒၶဘာသာႏွစ္သစ္ကူးနဲ႔ ထပ္တူျပဳလို႔ မရဘူးေပါ့။ ဗုဒၶဘာသာမွာက ယဇ္ပူေဇာ္မႈက မရွိဘူး မဟုတ္လား။
တစ္ခ်ိဳ႕ပညာရွင္ေတြကေတာ့ တစ္ျခားႏိုင္ငံ ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ဆုိတာ ဂ်ဴးေတြရဲ႕ ပဆိုဗာပြဲေတာ္ ကေန ဆင္းသက္လာၿပီး ေဒသဆိုင္ရာ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈေတြနဲ႔ ေရာေႏွာသြားခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေကာက္ ခ်က္ခ်ၾကတယ္။ ဘယ္ေလာက္ထိ သမုိင္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ မွန္ကန္မႈရွိႏိုင္သလဲဆိုတာကေတာ့ စာေရးသူလဲ လက္လွမ္းမမီပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဘယ္သမိုင္းဆရာမွလဲ ဒါကို သမိုင္းေၾကာင္း အေထာက္အထား အျပည့္အစံုနဲ႔ မတင္ျပႏိုင္ၾကေသးပါဘူး။ တျခားႏိုင္ငံႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ေတြဟာ ပဆိုဗာပဲြေတာ္က်င္းပတဲ့ကာလေနာင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာမွ ေပၚေပါက္လာၾကတယ္ဆိုတာေလာက္ပဲ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ပဆိုဗာပဲြေတာ္ေန႔မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ခရစ္ေတာ္ကို အဆီေတြနဲ႔ သုတ္လိမ္းေပးၾကတာဟာ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္မွာ အသက္ၾကီးရင့္သူေတြက လူငယ္ေတြကို အေမႊးနံ႔သာ ဆီသုတ္လိမ္းေပးတာနဲ႔ တူေနပါတယ္။ ယံုၾကည္မႈကလြဲၿပီး ပြဲေတာ္က်င္းပပံုေတြက သိပ္ကို တူလြန္း ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပဆိုဗာပဲြေတာ္နဲ႔ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ ဘယ္လိုဆက္ႏြယ္မႈရွိသလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ဘယ္သမိုင္းပညာရွင္ကမွ ေသခ်ာမေျပာႏိုင္ၾကပါဘူး။
ေရွးေခတ္ အီဂ်စ္ျပည္မွာ ၾသဆိရိစ္(Osiris)လို႔ေခၚတဲ့ သဘာ၀ထာ၀ရဘုရားသခင္ကို ကိုးကြယ္ ၾကတယ္။ အဲဒီထာ၀ရဘုရားသခင္ဟာ ေသျခင္းတရားနဲ႔ ျပန္လည္ရွင္သန္ထေျမာက္ျခင္းဆိုတဲ့ အႏွစ္သာရနဲ႔ ေနနတ္မင္းၾကီး(Sun God)ကို ကိုယ္စားျပဳတယ္။ ဂ်ဴးေတြအပါအ၀င္ ဆီမစ္တစ္ လူမ်ိဳးေတြ(အာရပ္၊ ဖီနီးရွင္း၊ အဆီးရီးယန္း)ဟာ ေနနတ္မင္းၾကီးအျဖစ္ ၾသဆိရိစ္(Osiris) နတ္ဘုရား ကို ျပန္လည္ရွင္သန္ျခင္းကို ေပးတယ္လို႔ ယံုၾကည္ၿပီး ကိုးကြယ္ၾကတယ္။ အဲဒီကေန အာရွဘက္ကို ျပန္ၾကည့္ေတာ့ အာရွမွာလဲပဲ ေနကို ကိုးကြယ္တဲ့ လူမ်ိဳးစုေတြ အမ်ားၾကီးရွိတာကို ေတြ႕ရမွာပါ။ ဟိႏၵဴ ႏွစ္သစ္ကူးမွာလဲ ေနနတ္မင္းကို ပံုစံတစ္မ်ိဳးနဲ႔ ပူေဇာ္ပသၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။
အာရွလူမ်ိဳး အေတာ္မ်ားမ်ားကလဲ ေႏြရာသီ ေရာက္လာၿပီဆိုရင္ နတ္မင္းတစ္ပါးကေန ေနာက္နတ္မင္းတစ္ပါးကို တာ၀န္လႊဲတဲ့ကာလ(ႏွစ္ကူးကာလ)လို႔ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူး အားလံုးဟာ ရွိေနတဲ့၊ ေတြ႕ထားတဲ့ သမုိင္းအခ်က္အလက္ေတြအရ ဒီသမုိင္းျဖစ္စဥ္ေတြအေပၚမွာ အနည္းနဲ႔အမ်ား အေျခခံေနတယ္ဆိုတာကို ေတြ႕ရမွာပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာမွ တိုင္းျပည္ေဒသအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔နဲ႔ ေရာယွက္ၿပီး အစေပ်ာက္သြားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ေရာေရာ အားလံုးလုပ္ျဖစ္ေနဆဲအရာကေတာ့ ေရေလာင္းျခင္း၊ မီးထြန္းျခင္းနဲ႔ ဆီသုတ္လိမ္းၾကျခင္းပါပဲ။
သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ ထူးျခားတာတစ္ခုကေတာ့ အေဖ၊ အေမေတြက သားသမီးေတြ နဲ႔လာလည္သူေတြကို အေၾကြေစ့ေလးေတြ ေပးကမ္းၾကတာပါပဲ။ သားသမီးေတြေရာ၊ ေဆြမ်ိဳးေတြပါ အဆိုပါအေၾကြေစ့ကို အေတာ္လိုခ်င္ၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ႏွစ္သစ္မွာရတဲ့ပထမဆံုး ေငြျဖစ္လို႔ပါလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒ႑ာရီအဆိုတစ္ခုရွိပါတယ္။ ဣၿႏၵေဒ၀(Indradeva)လို႔ေခၚတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနတ္သားဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းနဲ႔ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းေတြေပးဖို႔ လူ႕ျပည္ကို ဆင္းသက္လာတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနတ္သားဟာ အျဖဴေရာင္အ၀တ္အစားေတြ ၀တ္ဆင္ၿပီး ေခါင္းမွာလဲ ပန္းေတြနဲ႔သရဖူခုႏွစ္ခုကို ေဆာင္းထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေ၀ါဟာရအေနအထားအရ “ဣၿႏၵ”ဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ “ဣႏၵ”ဆိုတဲ့ပါဠိစကားနဲ႔အတူတူ ပါပဲ။ သိၾကားမင္းလုိ႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ ျမန္မာမွာလဲ သၾကၤန္ေရာက္ရင္ သိၾကားမင္းဆင္းတယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ သိၾကားမင္းစီးတဲ့ အေကာင္ေတြကလဲ တစ္ႏွစ္နဲ႔တစ္ႏွစ္ မတူပါဘူး။ ဆင္၊ ျမင္း၊ ႏြား စသျဖင့္ အေတာ္မ်ားပါတယ္။
သီရိလကၤာႏိုင္ငံနဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ေနာက္ထပ္ ယံုၾကည္မႈတစ္ခုလဲ ရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ အ၀ုရုဒု ကုမာရယ (Avurudu Kumaraya)ဆိုတဲ့ နတ္အသစ္တစ္ပါး ေရာက္လာတယ္ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္မႈပါပဲ။ သီရိလကၤာႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ိဳ႕ေဒသေတြမွာ ႏွစ္သစ္မွာ ေရာက္လာ မယ့္နတ္မင္းအတြက္ ယဇ္ပလႅင္မ်ားကို အုန္းလက္မ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားေလ့ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါ တယ္။ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ယဇ္ပလႅင္လုပ္ၿပီး ပူေဇာ္ျခင္းနဲ႔ အုန္းလက္နဲ႔ယဇ္ပလႅင္လုပ္တာဟာ တူတယ္ လို႔ ဆိုေပမယ့္ မတူတဲ့အရာေတြကေတာ့ အမ်ားၾကီး ရွိေနပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ေတြက သိုး၊ ဆိတ္စတဲ့ သတၱ၀ါေတြကို သတ္ျဖတ္ၿပီး နတ္ဘုရားကို ယဇ္ပူေဇာ္ဖို႔ျဖစ္ၿပီး သီရိလကၤာသားေတြကေတာ့ ေကာက္ပဲသီးႏွံနဲ႔ စတုဒိသာေကၽြးေမြးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာမွာေတာ့ ေရေလာင္းဖို႔ အုန္းလက္ေတြနဲ႔ မ႑ပ္ေတြ ေဆာက္ၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေဒသမွာေတာ့ အိမ္ရဲ႕ေတာင္ဘက္အရပ္မွာ နတ္မင္းအသစ္အတြက္ မီးအိမ္တစ္ခု ထားေလ့ရွိပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ႏွစ္သစ္ကူး ကာလဟာ ေကာက္ရိတ္သိမ္းပဲြကာလနဲ႔ ထပ္တူျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကာလမွာ ရာသီသစ္မွာ တာ၀န္ အသစ္နဲ႔ေရာက္လာမယ့္ နတ္မင္းေတြကို ပူေဇာ္ပသၾကပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ရဲ႕ အစျဖစ္ရာဟာ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္ေပမယ့္ ခ်စ္စရာယဥ္ေက်းမႈမ်ားနဲ႔ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္က်င္းပပံုေတြကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာက စတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ပြဲေတာ္ကာလ ေတြမွာ ဗုဒၶတရားေတာ္နဲ႔အညီ ကုသိုလ္တရားမ်ား ဆည္းပူးဖို႔ရန္အတြက္ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္ဘဲ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္ၿပီး သီတင္းသီလေဆာက္တည္ျခင္း၊ ေကၽြးေမြးလွဴဒါန္းျခင္း မ်ားျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ေျပာၾကမယ္ဆိုလွ်င္ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ားမွာ မဂၤလာရွိေသာ အခါသမယအတြက္ ေနရာ၊ ေန႔ သက္မွတ္ထားျခင္းမ်ိဳးေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဘယ္ေနရာ၊ ဘယ္အခ်ိန္မွာမဆို မဂၤလာရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ သီရိလကၤာဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အဓိကပဲြေတာ္ေတြထဲမွာ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ မပါ၀င္ပါဘူး။ ၀ိဆက္ပဲြေတာ္၊ ပိုဆြန္ပဲြေတာ္နဲ႔ ဧဆလပဲြေတာ္တို႔ကသာ အဓိကျဖစ္ပါတယ္။
သီရိလကၤာရွိ ခရယာန္အခ်ိဳ႕က ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို ခရစ္ယာန္အီစတာပြဲေတာ္နဲ႔ ပူးေပါင္းလို ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါကို အၾကီးအက်ယ္ေဒါသျဖစ္ေနတဲ့ သူေတြလဲ မနည္းပါဘူး။ ပူးေပါင္းခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ခရစ္ယာန္ေတြရဲ႕ ထံုးစံအတိုင္း သူတို႔ရဲ႕ ခရစ္ယာန္ထံုးတမ္း စဥ္လာေတြကို ေရာက္ရွိရာ အရပ္ေဒသလူမ်ိဳးေတြ၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြရဲ႕အၾကားမွာ ပူး၀င္ျပန္႔ႏွံ႔ေစခ်င္ ၾကလို႔ပါပဲ။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ ခရစ္ယာန္ယဥ္ေက်းမႈဟာ ေရာက္ရွိရာအရပ္ေဒသေတြမွာ အနည္းနဲ႔အမ်ား ပူး၀င္ကပ္ပါေနရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ပူးေပါင္းမႈကို ကန္႔ကြက္ဆန္႔က်င္ၾကတဲ့သူေတြကေတာ့ ဆန္႔က်င္ ဘက္အျမင္ရွိပါတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးနဲ႔ပူးေပါင္းျခင္းအားျဖင့္ ခရစ္ယာန္ထံုး တမ္းစဥ္လာေတြ၊ စံေတြ၊ တန္ဖိုးေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားမွာကို စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔စိုးရိမ္မယ္ဆုိလဲ အျပစ္မဆိုသာဘူး။ သီရိလကၤာႏိုင္ငံမွာ ခရစ္ယာန္က 7%မွ်သာ ရွိပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ အီစတာပြဲေတာ္ကို သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ရဲ႕ေအာက္မွာ သိမ္သိမ္ငယ္ငယ္ က်င္းပ ေနရတာကို မမွ်တဘူးလို႔ ေျပာေနၾကတယ္။ ဒါ့အျပင္ ခရစ္ယာန္ေတြက သူတို႔ရဲ႕ အီစတာပြဲေတာ္ကို အမ်ိဳးသားပဲြေတာ္ (national festival)အျဖစ္ သတ္မွတ္မေပးလို႔ မေက်နပ္ခ်င္ၾကပါဘူး။ ဒီလူဦးေရနဲ႔ ဒီလို ႏွစ္ကာလေပါင္းမ်ားစြာ ဗုဒၶသာသနာထြန္းကားတဲ့ေဒသမွာ ဒီလို ေတာင္းဆိုၾကတာဟာ သင့္ေတာ္၏၊ မေတာ္၏ စဥ္းစားၾကဖို႔ေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ ကိုလိုနီစိတ္ဓာတ္ မကုန္ၾကေသးသူမ်ား လို႔ အားနာပါးနာ ေျပာလိုက္ရမလိုျဖစ္ေနပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာထြန္းကားတဲ့ ႏိုင္ငံၾကီးတစ္ခုမွာ ကဆုန္လျပည့္ဗုဒၶေန႔ကို ႏုိင္ငံေတာ္ပဲြေတာ္(National Festival)အျဖစ္သတ္မွတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုရင္ ဘယ္လုိေနမလဲ။ ဘာေျပာၾကမလဲ။
သီရိလကၤာမွာ ႏွစ္သစ္ကူးကာလေရာက္ၿပီဆိုရင္ ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ရာသီဥတုၿပီးဆံုးၿပီး မိုးေတြအလွ်ံပယ္ ရြာပါ ေတာ့မယ္။ သစ္ပင္ေတြမွာ ရြက္သစ္ေတြ ဖူးေ၀လို႔ ေနရာတိုင္း စိမ္းလန္းေနတယ္။ ငွက္ေတြကလဲ ေတးဆိုလို႔ ပန္းေတြလဲ အလုအယက္ပြင့္လာၾကတယ္။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြနဲ႔ သစ္သီး၀လံေတြလဲ စားလို႔မကုန္ေအာင္ ေပါမ်ားလို႔ေပါ့။ ဒီအခ်ိန္ဆို လူငယ္ေတြလဲ ခ်စ္သူနဲ႔အတူ ဘ၀တစ္သက္စာ လက္တြဲဖို႔ ဆံုးျဖတ္၊ လက္ထပ္ေလ့ရွိၾကတယ္။
သဘာ၀အားျဖင့္ ႏွစ္သစ္ကူးကာလဆိုတာ ညသန္းေခါင္မွာ ျဖစ္ေလ့ရွိေပမယ့္ ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူးလိုပဲ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးကေတာ့ ေ၀ဒပညာရွင္ေတြရဲ႕ အၾကံေပးတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ကူးတဲ့ရက္ကို ပံုေသသတ္မွတ္ထားျခင္းမရွိပါဘူး။ ေ၀ဒပညာရွင္ေတြက ႏွစ္ေဟာင္းရဲ႕အဆံုးနဲ႔ ႏွစ္သစ္ရဲ႕အစကို သတ္မွတ္ေပးေလ့ရွိပါတယ္။
ျမန္မာ့သၾကၤန္ပဲြေတာ္နဲ႔ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးဟာ ပုံသဏၭာန္အားျဖင့္ တူတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာ့သၾကၤန္တြင္းမွာ ကေလး၊ လူၾကီးမေရြး ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္ၿပီး ဥပုသ္သတင္း ေဆာက္တည္ၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ဆိုလွ်င္ ႏွစ္သစ္ကူးကာလအတြင္း ဒုလႅဘရဟန္း၀တ္ျခင္း၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက သီလရွင္၀တ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ မိဘေတြကလဲ သူတို႔ရဲ႕ ရင္နင့္သည္းခ်ာ သားသမီး အလိမၼာမ်ားကို ကိုရင္၊ ရဟန္း၀တ္ခိုင္းျခင္း၊ သီလရွင္၀တ္ခိုင္းျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ေစၾကသည္မွာ မည္သည့္ႏိုင္ငံတြင္မွ မေတြ႕ႏိုင္တဲ့ အသည္းခိုက္စရာ ဓေလ့ေလးျဖစ္ပါတယ္။ သၾကၤန္တြင္းမွာ (အထူးသျဖင့္ ေတာအရပ္ေဒသေတြမွာ)လူၾကီးသူမမ်ားကို ေရခ်ိဳးေပးျခင္း၊ ေခါင္းေလွ်ာ္ေပးျခင္း၊ အုန္းဆီမ်ားလိမ္းေပးျခင္း၊ မိမိတို႔ တတ္ႏိုင္သမွ် ေၾကြးေမြးေထာက္ပံ့လွဴဒါန္းျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္မွာ ၀မ္းသာစရာျမင္ကြင္းမ်ားအျဖစ္ ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိျမန္မာ့ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကိုၾကည့္ရင္ အထက္ပါ ဓေလ့ေလး ေတြဟာ လြမ္းစရာအတိတ္ေတြ ျဖစ္လို႔ေနခဲ့ၿပီလို႔ ၀မ္းနည္းစြာ ဆိုရေတာ့မွာပါ။
လက္ရွိ ျမန္မာမွာ ျဖစ္ေနတဲ့အေနအထားေတြအရေတာ့ အလြန္႔အလြန္ကို ကြာျခားသြားပါၿပီ။ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးမွာ အကုသိုလ္ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အျပဳအမူမ်ိဳးကို မေတြ႕ရသေလာက္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့သၾကၤန္ကေတာ့ (အမ်ားစုကို ၾကည့္ၿပီး ၿခံဳငံုသံုးသပ္ရရင္) အကုသိုလ္ေတြ မိုးမႊန္ေအာင္လုပ္တဲ့ ပြဲၾကီးအျဖစ္သို႔ ေရာက္မွန္းမသိ ေရာက္လာေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ သၾကၤန္ဆိုရင္ အရက္ေသစာ ေသာက္စားပဲြၾကီး၊ လူငယ္လူၾကီး မ်ာေပြပဲြၾကီးလို႔ ဆိုရေတာ့မယ့္ကိန္း ဆိုက္ေနၿပီျဖစ္လို႔ ခ်စ္စရာ ယဥ္ေက်းမႈေတြ မပ်က္သုဥ္းခင္ တစ္ခုခု လုပ္သင့္ေနတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ ။

Ref:
1. New Year - a national festival for Sri Lanka; By W. T. A. Leslie Fernando
2. Sinhala Avurudu: Festival overlaid by legend and myth and shrouded by superstition; By Punyakante Wijenaike
3. Sinhala Avurudu: Recalling a New Year of yesteryear; By Sybil Wettasinghe
4. Avurudu Rituals: The Ayurveda system; By Dr. Upali Pilapitiya